शस्त्र

Hello, you have come here looking for the meaning of the word शस्त्र. In DICTIOUS you will not only get to know all the dictionary meanings for the word शस्त्र, but we will also tell you about its etymology, its characteristics and you will know how to say शस्त्र in singular and plural. Everything you need to know about the word शस्त्र you have here. The definition of the word शस्त्र will help you to be more precise and correct when speaking or writing your texts. Knowing the definition ofशस्त्र, as well as those of other words, enriches your vocabulary and provides you with more and better linguistic resources.

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit शस्त्र (śastra).

Pronunciation

  • (Delhi) IPA(key): /ʃəs.t̪ɾᵊ/,

Noun

शस्त्र (śastram (Urdu spelling شستر)

  1. weapon, sword, dagger; any handheld instrument used for cutting, wounding, or self-defense
    Synonym: हथियार (hathiyār)
    तलवार, छुरी, गदा इत्यादि को शस्त्र कहते हैं।
    talvār, churī, gadā ityādi ko śastra kahte ha͠i.
    Swords, knives and clubs are examples of weapons.

Declension

See also

References

Marathi

Etymology

Borrowed from Sanskrit शस्त्र (śastra).

Pronunciation

Noun

शस्त्र (śastran

  1. weapon
    Synonym: हत्यार (hatyār)

Declension

Declension of शस्त्र (neut cons-stem)
direct
singular
शस्त्र
śastr
direct
plural
शस्त्रे, शस्त्रं
śastre, śastra
singular
एकवचन
plural
अनेकवचन
nominative
प्रथमा
शस्त्र
śastr
शस्त्रे, शस्त्रं
śastre, śastra
oblique
सामान्यरूप
शस्त्रा
śastrā
शस्त्रां-
śastrān-
acc. / dative
द्वितीया / चतुर्थी
शस्त्राला
śastrālā
शस्त्रांना
śastrānnā
ergative शस्त्राने, शस्त्रानं
śastrāne, śastrāna
शस्त्रांनी
śastrānnī
instrumental शस्त्राशी
śastrāśī
शस्त्रांशी
śastrānśī
locative
सप्तमी
शस्त्रात
śastrāt
शस्त्रांत
śastrāt
vocative
संबोधन
शस्त्रा
śastrā
शस्त्रांनो
śastrānno
Oblique Note: The oblique case precedes all postpositions.
There is no space between the stem and the postposition.
Locative Note: -त (-ta) is a postposition.
Genitive declension of शस्त्र (neut cons-stem)
masculine object
पुल्लिंगी कर्म
feminine object
स्त्रीलिंगी कर्म
neuter object
नपुसकलिंगी कर्म
oblique
सामान्यरूप
singular
एकवचन
plural
अनेकवचन
singular
एकवचन
plural
अनेकवचन
singular*
एकवचन
plural
अनेकवचन
singular subject
एकवचनी कर्ता
शस्त्राचा
śastrāċā
शस्त्राचे
śastrāċe
शस्त्राची
śastrācī
शस्त्राच्या
śastrācā
शस्त्राचे, शस्त्राचं
śastrāċe, śastrāċa
शस्त्राची
śastrācī
शस्त्राच्या
śastrācā
plural subject
अनेकवचनी कर्ता
शस्त्रांचा
śastrānċā
शस्त्रांचे
śastrānċe
शस्त्रांची
śastrāñcī
शस्त्रांच्या
śastrāncā
शस्त्रांचे, शस्त्रांचं
śastrānċe, śastrānċa
शस्त्रांची
śastrāñcī
शस्त्रांच्या
śastrāñcā
* Note: Word-final (e) in neuter words is alternatively written with the anusvara and pronounced as (a).
Oblique Note: For most postpostions, the oblique genitive can be optionally inserted between the stem and the postposition.

Derived terms

References

  • Berntsen, Maxine (1982–1983) “शस्त्र”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies
  • Molesworth, James Thomas (1857) “शस्त्र”, in A dictionary, Marathi and English, Bombay: Printed for government at the Bombay Education Society's Press
  • Shridhar Ganesh Vaze (1911) “शस्त्र”, in The Aryabhusan School Dictionary, Poona: Arya-Bhushan Press
  • दाते, यशवंत रामकृष्ण (1932-1950) “शस्त्र”, in महाराष्ट्र शब्दकोश (mahārāṣṭra śabdakoś) (in Marathi), पुणे : महाराष्ट्र कोशमंडळ (mahārāṣṭra kośmaṇḍaḷ).

Sanskrit

Alternative scripts

Pronunciation

Etymology 1

From शंस् (śaṃs) +‎ -त्र (-tra).

Noun

शस्त्र (śastrá) stemn

  1. invocation, praise (applied to any hymn recited either audibly or inaudibly, as opposed to स्तोम (stoma), which is sung, but especially the verses recited by the hotṛ and his assistant as an accompaniment to the grahas at the soma libation)
  2. reciting, recitation
Declension
Neuter a-stem declension of शस्त्र
Nom. sg. शस्त्रम् (śastram)
Gen. sg. शस्त्रस्य (śastrasya)
Singular Dual Plural
Nominative शस्त्रम् (śastram) शस्त्रे (śastre) शस्त्राणि (śastrāṇi)
Vocative शस्त्र (śastra) शस्त्रे (śastre) शस्त्राणि (śastrāṇi)
Accusative शस्त्रम् (śastram) शस्त्रे (śastre) शस्त्राणि (śastrāṇi)
Instrumental शस्त्रेण (śastreṇa) शस्त्राभ्याम् (śastrābhyām) शस्त्रैः (śastraiḥ)
Dative शस्त्राय (śastrāya) शस्त्राभ्याम् (śastrābhyām) शस्त्रेभ्यः (śastrebhyaḥ)
Ablative शस्त्रात् (śastrāt) शस्त्राभ्याम् (śastrābhyām) शस्त्रेभ्यः (śastrebhyaḥ)
Genitive शस्त्रस्य (śastrasya) शस्त्रयोः (śastrayoḥ) शस्त्राणाम् (śastrāṇām)
Locative शस्त्रे (śastre) शस्त्रयोः (śastrayoḥ) शस्त्रेषु (śastreṣu)

Etymology 2

From Proto-Indo-Iranian *ćastrám, from Proto-Indo-European *ḱes-tróm, from *ḱes- (to cut). Compare Latin castrō (I prune) (whence English castrate), Albanian thadër (adze).[1]

Noun

शस्त्र (śastrá) stemm

  1. sword
Declension
Masculine a-stem declension of शस्त्र
Nom. sg. शस्त्रः (śastraḥ)
Gen. sg. शस्त्रस्य (śastrasya)
Singular Dual Plural
Nominative शस्त्रः (śastraḥ) शस्त्रौ (śastrau) शस्त्राः (śastrāḥ)
Vocative शस्त्र (śastra) शस्त्रौ (śastrau) शस्त्राः (śastrāḥ)
Accusative शस्त्रम् (śastram) शस्त्रौ (śastrau) शस्त्रान् (śastrān)
Instrumental शस्त्रेण (śastreṇa) शस्त्राभ्याम् (śastrābhyām) शस्त्रैः (śastraiḥ)
Dative शस्त्राय (śastrāya) शस्त्राभ्याम् (śastrābhyām) शस्त्रेभ्यः (śastrebhyaḥ)
Ablative शस्त्रात् (śastrāt) शस्त्राभ्याम् (śastrābhyām) शस्त्रेभ्यः (śastrebhyaḥ)
Genitive शस्त्रस्य (śastrasya) शस्त्रयोः (śastrayoḥ) शस्त्राणाम् (śastrāṇām)
Locative शस्त्रे (śastre) शस्त्रयोः (śastrayoḥ) शस्त्रेषु (śastreṣu)
Descendants

Noun

शस्त्र (śastrá) stemn

  1. an instrument for cutting or wounding, knife, sword, dagger, any weapon (even applied to an arrow Bhat2t2.; weapons are said to be of four kinds, पाणिमुक्त (pāṇi-mukta), यन्त्रमुक्त (yantra-mukta), मुक्तामुक्त (muktā*mukta), and अमुक्त (amukta))
  2. any instrument or tool
  3. iron, steel
Declension
Neuter a-stem declension of शस्त्र
Nom. sg. शस्त्रम् (śastram)
Gen. sg. शस्त्रस्य (śastrasya)
Singular Dual Plural
Nominative शस्त्रम् (śastram) शस्त्रे (śastre) शस्त्राणि (śastrāṇi)
Vocative शस्त्र (śastra) शस्त्रे (śastre) शस्त्राणि (śastrāṇi)
Accusative शस्त्रम् (śastram) शस्त्रे (śastre) शस्त्राणि (śastrāṇi)
Instrumental शस्त्रेण (śastreṇa) शस्त्राभ्याम् (śastrābhyām) शस्त्रैः (śastraiḥ)
Dative शस्त्राय (śastrāya) शस्त्राभ्याम् (śastrābhyām) शस्त्रेभ्यः (śastrebhyaḥ)
Ablative शस्त्रात् (śastrāt) शस्त्राभ्याम् (śastrābhyām) शस्त्रेभ्यः (śastrebhyaḥ)
Genitive शस्त्रस्य (śastrasya) शस्त्रयोः (śastrayoḥ) शस्त्राणाम् (śastrāṇām)
Locative शस्त्रे (śastre) शस्त्रयोः (śastrayoḥ) शस्त्रेषु (śastreṣu)

References

  1. ^ Mallory, J. P. with Adams, D. Q. (2006) The Oxford Introduction to Proto-Indo-European and the Proto-Indo-European World (Oxford Linguistics), New York: Oxford University Press, →ISBN, page 245