कषाय

Hello, you have come here looking for the meaning of the word कषाय. In DICTIOUS you will not only get to know all the dictionary meanings for the word कषाय, but we will also tell you about its etymology, its characteristics and you will know how to say कषाय in singular and plural. Everything you need to know about the word कषाय you have here. The definition of the word कषाय will help you to be more precise and correct when speaking or writing your texts. Knowing the definition ofकषाय, as well as those of other words, enriches your vocabulary and provides you with more and better linguistic resources.

Sanskrit

English Wikipedia has an article on:
Wikipedia

Alternative scripts

Etymology

Of unclear origin.

Traditionally derived from the root कष् (kaṣ, to rub, scrape); however, this is semantically doubtful.

Turner takes the variety of suffixes found in the word's descendants as evidence of a substrate, probably Proto-Dravidian *kac-, borrowing; compare Telugu కసు (kasu, raw, unripe). Mayrhofer, on the other hand, takes it as evidence of Indo-European origin (particularly with the word's Vedic presence), and gives काषण (kāṣaṇa, unripe) as the true Dravidian borrowing and cognate of the above Telugu term.

Whether the "astringent" and "red" meanings are etymologically connected is uncertain.

Pronunciation

Adjective

कषाय (kaṣāya)

  1. astringent
  2. fragrant
  3. red, dull red, yellowish red

Declension

Masculine a-stem declension of कषाय
singular dual plural
nominative कषायः (kaṣāyaḥ) कषायौ (kaṣāyau)
कषाया¹ (kaṣāyā¹)
कषायाः (kaṣāyāḥ)
कषायासः¹ (kaṣāyāsaḥ¹)
vocative कषाय (kaṣāya) कषायौ (kaṣāyau)
कषाया¹ (kaṣāyā¹)
कषायाः (kaṣāyāḥ)
कषायासः¹ (kaṣāyāsaḥ¹)
accusative कषायम् (kaṣāyam) कषायौ (kaṣāyau)
कषाया¹ (kaṣāyā¹)
कषायान् (kaṣāyān)
instrumental कषायेण (kaṣāyeṇa) कषायाभ्याम् (kaṣāyābhyām) कषायैः (kaṣāyaiḥ)
कषायेभिः¹ (kaṣāyebhiḥ¹)
dative कषायाय (kaṣāyāya) कषायाभ्याम् (kaṣāyābhyām) कषायेभ्यः (kaṣāyebhyaḥ)
ablative कषायात् (kaṣāyāt) कषायाभ्याम् (kaṣāyābhyām) कषायेभ्यः (kaṣāyebhyaḥ)
genitive कषायस्य (kaṣāyasya) कषाययोः (kaṣāyayoḥ) कषायाणाम् (kaṣāyāṇām)
locative कषाये (kaṣāye) कषाययोः (kaṣāyayoḥ) कषायेषु (kaṣāyeṣu)
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of कषया
singular dual plural
nominative कषया (kaṣayā) कषये (kaṣaye) कषयाः (kaṣayāḥ)
vocative कषये (kaṣaye) कषये (kaṣaye) कषयाः (kaṣayāḥ)
accusative कषयाम् (kaṣayām) कषये (kaṣaye) कषयाः (kaṣayāḥ)
instrumental कषयया (kaṣayayā)
कषया¹ (kaṣayā¹)
कषयाभ्याम् (kaṣayābhyām) कषयाभिः (kaṣayābhiḥ)
dative कषयायै (kaṣayāyai) कषयाभ्याम् (kaṣayābhyām) कषयाभ्यः (kaṣayābhyaḥ)
ablative कषयायाः (kaṣayāyāḥ)
कषयायै² (kaṣayāyai²)
कषयाभ्याम् (kaṣayābhyām) कषयाभ्यः (kaṣayābhyaḥ)
genitive कषयायाः (kaṣayāyāḥ)
कषयायै² (kaṣayāyai²)
कषययोः (kaṣayayoḥ) कषयाणाम् (kaṣayāṇām)
locative कषयायाम् (kaṣayāyām) कषययोः (kaṣayayoḥ) कषयासु (kaṣayāsu)
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of कषाय
singular dual plural
nominative कषायम् (kaṣāyam) कषाये (kaṣāye) कषायाणि (kaṣāyāṇi)
कषाया¹ (kaṣāyā¹)
vocative कषाय (kaṣāya) कषाये (kaṣāye) कषायाणि (kaṣāyāṇi)
कषाया¹ (kaṣāyā¹)
accusative कषायम् (kaṣāyam) कषाये (kaṣāye) कषायाणि (kaṣāyāṇi)
कषाया¹ (kaṣāyā¹)
instrumental कषायेण (kaṣāyeṇa) कषायाभ्याम् (kaṣāyābhyām) कषायैः (kaṣāyaiḥ)
कषायेभिः¹ (kaṣāyebhiḥ¹)
dative कषायाय (kaṣāyāya) कषायाभ्याम् (kaṣāyābhyām) कषायेभ्यः (kaṣāyebhyaḥ)
ablative कषायात् (kaṣāyāt) कषायाभ्याम् (kaṣāyābhyām) कषायेभ्यः (kaṣāyebhyaḥ)
genitive कषायस्य (kaṣāyasya) कषाययोः (kaṣāyayoḥ) कषायाणाम् (kaṣāyāṇām)
locative कषाये (kaṣāye) कषाययोः (kaṣāyayoḥ) कषायेषु (kaṣāyeṣu)
  • ¹Vedic

Noun

कषाय (kaṣāya) stemm

  1. an astringent extract of juice
  2. decoction, infusion
  3. dirt, filth
  4. stain, impurity
  5. dullness, stupidity
  6. a dull or yellowish red garment or robe in Buddhism, a kashaya

Declension

Masculine a-stem declension of कषाय
singular dual plural
nominative कषायः (kaṣāyaḥ) कषायौ (kaṣāyau)
कषाया¹ (kaṣāyā¹)
कषायाः (kaṣāyāḥ)
कषायासः¹ (kaṣāyāsaḥ¹)
vocative कषाय (kaṣāya) कषायौ (kaṣāyau)
कषाया¹ (kaṣāyā¹)
कषायाः (kaṣāyāḥ)
कषायासः¹ (kaṣāyāsaḥ¹)
accusative कषायम् (kaṣāyam) कषायौ (kaṣāyau)
कषाया¹ (kaṣāyā¹)
कषायान् (kaṣāyān)
instrumental कषायेण (kaṣāyeṇa) कषायाभ्याम् (kaṣāyābhyām) कषायैः (kaṣāyaiḥ)
कषायेभिः¹ (kaṣāyebhiḥ¹)
dative कषायाय (kaṣāyāya) कषायाभ्याम् (kaṣāyābhyām) कषायेभ्यः (kaṣāyebhyaḥ)
ablative कषायात् (kaṣāyāt) कषायाभ्याम् (kaṣāyābhyām) कषायेभ्यः (kaṣāyebhyaḥ)
genitive कषायस्य (kaṣāyasya) कषाययोः (kaṣāyayoḥ) कषायाणाम् (kaṣāyāṇām)
locative कषाये (kaṣāye) कषाययोः (kaṣāyayoḥ) कषायेषु (kaṣāyeṣu)
  • ¹Vedic

References

  • Monier Williams (1899) “कषाय”, in A Sanskrit–English Dictionary, , new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0265/3.
  • Arthur Anthony Macdonell (1893) “कषाय”, in A practical Sanskrit dictionary with transliteration, accentuation, and etymological analysis throughout, London: Oxford University Press
  • Otto Böhtlingk, Richard Schmidt (1879-1928) “कषाय”, in Walter Slaje, Jürgen Hanneder, Paul Molitor, Jörg Ritter, editors, Nachtragswörterbuch des Sanskrit [Dictionary of Sanskrit with supplements] (in German), Halle-Wittenberg: Martin-Luther-Universität, published 2016
  • Mayrhofer, Manfred (1992) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎ (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 332
  • Mayrhofer, Manfred (1956) Kurzgefasstes Etymologisches Wörterbuch des Altindischen [A Concise Etymological Sanskrit Dictionary]‎ (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 190-1
  • Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “kaṣāya”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press