จำเลย

From Old Khmer camley (“answer; reply; response”), from Old Khmer chley, chlœya (“to answer; to reply; to respond; etc”), from which Thai เฉลย (chà-lə̌əi) is derived.

จำเลย • (jam-ləəi) (classifier คน or ราย)

1. (civil procedure) defendant; defending party.
   • 1991 August 27, “ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง”, in ห้องสมุดกฎหมาย‎, Bangkok: สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา, published 2019-03-21, archived from the original on 9 February 2021:

     มาตรา ๘๓ ทวิ ในกรณีที่จำเลยไม่มีภูมิลำเนาอยู่ในราชอาณาจักร ให้ส่งหมายเรียกและคำฟ้องตั้งต้นคดีแก่จำเลย ณ ภูมิลำเนาหรือสำนักทำการงานของจำเลยนอกราชอาณาจักร

     mâat-dtraa · bpɛ̀ɛt-sìp sǎam · tá-wí · nai gà-rá-nii tîi jam-ləəi mâi mii puum-lam-nao yùu nai râat-chá-aa-naa-jàk · hâi sòng mǎai-rîiak lɛ́ kam-fɔ́ɔng dtâng-dtôn ká-dii gɛ̀ɛ jam-ləəi · nɔɔ · puum-lam-nao rʉ̌ʉ sǎm-nák-tam-gaan-ngaan kɔ̌ɔng jam-ləəi nɔ̂ɔk râat-chá-aa-naa-jàk

     Section 83 bis In the event that the defendant has no domicile within the Kingdom, the summons and the plaint instituting the case shall be served upon the defendant at the domicile or office of the defendant outside the Kingdom.

2. (criminal procedure) the accused; accused person; accused party.
   • 2019 May 22, กองบรรณาธิการวอยซ์ออนไลน์, “ขึ้นศาลแล้ว ๕ จำเลยบังคับหญิงไทย ๒๐๐ รายขายบริการทางเพศในเยอรมนี”, in Voice TV Online‎, Bangkok: Voice TV, retrieved 2019-05-22:

     จำเลย ๕ รายในคดีค้ามนุษย์และแสวงหาประโยชน์จากผู้อื่นโดยมิชอบ หญิงไทย ๔ ราย และชายชาวเยอรมัน ๑ ราย ถูกจับกุมเมื่อปีที่แล้ว

     jam-ləəi · hâa · raai nai ká-dii káa-má-nút lɛ́ sà-wɛ̌ɛng-hǎa-bprà-yòot jàak pûu ʉ̀ʉn dooi mí chɔ̂ɔp · yǐng tai · sìi · raai · lɛ́ chaai chaao yəə-rá-man · nʉ̀ng · raai · tùuk jàp-gum mʉ̂ʉa bpii tîi lɛ́ɛo

     The five accused in the human trafficking and wrongful exploitation of others case, four Thai women and a German man, were arrested last year.

   • 1935 June 5, “ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา”, in ห้องสมุดกฎหมาย‎, Bangkok: สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา, published 2019-03-21, archived from the original on 4 October 2020:

     มาตรา ๑๗๒ การพิจารณาและสืบพยานในศาลให้ทำโดยเปิดเผยต่อหน้าจำเลย

     mâat-dtraa · nʉ̀ng-rɔ́ɔi jèt-sìp sɔ̌ɔng · gaan-pí-jaa-rá-naa lɛ́ sʉ̀ʉp-pá-yaan nai sǎan hâi tam dooi bpə̀ət-pə̌əi dtɔ̀ɔ-nâa jam-ləəi

     Section 172 The trial and the taking of evidence in court shall be conducted publicly in the presence of the accused.

     มาตรา ๑๘๕ ถ้าศาลเห็นว่า จำเลยมิได้กระทำผิดก็ดี การกระทำของจำเลยไม่เป็นความผิดก็ดี คดีขาดอายุความแล้วก็ดี มีเหตุตามกฎหมายที่จำเลยไม่ควรต้องรับโทษก็ดี ให้ศาลยกฟ้องโจทก์ปล่อยจำเลยไป

     mâat-dtraa · nʉ̀ng-rɔ́ɔi bpɛ̀ɛt-sìp hâa · tâa sǎan hěn wâa · jam-ləəi mí dâai grà-tam pìt gɔ̂ɔ-dii · gaan-grà-tam kɔ̌ɔng jam-ləəi mâi bpen kwaam-pìt gɔ̂ɔ-dii · ká-dii kàat aa-yú-kwaam lɛ́ɛo gɔ̂ɔ-dii · mii hèet dtaam gòt-mǎai tîi jam-ləəi mâi kuuan dtɔ̂ng ráp tôot gɔ̂ɔ-dii · hâi sǎan yók fɔ́ɔng jòot bplɔ̀i jam-ləəi bpai

     Section 185 If the court finds that the accused did not commit the offence, the act of the accused does not constitute an offence, the case has already been barred by limitation, there is a legal cause by which the accused ought and needs not to undergo the punishment, the court shall dismiss the charge of the prosecutor and set the accused at liberty.

3. (figurative) person accused unduly or groundlessly; person subject to an undue or groundless accusation.

   จำเลยสังคม

   jam-ləəi sǎng-kom

   defendant of the society
   (referring to a person whom the society unduly accuses of something)

• In the Thai criminal procedure law, the term refers to a person charged in court with a crime. A person reported to have committed a crime but having not yet been charged in court is called ผู้ต้องหา (pûu-dtɔ̂ng-hǎa). A person accused of a wrongdoing may also be called ผู้ถูกกล่าวหา.
• In the Thai legal system, the term is only used in the courts of justice. In the administrative courts, a defending party is called ผู้ถูกฟ้องคดี (pûu-tùuk-fɔ́ɔng-ká-dii). In the Constitutional Court, such a party is known as ผู้ถูกร้อง (pûu-tùuk-rɔ́ɔng).

• โจทก์ (jòot, “plaintiff; prosecutor”)

จำเลย • (jam-ləəi)

1. (archaic and poetic) to answer; to reply.