Inherited from Ottoman Turkish شمسی (şemsî), from Arabic شَمْسِيّ (šamsiyy). By surface analysis, şems (“sun”) + -î (nisba suffix).
şemsî (archaic)
| present tense | ||||
|---|---|---|---|---|
| positive, declarative |
positive, interrogative |
negative, declarative |
negative, interrogative | |
| ben (I am) | şemsîyim | şemsî miyim? | şemsî değilim | şemsî değil miyim? |
| sen (you are) | şemsîsin | şemsî misin? | şemsî değilsin | şemsî değil misin? |
| o (he/she/it is) | şemsî / şemsîdir | şemsî mi? | şemsî değil | şemsî değil mi? |
| biz (we are) | şemsîyiz | şemsî miyiz? | şemsî değiliz | şemsî değil miyiz? |
| siz (you are) | şemsîsiniz | şemsî misiniz? | şemsî değilsiniz | şemsî değil misiniz? |
| onlar (they are) | şemsî(ler) | şemsî(ler) mi? | şemsî değil(ler) | şemsî değiller mi? |
| past tense | ||||
| positive, declarative |
positive, interrogative |
negative, declarative |
negative, interrogative | |
| ben (I was) | şemsîydim | şemsî miydim? | şemsî değildim | şemsî değil miydim? |
| sen (you were) | şemsîydin | şemsî miydin? | şemsî değildin | şemsî değil miydin? |
| o (he/she/it was) | şemsîydi | şemsî miydi? | şemsî değildi | şemsî değil miydi? |
| biz (we were) | şemsîydik | şemsî miydik? | şemsî değildik | şemsî değil miydik? |
| siz (you were) | şemsîydiniz | şemsî miydiniz? | şemsî değildiniz | şemsî değil miydiniz? |
| onlar (they were) | şemsîydiler | şemsî miydiler? | şemsî değildi(ler) / değillerdi | şemsî değil miydiler? |
| indirect past | ||||
| positive, declarative |
positive, interrogative |
negative, declarative |
negative, interrogative | |
| ben (I was) | şemsîymişim | şemsî miymişim? | şemsî değilmişim | şemsî değil miymişim? |
| sen (you were) | şemsîymişsin | şemsî miymişsin? | şemsî değilmişsin | şemsî değil miymişsin? |
| o (he/she/it was) | şemsîymiş | şemsî miymiş? | şemsî değilmiş | şemsî değil miymiş? |
| biz (we were) | şemsîymişiz | şemsî miymişiz? | şemsî değilmişiz | şemsî değil miymişiz? |
| siz (you were) | şemsîymişsiniz | şemsî miymişsiniz? | şemsî değilmişsiniz | şemsî değil miymişsiniz? |
| onlar (they were) | şemsîymişler | şemsî miymişler? | şemsî değilmiş(ler) / değillermiş | şemsî değil miymişler? |
| conditional | ||||
| positive, declarative |
positive, interrogative |
negative, declarative |
negative, interrogative | |
| ben (if I) | şemsîysem | şemsî miysem? | şemsî değilsem | şemsî değil miysem? |
| sen (if you) | şemsîysen | şemsî miysen? | şemsî değilsen | şemsî değil miysen? |
| o (if he/she/it) | şemsîyse | şemsî miyse? | şemsî değilse | şemsî değil miyse? |
| biz (if we) | şemsîysek | şemsî miysek? | şemsî değilsek | şemsî değil miysek? |
| siz (if you) | şemsîyseniz | şemsî miyseniz? | şemsî değilseniz | şemsî değil miyseniz? |
| onlar (if they) | şemsîyseler | şemsî miyseler? | şemsî değilseler / değillerse | şemsî değil miyseler? |