Borrowed from Sanskrit काल (kālá).
काल • (kāl) m (Urdu spelling کال)
Inherited from Sauraseni Prakrit 𑀅𑀕𑀸𑀮 (agāla), from Sanskrit अकाल (akāla, “bad time”).
काल • (kāl) m (Urdu spelling کال)
Borrowed from Sanskrit काल (kāla).
काल • (kāl) (Latin script kal, Kannada script ಕಾಲ್)
Borrowed from Sanskrit काल (kāla)
काल • (kāl)
Dates relative to today in Marathi (layout · text) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
–3 | –2 | –1 | 0 | +1 | +2 | +3 | |
direct speech | three days ago | two days ago | yesterday | today | tomorrow | in two days | in three days |
तेरवा (tervā) | परवा (parvā) | काल (kāl) | आज (āj̈) | उद्या (udyā) | परवा (parvā) | तेरवा (tervā) | |
reported speech | three days before, three days earlier | two days before, two days earlier | the day before | on that day | the next day | two days later | three days later |
काल m
Case \ Number | Singular | Plural |
---|---|---|
Nominative (first) | कालो (kālo) | काला (kālā) |
Accusative (second) | कालं (kālaṃ) | काले (kāle) |
Instrumental (third) | कालेन (kālena) | कालेहि (kālehi) or कालेभि (kālebhi) |
Dative (fourth) | कालस्स (kālassa) or कालाय (kālāya) or कालत्थं (kālatthaṃ) | कालानं (kālānaṃ) |
Ablative (fifth) | कालस्मा (kālasmā) or कालम्हा (kālamhā) or काला (kālā) | कालेहि (kālehi) or कालेभि (kālebhi) |
Genitive (sixth) | कालस्स (kālassa) | कालानं (kālānaṃ) |
Locative (seventh) | कालस्मिं (kālasmiṃ) or कालम्हि (kālamhi) or काले (kāle) | कालेसु (kālesu) |
Vocative (calling) | काल (kāla) | काला (kālā) |
Borrowed from Dravidian, ultimately from Proto-Dravidian *kār; compare Tamil கார் (kār, “black”), கரு (karu), Kannada ಕಾಡು (kāḍu, “blackness, black”), ಕಪ್ಪು (kappu).
काल • (kāla) stem
Masculine a-stem declension of काल (kāla) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कालः kālaḥ |
कालौ / काला¹ kālau / kālā¹ |
कालाः / कालासः¹ kālāḥ / kālāsaḥ¹ |
Vocative | काल kāla |
कालौ / काला¹ kālau / kālā¹ |
कालाः / कालासः¹ kālāḥ / kālāsaḥ¹ |
Accusative | कालम् kālam |
कालौ / काला¹ kālau / kālā¹ |
कालान् kālān |
Instrumental | कालेन kālena |
कालाभ्याम् kālābhyām |
कालैः / कालेभिः¹ kālaiḥ / kālebhiḥ¹ |
Dative | कालाय kālāya |
कालाभ्याम् kālābhyām |
कालेभ्यः kālebhyaḥ |
Ablative | कालात् kālāt |
कालाभ्याम् kālābhyām |
कालेभ्यः kālebhyaḥ |
Genitive | कालस्य kālasya |
कालयोः kālayoḥ |
कालानाम् kālānām |
Locative | काले kāle |
कालयोः kālayoḥ |
कालेषु kāleṣu |
Notes |
|
Feminine ī-stem declension of काली (kālī) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | काली kālī |
काल्यौ / काली¹ kālyau / kālī¹ |
काल्यः / कालीः¹ kālyaḥ / kālīḥ¹ |
Vocative | कालि kāli |
काल्यौ / काली¹ kālyau / kālī¹ |
काल्यः / कालीः¹ kālyaḥ / kālīḥ¹ |
Accusative | कालीम् kālīm |
काल्यौ / काली¹ kālyau / kālī¹ |
कालीः kālīḥ |
Instrumental | काल्या kālyā |
कालीभ्याम् kālībhyām |
कालीभिः kālībhiḥ |
Dative | काल्यै kālyai |
कालीभ्याम् kālībhyām |
कालीभ्यः kālībhyaḥ |
Ablative | काल्याः / काल्यै² kālyāḥ / kālyai² |
कालीभ्याम् kālībhyām |
कालीभ्यः kālībhyaḥ |
Genitive | काल्याः / काल्यै² kālyāḥ / kālyai² |
काल्योः kālyoḥ |
कालीनाम् kālīnām |
Locative | काल्याम् kālyām |
काल्योः kālyoḥ |
कालीषु kālīṣu |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of काल (kāla) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कालम् kālam |
काले kāle |
कालानि / काला¹ kālāni / kālā¹ |
Vocative | काल kāla |
काले kāle |
कालानि / काला¹ kālāni / kālā¹ |
Accusative | कालम् kālam |
काले kāle |
कालानि / काला¹ kālāni / kālā¹ |
Instrumental | कालेन kālena |
कालाभ्याम् kālābhyām |
कालैः / कालेभिः¹ kālaiḥ / kālebhiḥ¹ |
Dative | कालाय kālāya |
कालाभ्याम् kālābhyām |
कालेभ्यः kālebhyaḥ |
Ablative | कालात् kālāt |
कालाभ्याम् kālābhyām |
कालेभ्यः kālebhyaḥ |
Genitive | कालस्य kālasya |
कालयोः kālayoḥ |
कालानाम् kālānām |
Locative | काले kāle |
कालयोः kālayoḥ |
कालेषु kāleṣu |
Notes |
|
काल • (kāla) stem, m
Masculine a-stem declension of काल (kāla) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कालः kālaḥ |
कालौ / काला¹ kālau / kālā¹ |
कालाः / कालासः¹ kālāḥ / kālāsaḥ¹ |
Vocative | काल kāla |
कालौ / काला¹ kālau / kālā¹ |
कालाः / कालासः¹ kālāḥ / kālāsaḥ¹ |
Accusative | कालम् kālam |
कालौ / काला¹ kālau / kālā¹ |
कालान् kālān |
Instrumental | कालेन kālena |
कालाभ्याम् kālābhyām |
कालैः / कालेभिः¹ kālaiḥ / kālebhiḥ¹ |
Dative | कालाय kālāya |
कालाभ्याम् kālābhyām |
कालेभ्यः kālebhyaḥ |
Ablative | कालात् kālāt |
कालाभ्याम् kālābhyām |
कालेभ्यः kālebhyaḥ |
Genitive | कालस्य kālasya |
कालयोः kālayoḥ |
कालानाम् kālānām |
Locative | काले kāle |
कालयोः kālayoḥ |
कालेषु kāleṣu |
Notes |
|
श्वेत (śveta), शुक्ल (śukla), शुभ्र (śubhra), धवल (dhavala) | धूमल (dhūmala), धूसर (dhūsara) | कृष्ण (kṛṣṇa), काल (kāla), श्याम (śyāma), श्याव (śyāva) |
रक्त (rakta), रुधिर (rudhira), रोहित (rohita), लोहित (lohita) | नारङ्ग (nāraṅga); कद्रु (kadru), बभ्रु (babhru) | पीत (pīta); पाण्डु (pāṇḍu) |
हरित (harita), पलाश (palāśa) | ||
नील (nīla) | ||
शोण (śoṇa), नीललोहित (nīlalohita) | पाटल (pāṭala) |
काल • (kāla) stem, n
Neuter a-stem declension of काल (kāla) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कालम् kālam |
काले kāle |
कालानि / काला¹ kālāni / kālā¹ |
Vocative | काल kāla |
काले kāle |
कालानि / काला¹ kālāni / kālā¹ |
Accusative | कालम् kālam |
काले kāle |
कालानि / काला¹ kālāni / kālā¹ |
Instrumental | कालेन kālena |
कालाभ्याम् kālābhyām |
कालैः / कालेभिः¹ kālaiḥ / kālebhiḥ¹ |
Dative | कालाय kālāya |
कालाभ्याम् kālābhyām |
कालेभ्यः kālebhyaḥ |
Ablative | कालात् kālāt |
कालाभ्याम् kālābhyām |
कालेभ्यः kālebhyaḥ |
Genitive | कालस्य kālasya |
कालयोः kālayoḥ |
कालानाम् kālānām |
Locative | काले kāle |
कालयोः kālayoḥ |
कालेषु kāleṣu |
Notes |
|
Of uncertain origin.
Perhaps an l-form of कार (kāra, “action”), taking "decisive action" as the connotation.
Alternatively, derived from Proto-Indo-European *kʷel- (“to move; to turn (around)”); compare Proto-Slavic *vermę̀ (“period of time”) for a parallel semantic development from an earlier "turn" meaning (albeit from a different root).
Hirt compares this to Gothic 𐍈𐌴𐌹𐌻𐌰 (ƕeila, “a while”), while Güntert compares this to Ancient Greek καιρός (kairós, “measure, time, season”), and takes the l-consonant in काल (kāla) as a preservation of a dialectal form in order to distinguish from कार (kāra).
Probably not a vṛddhi derivative of the root कल् (kal, “to calculate or enumerate”).
काल • (kālá) stem, m
Masculine a-stem declension of काल (kālá) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कालः kāláḥ |
कालौ / काला¹ kālaú / kālā́¹ |
कालाः / कालासः¹ kālā́ḥ / kālā́saḥ¹ |
Vocative | काल kā́la |
कालौ / काला¹ kā́lau / kā́lā¹ |
कालाः / कालासः¹ kā́lāḥ / kā́lāsaḥ¹ |
Accusative | कालम् kālám |
कालौ / काला¹ kālaú / kālā́¹ |
कालान् kālā́n |
Instrumental | कालेन kāléna |
कालाभ्याम् kālā́bhyām |
कालैः / कालेभिः¹ kālaíḥ / kālébhiḥ¹ |
Dative | कालाय kālā́ya |
कालाभ्याम् kālā́bhyām |
कालेभ्यः kālébhyaḥ |
Ablative | कालात् kālā́t |
कालाभ्याम् kālā́bhyām |
कालेभ्यः kālébhyaḥ |
Genitive | कालस्य kālásya |
कालयोः kāláyoḥ |
कालानाम् kālā́nām |
Locative | काले kālé |
कालयोः kāláyoḥ |
कालेषु kāléṣu |
Notes |
|