ดับ

From Proto-Tai *ɗapᴰ (“to extinguish”). Cognate with Lao ດັບ (dap), Lü ᦡᧇ (ḋab), Northern Thai ᨯᩢ᩠ᨷ, Tai Dam ꪒꪾꪚ, Shan လပ်း (láp), Phake ꩫပ် (nap), Zhuang ndaep, Saek ดั๊บ.

ดับ • (dàp) (abstract noun การดับ)

1. (transitive or intransitive) to end; to expire; to terminate.
2. (intransitive, slang) to die (a violent or unusual death).
   • 2024 June 5, “ด่วน! พบร่างนักศึกษาหญิงถูกฆ่าห่อศพทิ้งใต้ทางด่วนบางพูน จนท. รุดตรวจสอบ”, in matichon.co.th‎:

     นักศึกษาหญิงดับปริศนา ถูกห่อทิ้งใต้ทางด่วนบางพูน จนท. รุดตรวจสอบ

     nák-sʉ̀k-sǎa yǐng dàp bprìt-sà-nǎa · tùuk hɔ̀ɔ tíng dtâai taang-dùuan baang-puun · jɔɔ-nɔɔ-tɔɔ · rút dtrùuat-sɔ̀ɔp

     A female student died mysteriously. wrapped up dumped under Bang Phun Expressway. Authorities rushed to investigate.

3. (transitive or intransitive, of a light, fire, smoke, smell, etc) to put out; to go out.
   • 1855, “แผ่นดินขุนวรวงษาธิราช”, in พระราชพงษาวดาร ฉบับพระราชหัดถเลขา, volume 1, พระนคร: หอพระสมุดวชิรญาณ, published 1912, page 21:

     ขอให้เทียนขุนวรวงษาธิราชดับก่อน

     kɔ̌ɔ hâi tiian kǔn wɔɔ-rá-wong-sǎa-tí-râat dàp gɔ̀ɔn

     May the candle of Khun Worawongsathirat go out first.

   • 1939, น.ม.ส., “เรื่องที่ ๘”, in นิทานเวตาล, พระนคร: โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร, page 306:

     ประหนึ่งจะดับไฟราคด้วยน้ำในมหาสมุท

     bprà-nʉ̀ng jà dàp fai raa-ká dûai náam nai má-hǎa-sà-mùt

     as if to douse the fire of passion with water from an ocean

   • 1939, น.ม.ส., “เรื่องที่ ๘”, in นิทานเวตาล, พระนคร: โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร, pages 310–311:

     เพลิงแห่งความโกรธของพระราชานั้นก็ดับด้วยเลือดแห่งอสูร แต่เพลิงแห่งความทุกข์ที่ไม่ได้นางคืนนั้นหาดับไม่

     pləəng hɛ̀ng kwaam-gròot kɔ̌ɔng prá raa-chaa nán gɔ̂ dàp dûai lʉ̂ʉat hɛ̀ng à-sǔun · dtɛ̀ɛ pləəng hɛ̀ng kwaam-túk tîi mâi dâai naang kʉʉn nán hǎa dàp mâi

     The fire of the ire of the king was then quenched by the blood of the demon. But the fire of the suffering of failing to get her back ceaseth not.

4. (transitive or intransitive, of power, engine, machine, device, etc) to turn off; to switch off; to shut off; to go out.
   • 2024 June 2, “3 มิ.ย. 67! กฟน.ประกาศ “ดับไฟ” 19 จุด กทม.-นนทบุรี-สมุทรปราการ”, in pptvhd36.com‎:

     กฟน. ประกาศดับไฟ 19 จุด กทม. นนทบุรี สมุทรปราการ

     gɔɔ-fɔɔ-nɔɔ · bprà-gàat dàp fai · sìp-gâao · jùt · gɔɔ-tɔɔ-mɔɔ · non-tá-bù-rii · sà-mùt-bpraa-gaan

     MEA announces switching off electricity 19 points BKK, Nonthaburi, Samut Prakan

   • n.d., “รถดับกลางอากาศ เกิดจากอะไร? วิธีรับมือสถานการณ์นี้อย่างมือโปร”, in nexenthailand.com‎:

     รถดับระหว่างขับขี่

     rót dàp rá-wàang kàp-kìi

     Car shuts off while driving.

5. (transitive, of a dream, hope, etc) to ruin; to destroy.
6. (intransitive, slang, of a celebrity, star, etc) to lose fame or popularity.

ดับ • (dàp) (abstract noun ความดับ)

1. (of the moon) obscure; invisible.

   Antonym: เต็ม (dtem)

2. (of a light, engine, machine, device, etc) off; inoperative.

   Antonym: ติด (dtìt)