йыр
Hello, you have come here looking for the meaning of the word йыр. In DICTIOUS you will not only get to know all the dictionary meanings for the word йыр, but we will also tell you about its etymology, its characteristics and you will know how to say йыр in singular and plural. Everything you need to know about the word йыр you have here. The definition of the word йыр will help you to be more precise and correct when speaking or writing your texts. Knowing the definition ofйыр, as well as those of other words, enriches your vocabulary and provides you with more and better linguistic resources.
Bashkir
Etymology
Inherited from Proto-Turkic *yïr (“song”).
Cognate with Tatar җыр (cır), Kazakh жыр (jyr), Karachay-Balkar джыр (cır), Kumyk йыр (yır), etc.
Pronunciation
Noun
йыр • (yır)
- song
- Мөхәббәт тураһында йыр.
- Möxəbbət turahında yır.
- A song about love.
- Йыр өҙөлдө; миңә ҡағылып китте Ғазраилдың ҡара ҡанат осо. (Mustai Karim)
- Yır öźöldö; miñə qağılıp kitte Ğazraildıñ qara qanat oso.
- The song cut off; the tip of Azrael's black wing touched me (in passing).
Declension
Declension of йыр (yır)
Derived terms
- йырсы (yırsı)
Kumyk
Etymology
From Proto-Turkic *yïr (“song”).
Noun
йыр • (yır)
Declension
Declension of йыр (yır)
Possessive forms of йыр (yır)
| 1sg | Singular | Plural |
|---|---|---|
| nominative | йырым (yırım) | йырларым (yırlarım) |
| accusative | йырымны (yırımnı) | йырларымны (yırlarımnı) |
| dative | йырымгъа (yırımğa) | йырларыма (yırlarıma) |
| locative | йырымда (yırımda) | йырларымда (yırlarımda) |
| ablative | йырымдан (yırımdan) | йырларымдан (yırlarımdan) |
| genitive | йырымны (yırımnı) | йырларымны (yırlarımnı) |
| 1pl | Singular | Plural |
| nominative | йырыбыз (yırıbız) | йырларыбыз (yırlarıbız) |
| accusative | йырыбызны (yırıbıznı) | йырларыбызны (yırlarıbıznı) |
| dative | йырыбызгъа (yırıbızğa) | йырларыбызгъа (yırlarıbızğa) |
| locative | йырыбызда (yırıbızda) | йырларыбызда (yırlarıbızda) |
| ablative | йырыбыздан (yırıbızdan) | йырларыбыздан (yırlarıbızdan) |
| genitive | йырыбызны (yırıbıznı) | йырларыбызны (yırlarıbıznı) |
| 2sg | Singular | Plural |
| nominative | йырынгъ (yırınğ) | йырларынгъ (yırlarınğ) |
| accusative | йырынгъны (yırınğnı) | йырларынгъны (yırlarınğnı) |
| dative | йырынгъа (yırınğa) | йырларынгъа (yırlarınğa) |
| locative | йырынгъда (yırınğda) | йырларынгъда (yırlarınğda) |
| ablative | йырынгъдан (yırınğdan) | йырларынгъдан (yırlarınğdan) |
| genitive | йырынгъны (yırınğnı) | йырларынгъны (yırlarınğnı) |
| 2pl | Singular | Plural |
| nominative | йырыгъыз (yırığız) | йырларыгъыз (yırlarığız) |
| accusative | йырыгъызны (yırığıznı) | йырларыгъызны (yırlarığıznı) |
| dative | йырыгъызгъа (yırığızğa) | йырларыгъызгъа (yırlarığızğa) |
| locative | йырыгъызда (yırığızda) | йырларыгъызда (yırlarığızda) |
| ablative | йырыгъыздан (yırığızdan) | йырларыбыздан (yırlarıbızdan) |
| genitive | йырыгъызны (yırığıznı) | йырларыгъызны (yırlarığıznı) |
| 3 | Singular | Plural |
| nominative | йыры (yırı) | йырлары (yırları) |
| accusative | йырын (yırın) | йырларын (yırların) |
| dative | йырына (yırına) | йырларына (yırlarına) |
| locative | йырында (yırında) | йырларында (yırlarında) |
| ablative | йырындан (yırından) | йырларындан (yırlarından) |
| genitive | йырыны (yırını) | йырларыны (yırlarını) |
Further reading
- Бамматов Б.Г., editor (2013), “йыр”, in Кумыкско-русский словарь [Kumyk–Russian dictionary], Makhachkala: ИЯЛИ ДНЦ РАН
Nogai
Etymology
From Proto-Turkic *yïr (“song”).
Noun
йыр • (yır)
Udmurt
Alternative forms
Etymology
From Proto-Permic *jur, possibly from Proto-Finno-Permic *jure. Cognates include Erzya юр (jur, “root”) and Finnish juuri (“root”).
Permic cognates include Komi-Zyrian юр (jur) and Komi-Permyak юр (jur).
Pronunciation
Noun
йыр • (jyr)
- (anatomy) head, mind, brain
- bulb, clove (eg. of garlic)
- hat, head (of a nail)
- head of cabbage
- ear (fruiting body of a grain plant)
- leader, head, chieftain
Declension
Declension of йыр (soft declension)
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | йыр jyr |
йыръёс jyrjos |
| accusative | йырез jyrez |
йыръёсыз jyrjosyz |
| genitive | йырлэн jyrlen |
йыръёслэн jyrjoslen |
| dative | йырлы jyrly |
йыръёслы jyrjosly |
| ablative | йырлэсь jyrleś |
йыръёслэсь jyrjosleś |
| instrumental | йырен jyren |
йыръёсын jyrjosyn |
| abessive | йыртэк jyrtek |
йыръёстэк jyrjostek |
| adverbial | йыръя jyrja |
йыръёсъя jyrjosja |
| inessive | йырын jyryn |
йыръёсын jyrjosyn |
| illative | йыре jyre |
йыръёсы jyrjosy |
| elative | йырысь jyryś |
йыръёсысь jyrjosyś |
| egressive | йырысьен jyryśjen |
йыръёсысьен jyrjosyśjen |
| terminative | йырозь jyroź |
йыръёсозь jyrjosoź |
| prolative | йыретӥ jyreti |
йыръёсытӥ jyrjosyti |
| allative | йырлань jyrlań |
йыръёслань jyrjoslań |
Possessive forms of йыр
1st singular possessive forms of йыр
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | йыре jyre |
йыръёсы jyrjosy |
| accusative | йырме jyrme |
йыръёсме jyrjosme |
| genitive | йырелэн jyrelen |
йыръёсылэн jyrjosylen |
| dative | йырелы jyrely |
йыръёсылы jyrjosyly |
| ablative | йырелэсь jyreleś |
йыръёсылэсь jyrjosyleś |
| instrumental | йыреным jyrenym |
йыръёсыным jyrjosynym |
2nd singular possessive forms of йыр
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | йыред jyred |
йыръёсыд jyrjosyd |
| accusative | йырдэ jyrde |
йыръёстэ jyrjoste |
| genitive | йыредлэн jyredlen |
йыръёсыдлэн jyrjosydlen |
| dative | йыредлы jyredly |
йыръёсыдлы jyrjosydly |
| ablative | йыредлэсь jyredleś |
йыръёсыдлэсь jyrjosydleś |
| instrumental | йыреныд jyrenyd |
йыръёсыныд jyrjosynyd |
3rd singular possessive forms of йыр
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | йырез jyrez |
йыръёсыз jyrjosyz |
| accusative | йырзэ jyrze |
йыръёссэ jyrjosse |
| genitive | йырезлэн jyrezlen |
йыръёсызлэн jyrjosyzlen |
| dative | йырезлы jyrezly |
йыръёсызлы jyrjosyzly |
| ablative | йырезлэсь jyrezleś |
йыръёсызлэсь jyrjosyzleś |
| instrumental | йыреныз jyrenyz |
йыръёсыныз jyrjosynyz |
1st plural possessive forms of йыр
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | йырмы jyrmy |
йыръёсмы jyrjosmy |
| accusative | йырмэс jyrmes |
йыръёсмес jyrjosmes |
| genitive | йырмылэн jyrmylen |
йыръёсмылэн jyrjosmylen |
| dative | йырмылы jyrmyly |
йыръёсмылы jyrjosmyly |
| ablative | йырмылэсь jyrmyleś |
йыръёсмылэсь jyrjosmyleś |
| instrumental | йыренымы jyrenymy |
йыръёсынымы jyrjosynymy |
2nd plural possessive forms of йыр
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | йырды jyrdy |
йыръёсты jyrjosty |
| accusative | йырдэс jyrdes |
йыръёстэс jyrjostes |
| genitive | йырдылэн jyrdylen |
йыръёстылэн jyrjostylen |
| dative | йырдылы jyrdyly |
йыръёстылы jyrjostyly |
| ablative | йырдылэсь jyrdyleś |
йыръёстылэсь jyrjostyleś |
| instrumental | йыреныды jyrenydy |
йыръёсыныды jyrjosynydy |
3rd plural possessive forms of йыр
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | йырзы jyrzy |
йыръёссы jyrjossy |
| accusative | йырзэс jyrzes |
йыръёссэс jyrjosses |
| genitive | йырзылэн jyrzylen |
йыръёссылэн jyrjossylen |
| dative | йырзылы jyrzyly |
йыръёссылы jyrjossyly |
| ablative | йырзылэсь jyrzyleś |
йыръёссылэсь jyrjossyleś |
| instrumental | йыренызы jyrenyzy |
йыръёсынызы jyrjosynyzy |
Derived terms
nouns
References
- L. E. Kirillova, L. L. Karpova, editors (2008), “йыр”, in Удмурт-ӟуч кыллюкам [Udmurt-Russian dictionary], Izhevsk: Удмуртский институт истории, языка и литературы УрО РАН, →ISBN, page 265
- T. V. Voronova, T. A. Poyarkova, editor (2012), Удмурт-ӟуч, ӟуч-удмурт кыллюкам [Udmurt-Russian, Russian-Udmurt dictionary] (overall work in Russian), Izhevsk: Книжное издательство «Удмуртия», →ISBN, page 30
- Yrjö Wichmann, Toivo Emil Uotila (1987) Mikko Korhonen, editor, Wotjakischer Wortschatz [Votyak Vocabulary] (Lexica Societatis Fenno-Ugricae; Volume 21) (overall work in German), Helsinki: Suomalais-ugrilainen Seura, →ISBN, →ISSN, page 79