Hello, you have come here looking for the meaning of the word
քութէշ. In DICTIOUS you will not only get to know all the dictionary meanings for the word
քութէշ, but we will also tell you about its etymology, its characteristics and you will know how to say
քութէշ in singular and plural. Everything you need to know about the word
քութէշ you have here. The definition of the word
քութէշ will help you to be more precise and correct when speaking or writing your texts. Knowing the definition of
քութէշ, as well as those of other words, enriches your vocabulary and provides you with more and better linguistic resources.
Middle Armenian
Etymology
From Old Anatolian Turkish قورداشنی (kurdeşeni, “nettle-rash, urticaria”).
Noun
քութէշ • (kʻutʻēš)
- nettle-rash, urticaria
1184,
Mxitʻar Heracʻi,
J̌ermancʻ mxitʻarutʻiwn 28:
[1][2][3]- Եւ վարդն՝ զոր հարսանիթէ ասեն, եւ տունն՝ քութէշ, նոյնպէսն իւր պատճառն արոյնն լինի, զերդ որ ծաղիկն է։
- Ew vardn, zor harsanitʻē asen, ew [yAġuanicʻ] tunn, kʻutʻēš, noynpēsn iwr patčaṙn aroynn lini, zerd or caġikn ē.
- The cause of that pink rash which is called harsanitʻē, and in the land of Albania is called kʻutʻēš, is the blood, as in case of the smallpox.
12th century,
Abusaid,
Yałags kazmutʻean mardoyn :
[4]- Եւ երակն, որ ի փայծաղէն ի լերդն է, երբ փայծաղն պակասի, նա այն այրած արիւնն, որ յինքն է, ի լերդն ելանէ, եւ զիր ծանրութիւնն, լերդն չկարէ բառնալ, այլ յանդամս մարմնոյն սփռէ եւ զմարդն սավտայկոտ առնէ, եւ յանձն ելնդնի եւ մկնատամներ այնէ եւ ծաղիկ եւ քութէշ եւ խէչէփառ եւ խոզք եւ այլ վատութիւնք։
- Ew erakn, or i pʻaycaġēn i lerdn ē, erb pʻaycaġn pakasi, na ayn ayrac ariwnn, or yinkʻn ē, i lerdn elanē, ew zir canrutʻiwnn, lerdn čʻkarē baṙnal, ayl yandams marmnoyn spʻṙē ew zmardn savtaykot aṙnē, ew yanjn elndni ew mknatamner aynē ew caġik ew kʻutʻēš ew xēčʻēpʻaṙ ew xozkʻ ew ayl vatutʻiwnkʻ.
1466 – 1469,
Amirdovlatʻ Amasiacʻi,
Ogut bžškutʻean 194:
[5]- Նշան վարդին եւ քութէշին եւ ծաղկին այն է, որ բերանն չորութիւն լինի, եւ հիւանդն չունենայ խաղաղ, եւ սիրտն խառնակի, եւ աչվին կարմրի, եւ ջերմն խիստ լինայ եւ շատ։
- Nšan vardin ew kʻutʻēšin ew caġkin ayn ē, or berann čʻorutʻiwn lini, ew hiwandn čʻunenay xaġaġ, ew sirtn xaṙnaki, ew ačʻvin karmri, ew ǰermn xist linay ew šat.
Usage notes
According to most authorities, քութէշ (kʻutʻēš) means "measles" or "scarlet fever", but based on the meaning of the Turkish etymon, "urticaria" is more probable.
Descendants
References
- ^ Mxitʻar Heracʻi (1832) J̌ermancʻ mxitʻarutʻiwn [Relief of Fevers] (Matenagrutʻiwnkʻ naxneacʻ) (in Middle Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 79
- ^ Seidel, Ernst (1908) Mechithar’s, des Meisterarztes aus Her, ‘Trost bei Fiebern’: nach dem Venediger Druck vom Jahre 1832 zum ersten Male aus dem Mittelarmenischen übersetzt und erläutert (in German), Leipzig: Verlag von Johann Ambrosius Barth, page 60
- ^ Mxitʻar Heracʻi (1968) S. S. Arevšatjan, editor, Utešenije pri lixoradkax [Relief of Fevers] (in Russian), 2nd edition, Yerevan: Hayastan, page 132
- ^ Abusayid (1974) Yaġags kazmutʻean mardoyn [On the Structure of the Human Body], preparation of the critical text, Russian translation and preface by S. A. Vardanyan, Yerevan: Academy Press, page 201
- ^ Amirtovlatʻ Amasiacʻi (1940) St. Malxaseancʻ, editor, Ōgut bžškutʻean [The Benefits of Medicine], Yerevan: Academy Press, page 465
Further reading
- Ačaṙean, Hračʻeay (1979) “քութէշ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume IV, Yerevan: University Press, page 590b
- Ġazaryan, Ṙuben, Avetisyan, Henrik (2009) “քութէշ”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, pages 814–815
- Amirtovlatʻ Amasiacʻi (1940) St. Malxaseancʻ, editor, Ōgut bžškutʻean [The Benefits of Medicine], Yerevan: Academy Press, page 577a
- Norayr N. Biwzandacʻi (2000) “քութէշ”, in Martiros Minassian, editor, Baṙagirkʻ storin hayerēni i matenagrutʻeancʻ ŽA–ŽĒ darucʻ [Dictionary of Middle Armenian Based on the Literature of 11–17th Centuries], edited from the author's unfinished manuscript written 1884–1915, Geneva: Martiros Minassian, page 747