Per Derksen, from Proto-Indo-Iranian *kʰād-, from Proto-Indo-European *k(ʷ)end- or *k(ʷ)enHd(ʰ)-.
Compare Sanskrit खाद् (khād) and खादति (khādati, “to chew, to bite”), Ancient Greek κνώδων (knṓdōn, “sword, spear spikes”) and Khotanese khays- (“to drink”).
| Readings | |
|---|---|
| Classical reading? | xāyīḏan |
| Dari reading? | xāyīdan |
| Iranian reading? | xâyidan |
| Tajik reading? | xoyidan |
خاییدن • (xâyidan) (present stem خای (xây))
| infinitive | خاییدن (xâyidán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | خای (xây) | ||||||
| past | خایید (xâyid) | |||||||
| participle | present | خاینده (xâyandé) | ||||||
| past | خاییده (xâyidé) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | خایم (xâyam) |
خایی (xâyi) |
خاید (xâyad) |
خاییم (xâyim) |
خایید (xâyid) |
خایند (xâyand) | |
| present (imperfect) | می‌خایم (mí-xâyam) |
می‌خایی (mí-xâyi) |
می‌خاید (mí-xâyad) |
می‌خاییم (mí-xâyim) |
می‌خایید (mí-xâyid) |
می‌خایند (mí-xâyand) | ||
| present progressive | دارم می‌خایم (dấram mí-xâyam) |
داری می‌خایی (dấri mí-xâyi) |
دارد می‌خاید (dấrad mí-xâyad) |
داریم می‌خاییم (dấrim mí-xâyim) |
دارید می‌خایید (dấrid mí-xâyid) |
دارند می‌خایند (dấrand mí-xâyand) | ||
| present perfect | خاییده‌ام (xâyidé-am) |
خاییده‌ای (xâyidé-i) |
خاییده است (xâyidé ast) |
خاییده‌ایم (xâyidé-im) |
خاییده‌اید (xâyidé-id) |
خاییده‌اند (xâyidé-and) | ||
| past | خاییدم (xâyidam) |
خاییدی (xâyidi) |
خایید (xâyid) |
خاییدیم (xâyidim) |
خاییدید (xâyidid) |
خاییدند (xâyidand) | ||
| past (imperfect) | می‌خاییدم (mí-xâyidam) |
می‌خاییدی (mí-xâyidi) |
می‌خایید (mí-xâyid) |
می‌خاییدیم (mí-xâyidim) |
می‌خاییدید (mí-xâyidid) |
می‌خاییدند (mí-xâyidand) | ||
| past progressive | داشتم می‌خاییدم (dấštam mí-xâyidam) |
داشتی می‌خاییدی (dấšti mí-xâyidi) |
داشت می‌خایید (dâšt mí-xâyid) |
داشتیم می‌خاییدیم (dấštim mí-xâyidim) |
داشتید می‌خاییدید (dấštid mí-xâyidid) |
داشتند می‌خاییدند (dấštand mí-xâyidand) | ||
| pluperfect | خاییده بودم (xâyidé búdam) |
خاییده بودی (xâyidé búdi) |
خاییده بود (xâyidé bud) |
خاییده بودیم (xâyidé búdim) |
خاییده بودید (xâyidé búdid) |
خاییده بودند (xâyidé búdand) | ||
| future | خواهم خایید (xâhám xâyid) |
خواهی خایید (xâhí xâyid) |
خواهد خایید (xâhád xâyid) |
خواهیم خایید (xâhím xâyid) |
خواهید خایید (xâhíd xâyid) |
خواهند خایید (xâhánd xâyid) | ||
| subjunctive | present | بخایم (béxâyam) |
بخایی (béxâyi) |
بخاید (béxâyad) |
بخاییم (béxâyim) |
بخایید (béxâyid) |
بخایند (béxâyand) | |
| past | خاییده باشم (xâyidé bấšam) |
خاییده باشی (xâyidé bấši) |
خاییده باشد (xâyidé bấšad) |
خاییده باشیم (xâyidé bấšim) |
خاییده باشید (xâyidé bấšid) |
خاییده باشند (xâyidé bấšand) | ||
| imperative | بخای (béxây) |
بخایید (béxâyid) |
||||||
| infinitive | خاییدن (xâyidán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | خای (xây) | ||||||
| past | خایید (xâyid) | |||||||
| participle | present | خاینده (xâyandé) | ||||||
| past | خاییده (xâyidé) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | خایم (xâyam) |
خایی (xâyi) |
خایه (xâye) |
خاییم (xâyim) |
خایین (xâyin) |
خاین (xâyan) | |
| present (imperfect) | می‌خایم (mí-xâyam) |
می‌خایی (mí-xâyi) |
می‌خایه (mí-xâye) |
می‌خاییم (mí-xâyim) |
می‌خایین (mí-xâyin) |
می‌خاین (mí-xâyan) | ||
| present progressive | دارم می‌خایم (dấram mí-xâyam) |
داری می‌خایی (dấri mí-xâyi) |
داره می‌خایه (dấre mí-xâye) |
داریم می‌خاییم (dấrim mí-xâyim) |
دارین می‌خایین (dấrin mí-xâyin) |
دارن می‌خاین (dấran mí-xâyan) | ||
| present perfect | خاییده‌ام (xâyidám) |
خاییده‌ای (xâyidí) |
خاییده (xâyidé) |
خاییده‌ایم (xâyidím) |
خاییده‌این (xâyidín) |
خاییده‌ان (xâyidán) | ||
| past | خاییدم (xâyidam) |
خاییدی (xâyidi) |
خایید (xâyid) |
خاییدیم (xâyidim) |
خاییدین (xâyidin) |
خاییدن (xâyidan) | ||
| past (imperfect) | می‌خاییدم (mí-xâyidam) |
می‌خاییدی (mí-xâyidi) |
می‌خایید (mí-xâyid) |
می‌خاییدیم (mí-xâyidim) |
می‌خاییدین (mí-xâyidin) |
می‌خاییدن (mí-xâyidan) | ||
| past progressive | داشتم می‌خاییدم (dấštam mí-xâyidam) |
داشتی می‌خاییدی (dấšti mí-xâyidi) |
داشت می‌خایید (dấšt mí-xâyid) |
داشتیم می‌خاییدیم (dấštim mí-xâyidim) |
داشتین می‌خاییدین (dấštin mí-xâyidin) |
داشتن می‌خاییدن (dấštan mí-xâyidan) | ||
| pluperfect | خاییده بودم (xâyidé búdam) |
خاییده بودی (xâyidé búdi) |
خاییده بود (xâyidé bud) |
خاییده بودیم (xâyidé búdim) |
خاییده بودین (xâyidé búdin) |
خاییده بودن (xâyidé búdan) | ||
| subjunctive | present | بخایم (béxâyam) |
بخایی (béxâyi) |
بخایه (béxâye) |
بخاییم (béxâyim) |
بخایین (béxâyin) |
بخاین (béxâyan) | |
| past | خاییده باشم (xâyidé bấšam) |
خاییده باشی (xâyidé bấši) |
خاییده باشه (xâyidé bấše) |
خاییده باشیم (xâyidé bấšim) |
خاییده باشین (xâyidé bấšin) |
خاییده باشن (xâyidé bấšan) | ||
| imperative | بخای (béxây) |
بخایین (béxâyin) |
||||||