Learned borrowing from Sanskrit क्षण (kṣaṇa). Compare Marwari छण (chaṇ), Gujarati ક્ષણ (kṣaṇ), Chinese 剎那 / 刹那 (chànà). Doublet of छिन (chin).
क्षण • (kṣaṇ) m (Urdu spelling کشن)
Learned borrowing from Sanskrit क्षण (kṣaṇa). Compare Marwari छण (chaṇ), Gujarati ક્ષણ (kṣaṇ), Chinese 剎那 / 刹那 (chànà).
क्षण • (kṣaṇ) m
Declension of क्षण (masc cons-stem) | |||
---|---|---|---|
direct singular |
क्षण kṣaṇ | ||
direct plural |
क्षण kṣaṇ | ||
singular एकवचन |
plural अनेकवचन | ||
nominative प्रथमा |
क्षण kṣaṇ |
क्षण kṣaṇ | |
oblique सामान्यरूप |
क्षणा kṣaṇā |
क्षणां- kṣaṇān- | |
acc. / dative द्वितीया / चतुर्थी |
क्षणाला kṣaṇālā |
क्षणांना kṣaṇānnā | |
ergative | क्षणाने, क्षणानं kṣaṇāne, kṣaṇāna |
क्षणांनी kṣaṇānnī | |
instrumental | क्षणाशी kṣaṇāśī |
क्षणांशी kṣaṇānśī | |
locative सप्तमी |
क्षणात kṣaṇāt |
क्षणांत kṣaṇāt | |
vocative संबोधन |
क्षणा kṣaṇā |
क्षणांनो kṣaṇānno | |
Oblique Note: The oblique case precedes all postpositions. There is no space between the stem and the postposition. Locative Note: -त (-ta) is a postposition. |
Genitive declension of क्षण (masc cons-stem) | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
masculine object पुल्लिंगी कर्म |
feminine object स्त्रीलिंगी कर्म |
neuter object नपुसकलिंगी कर्म |
oblique सामान्यरूप | |||||
singular एकवचन |
plural अनेकवचन |
singular एकवचन |
plural अनेकवचन |
singular* एकवचन |
plural अनेकवचन |
|||
singular subject एकवचनी कर्ता |
क्षणाचा kṣaṇāċā |
क्षणाचे kṣaṇāċe |
क्षणाची kṣaṇācī |
क्षणाच्या kṣaṇācā |
क्षणाचे, क्षणाचं kṣaṇāċe, kṣaṇāċa |
क्षणाची kṣaṇācī |
क्षणाच्या kṣaṇācā | |
plural subject अनेकवचनी कर्ता |
क्षणांचा kṣaṇānċā |
क्षणांचे kṣaṇānċe |
क्षणांची kṣaṇāñcī |
क्षणांच्या kṣaṇāncā |
क्षणांचे, क्षणांचं kṣaṇānċe, kṣaṇānċa |
क्षणांची kṣaṇāñcī |
क्षणांच्या kṣaṇāñcā | |
* Note: Word-final ए (e) in neuter words is alternatively written with the anusvara and pronounced as अ (a). Oblique Note: For most postpostions, the oblique genitive can be optionally inserted between the stem and the postposition. |
Probably related to अक्षि (akṣi, “eye”), perhaps via a clipping of अभीक्ष्ण (abhīkṣṇa, “constant, perpetual, every moment”), which would be decomposed as अभि (abhi) + अक्षि (akṣi).[1] Compare German Augenblick (“instant, moment”) for a similar semantic development from the same root.
क्षण • (kṣaṇa) stem, m
Masculine a-stem declension of क्षण (kṣaṇa) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | क्षणः kṣaṇaḥ |
क्षणौ / क्षणा¹ kṣaṇau / kṣaṇā¹ |
क्षणाः / क्षणासः¹ kṣaṇāḥ / kṣaṇāsaḥ¹ |
Vocative | क्षण kṣaṇa |
क्षणौ / क्षणा¹ kṣaṇau / kṣaṇā¹ |
क्षणाः / क्षणासः¹ kṣaṇāḥ / kṣaṇāsaḥ¹ |
Accusative | क्षणम् kṣaṇam |
क्षणौ / क्षणा¹ kṣaṇau / kṣaṇā¹ |
क्षणान् kṣaṇān |
Instrumental | क्षणेन kṣaṇena |
क्षणाभ्याम् kṣaṇābhyām |
क्षणैः / क्षणेभिः¹ kṣaṇaiḥ / kṣaṇebhiḥ¹ |
Dative | क्षणाय kṣaṇāya |
क्षणाभ्याम् kṣaṇābhyām |
क्षणेभ्यः kṣaṇebhyaḥ |
Ablative | क्षणात् kṣaṇāt |
क्षणाभ्याम् kṣaṇābhyām |
क्षणेभ्यः kṣaṇebhyaḥ |
Genitive | क्षणस्य kṣaṇasya |
क्षणयोः kṣaṇayoḥ |
क्षणानाम् kṣaṇānām |
Locative | क्षणे kṣaṇe |
क्षणयोः kṣaṇayoḥ |
क्षणेषु kṣaṇeṣu |
Notes |
|