दीर्घ

Hello, you have come here looking for the meaning of the word दीर्घ. In DICTIOUS you will not only get to know all the dictionary meanings for the word दीर्घ, but we will also tell you about its etymology, its characteristics and you will know how to say दीर्घ in singular and plural. Everything you need to know about the word दीर्घ you have here. The definition of the word दीर्घ will help you to be more precise and correct when speaking or writing your texts. Knowing the definition ofदीर्घ, as well as those of other words, enriches your vocabulary and provides you with more and better linguistic resources.

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit दीर्घ (dīrghá), from Proto-Indo-Iranian *dr̥Hgʰás, from Proto-Indo-European *dl̥h₁gʰós (long). Doublet of देर (der).

Pronunciation

  • (Delhi) IPA(key): /d̪iːɾɡʱ/

Adjective

दीर्घ (dīrgh) (indeclinable, Urdu spelling دیرگھ)

  1. long
    Synonym: लंबा (lambā)
  2. tall
    Synonyms: ऊँचा (ū̃cā), लंबा (lambā)
    Antonym: नाटा (nāṭā)
  3. weighty
    Synonyms: भारी (bhārī), गुरु (guru)

Sanskrit

Alternative forms

Etymology

From Proto-Indo-Iranian *dr̥Hgʰás (long), from Proto-Indo-European *dl̥h₁gʰós (long). Cognate with Avestan 𐬛𐬀𐬭𐬆𐬔𐬀 (darəga, long), Old Persian 𐎭𐎼𐎥 (d-r-g /⁠darga⁠/), Ancient Greek δολιχός (dolikhós), Latin longus, Old Church Slavonic дльгъ (dlĭgŭ), and possibly English long.

Pronunciation

Adjective

दीर्घ (dīrghá) stem (comparative द्राघीयस्, superlative द्राघिष्ठ)

  1. long (in space and time)
    • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 8.17.10:
      दीर्घस्ते अस्त्वङ्कुशो येना वसु प्रयच्छसि ।
      यजमानाय सुन्वते ॥
      dīrghaste astvaṅkuśo yenā vasu prayacchasi.
      yajamānāya sunvate.
      Long be thy grasping-hook wherewith thou givest ample wealth to him
      Who sheds the juice and worships thee.
  2. lofty, high, tall
  3. deep
  4. (phonetics, prosody) long

Declension

Masculine a-stem declension of दीर्घ (dīrghá)
Singular Dual Plural
Nominative दीर्घः
dīrgháḥ
दीर्घौ / दीर्घा¹
dīrghaú / dīrghā́¹
दीर्घाः / दीर्घासः¹
dīrghā́ḥ / dīrghā́saḥ¹
Vocative दीर्घ
dī́rgha
दीर्घौ / दीर्घा¹
dī́rghau / dī́rghā¹
दीर्घाः / दीर्घासः¹
dī́rghāḥ / dī́rghāsaḥ¹
Accusative दीर्घम्
dīrghám
दीर्घौ / दीर्घा¹
dīrghaú / dīrghā́¹
दीर्घान्
dīrghā́n
Instrumental दीर्घेण
dīrghéṇa
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घैः / दीर्घेभिः¹
dīrghaíḥ / dīrghébhiḥ¹
Dative दीर्घाय
dīrghā́ya
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घेभ्यः
dīrghébhyaḥ
Ablative दीर्घात्
dīrghā́t
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घेभ्यः
dīrghébhyaḥ
Genitive दीर्घस्य
dīrghásya
दीर्घयोः
dīrgháyoḥ
दीर्घाणाम्
dīrghā́ṇām
Locative दीर्घे
dīrghé
दीर्घयोः
dīrgháyoḥ
दीर्घेषु
dīrghéṣu
Notes
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of दीर्घा (dīrghā́)
Singular Dual Plural
Nominative दीर्घा
dīrghā́
दीर्घे
dīrghé
दीर्घाः
dīrghā́ḥ
Vocative दीर्घे
dī́rghe
दीर्घे
dī́rghe
दीर्घाः
dī́rghāḥ
Accusative दीर्घाम्
dīrghā́m
दीर्घे
dīrghé
दीर्घाः
dīrghā́ḥ
Instrumental दीर्घया / दीर्घा¹
dīrgháyā / dīrghā́¹
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घाभिः
dīrghā́bhiḥ
Dative दीर्घायै
dīrghā́yai
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घाभ्यः
dīrghā́bhyaḥ
Ablative दीर्घायाः / दीर्घायै²
dīrghā́yāḥ / dīrghā́yai²
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घाभ्यः
dīrghā́bhyaḥ
Genitive दीर्घायाः / दीर्घायै²
dīrghā́yāḥ / dīrghā́yai²
दीर्घयोः
dīrgháyoḥ
दीर्घाणाम्
dīrghā́ṇām
Locative दीर्घायाम्
dīrghā́yām
दीर्घयोः
dīrgháyoḥ
दीर्घासु
dīrghā́su
Notes
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of दीर्घ (dīrghá)
Singular Dual Plural
Nominative दीर्घम्
dīrghám
दीर्घे
dīrghé
दीर्घाणि / दीर्घा¹
dīrghā́ṇi / dīrghā́¹
Vocative दीर्घ
dī́rgha
दीर्घे
dī́rghe
दीर्घाणि / दीर्घा¹
dī́rghāṇi / dī́rghā¹
Accusative दीर्घम्
dīrghám
दीर्घे
dīrghé
दीर्घाणि / दीर्घा¹
dīrghā́ṇi / dīrghā́¹
Instrumental दीर्घेण
dīrghéṇa
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घैः / दीर्घेभिः¹
dīrghaíḥ / dīrghébhiḥ¹
Dative दीर्घाय
dīrghā́ya
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घेभ्यः
dīrghébhyaḥ
Ablative दीर्घात्
dīrghā́t
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घेभ्यः
dīrghébhyaḥ
Genitive दीर्घस्य
dīrghásya
दीर्घयोः
dīrgháyoḥ
दीर्घाणाम्
dīrghā́ṇām
Locative दीर्घे
dīrghé
दीर्घयोः
dīrgháyoḥ
दीर्घेषु
dīrghéṣu
Notes
  • ¹Vedic

Noun

दीर्घ (dīrghá) stemm

  1. (phonology) long vowel
  2. the 5th or 6th or 7th or 8th sign of the Zodiac

Declension

Masculine a-stem declension of दीर्घ (dīrghá)
Singular Dual Plural
Nominative दीर्घः
dīrgháḥ
दीर्घौ / दीर्घा¹
dīrghaú / dīrghā́¹
दीर्घाः / दीर्घासः¹
dīrghā́ḥ / dīrghā́saḥ¹
Vocative दीर्घ
dī́rgha
दीर्घौ / दीर्घा¹
dī́rghau / dī́rghā¹
दीर्घाः / दीर्घासः¹
dī́rghāḥ / dī́rghāsaḥ¹
Accusative दीर्घम्
dīrghám
दीर्घौ / दीर्घा¹
dīrghaú / dīrghā́¹
दीर्घान्
dīrghā́n
Instrumental दीर्घेण
dīrghéṇa
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घैः / दीर्घेभिः¹
dīrghaíḥ / dīrghébhiḥ¹
Dative दीर्घाय
dīrghā́ya
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घेभ्यः
dīrghébhyaḥ
Ablative दीर्घात्
dīrghā́t
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घेभ्यः
dīrghébhyaḥ
Genitive दीर्घस्य
dīrghásya
दीर्घयोः
dīrgháyoḥ
दीर्घाणाम्
dīrghā́ṇām
Locative दीर्घे
dīrghé
दीर्घयोः
dīrgháyoḥ
दीर्घेषु
dīrghéṣu
Notes
  • ¹Vedic

Proper noun

दीर्घ (dīrghá) stemn

  1. name of a sāman

Declension

Neuter a-stem declension of दीर्घ (dīrghá)
Singular Dual Plural
Nominative दीर्घम्
dīrghám
दीर्घे
dīrghé
दीर्घाणि / दीर्घा¹
dīrghā́ṇi / dīrghā́¹
Vocative दीर्घ
dī́rgha
दीर्घे
dī́rghe
दीर्घाणि / दीर्घा¹
dī́rghāṇi / dī́rghā¹
Accusative दीर्घम्
dīrghám
दीर्घे
dīrghé
दीर्घाणि / दीर्घा¹
dīrghā́ṇi / dīrghā́¹
Instrumental दीर्घेण
dīrghéṇa
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घैः / दीर्घेभिः¹
dīrghaíḥ / dīrghébhiḥ¹
Dative दीर्घाय
dīrghā́ya
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घेभ्यः
dīrghébhyaḥ
Ablative दीर्घात्
dīrghā́t
दीर्घाभ्याम्
dīrghā́bhyām
दीर्घेभ्यः
dīrghébhyaḥ
Genitive दीर्घस्य
dīrghásya
दीर्घयोः
dīrgháyoḥ
दीर्घाणाम्
dīrghā́ṇām
Locative दीर्घे
dīrghé
दीर्घयोः
dīrgháyoḥ
दीर्घेषु
dīrghéṣu
Notes
  • ¹Vedic

Descendants

Borrowed terms

References