มหาบพิตร

From มหา (má-hǎa, literally “great”) +‎ บพิตร (bɔɔ-pít, literally “pure one; holy one; sinless one”).

มหาบพิตร • (má-hǎa-bɔɔ-pít)

1. used by a priest as a term of address to a royal sovereign or his or her consort.
   • 2019 November 21, “ภาพประวัติศาสตร์ โป๊ปฟรานซิสเสด็จ ทรงมีปฏิสันถารกับสมเด็จพระสังฆราช”, in ไทยรัฐ‎, Bangkok: วัชรพล, retrieved 2019-11-22:

     ขอถวายพระพรมหาบพิตรสมเด็จพระสันตะปาปาผู้ทรงสมณคุณอันประเสริฐ อาตมภาพในนามคณะสงฆ์ไทยขอถวายอนุโมทนาสาธุการในโอกาสที่มหาบพิตรเสด็จเยือนราชอาณาจักรไทย...นับเป็นเหตุการณ์สำคัญทางประวัติศาสตร์อีกครั้งหนึ่งซึ่งพึงจดจารึกไว้เป็นศุภนิมิตแห่งน้ำใจไมตรีที่ศาสนจักรโรมันคาทอลิกกับพุทธจักรไทยมีสืบเนื่องกันมาอย่างแน่นแฟ้น ราบรื่น และงดงามเป็นเวลาเนิ่นนานนับแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา...การเสด็จมาครั้งนี้ของมหาบพิตรจึงไม่ใช่การมาของมิตรใหม่ หากแต่เป็นการมาเยือนของมิตรแท้อันเก่าแก่ของคนไทย ระยะทางที่ห่างไกลกันหาใช่อุปสรรคของความสนิทสนมกลมเกลียวกัน

     kɔ̌ɔ tà-wǎai prá pɔɔn má-hǎa-bɔɔ-pít sǒm-dèt prá sǎn-dtà-bpaa-bpaa pûu song sà-má-ná-kun an bprà-sə̀ət · àat-dtà-má-pâap nai-naam ká-ná-sǒng tai kɔ̌ɔ tà-wǎai à-nú-moo-tá-naa sǎa-tú-gaan nai oo-gàat tîi má-hǎa-bɔɔ-pít sà-dèt yʉʉan râat-chá-aa-naa-jàk tai ... náp bpen hèet-gaan sǎm-kan taang bprà-wàt-dtì-sàat ìik kráng nʉ̀ng sʉ̂ng pʉng jòt jaa-rʉ́k wái bpen sùp-pá-ní-mít hɛ̀ng náam-jai mai-dtrii tîi sàat-sà-ná-jàk roo-man-kaa-tɔɔ-lìk gàp pút-tá-jàk tai mii sʉ̀ʉp-nʉ̂ʉang gan maa yàang nɛ̂n-fɛ́ɛn · râap-rʉ̂ʉn · lɛ́ ngót-ngaam bpen wee-laa nə̂ən-naan náp dtɛ̀ɛ kráng grung sǐi à-yút-tá-yaa ... gaan-sà-dèt maa kráng níi kɔ̌ɔng má-hǎa-bɔɔ-pít jʉng mâi châi gaan-maa kɔ̌ɔng mít mài · hàak-dtɛ̀ɛ bpen gaan-maa yʉʉan kɔ̌ɔng mít tɛ́ɛ an gào-gɛ̀ɛ kɔ̌ɔng kon tai · rá-yá-taang tîi hàang-glai gan hǎa châi ùp-bpà-sàk kɔ̌ɔng kwaam-sà-nòt-sà-nǒm glom-gliao gan

     May offer blessings to you, Your Holiness the Pope, the possessor of excellent ecclesiastical virtues. I, on behalf of the Thai clergy, should like to express laud delight on the occasion that you pay a visit to the Kingdom of Thailand... once again deemed a historically significant event which ought to be noted recorded as an auspicious sign of the goodwill amity that the Roman Catholic Church and the Thai Buddhist communities have extended towards each other in a firm, fair, and fine manner since the time of the Glorious Ayutthaya Kingdom... The arrival of yours on this occasion is thus not the coming of a new friend, but a visit of an old, true friend of the Thai people. The distance that far from each other brings about no obstacle to intimate harmony.

   • 1956, เสฐียรโกเศศ–นาคะประทีป, “พราหมณ์กินพรหม”, in นิยายเบงคลี‎, 6th edition, Bangkok: อักษรบริการ:

     พราหมณ์ทูลตอบ "อิ่มเรียบร้อยดี มหาบพิตร ตั้งแต่เกิดมาเพิ่งได้รับประทานอิ่มวันนี้"

     praam tuun dtɔ̀ɔp · “ìm rîiap-rɔ́ɔi dii · má-hǎa-bɔɔ-pít · dtâng-dtɛ̀ɛ gə̀ət maa pə̂ng dâai ráp-bprà-taan ìm wan-níi”

     The brahmin made a reply, "Nicely neatly full, Your Majesty. Since was born to , have just been able to eat my fill today."

   • 1785, เจ้าพระยาพระคลัง (หน), “๑๐”, in พระราชพงศาวดารรามัญ เรื่อง ราชาธิราช‎, Bangkok: n.p., published 2001:

     พระสังฆราชาภังคยะสะกะโรจึงถวายพระพรว่า มหาบพิตรตรัสดังนี้ดุจดังอาตมาภาพเปนสมณลามกมีความฉันทาลำเอียง

     prá sǎng-ká-raa-chaa pang-ká-yá-sà-gà-roo jʉng tà-wǎai-prá-pɔɔn wâa · má-hǎa-bɔɔ-pít dtràt dang-níi dang-dang àat-dtà-maa-pâap bpen sà-má-ná-laa-mók mii kwaam-chǎn-taa lam-iiang

     The high priest Phangkhayasakaro then replied as follows: "Your Majesty said like this as if I am a shameless priest full of bias prejudice."

• บรมบพิตร