လေး
Burmese
| 40 | ||
| ← 3 | ၄ 4 |
5 → |
|---|---|---|
| Cardinal: လေး (le:) Ordinal: စတုတ္ထ (ca.tuthta.) | ||
Pronunciation
- IPA(key): /lé/
- Romanization: MLCTS: le: • ALA-LC: leʺ • BGN/PCGN: le: • Okell: leì
Etymology 1
Inherited from Proto-Lolo-Burmese *b/ʔ-ləj² (“four”), from Proto-Sino-Tibetan *b-ləj (“four”). Cognate with S'gaw Karen လွံၢ် (lwee̱), Nuosu ꇖ (ly), Tibetan བཞི (bzhi), Sikkimese ཞི (zhi).
Numeral
- (numeral) four.
Synonyms
Derived terms
- ကမ္ဘာလေးရပ် (kambhale:rap)
- တော်လေးဝ (taule:wa.)
- ထွေရာလေးပါး (htwerale:pa:)
- ဓာတ်ကြီးလေးပါး (dhatkri:le:pa:)
- နိမိတ်ကြီးလေးပါး (ni.mitkri:le:pa:)
- ပစ္စည်းလေးပါး (paccany:le:pa:)
- လမ်းလေးခွ (lam:le:hkwa.)
- လူသူလေးပါး (lusule:pa:)
- လေးကျွန်းကြာခိုင် (le:kywan:krahkuing)
- လေးကွက်ကျား (le:kwakkya:)
- လေးကောင်ဂျင် (le:kaunggyang)
- လေးချိုး (le:hkyui:)
- လေးချိုးကြီး (le:hkyui:kri:)
- လေးခွမြက် (le:hkwa.mrak)
- လေးစပ်လှည့် (le:caphlany.)
- လေးစိတ်ကွဲ (le:citkwai:)
- လေးစိတ်လေးမြွှာကွဲ (le:citle:hmrwa-kwai:)
- လေးစိတ်လေးမြွှာကွဲ (le:citle:hmrwa-kwai:)
- လေးဆစ် (le:hcac)
- လေးဆစ်သဖြန် (le:hcacsa.hpran)
- လေးညှင်း (le:hnyang:)
- လေးညှင်းပွင့် (le:hnyang:pwang.)
- လေးညှင်းရောင် (le:hnyang:raung)
- လေးတိုင်စင် (le:tuingcang)
- လေးထွေသံကတ် (le:htwesamkat)
- လေးထောင့် (le:htaung.)
- လေးထောင့်စပ်စပ် (le:htaung.capcap)
- လေးပင်အိမ် (le:pang-im)
- လေးပြင်လေးရပ် (le:prangle:rap)
- လေးပြင်လေးရပ် (le:prangle:rap)
- လေးပွင့်ဆိုင် (le:pwang.hcuing)
- လေးပေါက်သံ (le:pauksam)
- လေးပေါက်အောက်ပြန် (le:pauk-aukpran)
- လေးပေါင်လေးလက်ကား (le:paungle:lakka:)
- လေးပေါင်လေးလက်ကား (le:paungle:lakka:)
- လေးပေါင်လေးလက်ဖျက် (le:paungle:lakhpyak)
- လေးပေါင်လေးလက်ဖျက် (le:paungle:lakhpyak)
- လေးဖက်ကျယ် (le:hpakkyai)
- လေးဖက်ကွဲ (le:hpakkwai:)
- လေးဖက်ချ (le:hpakhkya.)
- လေးဖက်တွား (le:hpaktwa:)
- လေးဖက်ထောက် (le:hpakhtauk)
- လေးဖက်နာ (le:hpakna)
- လေးဖက်သွား (le:hpakswa:)
- လေးမျက်နှာ (le:myakhna)
- လေးလုံးကွဲ (le:lum:kwai:)
- လေးလုံးခြောက်ဖက် (le:lum:hkraukhpak)
- လေးလုံးစပ် (le:lum:cap)
- လေးလုံးမကွဲ (le:lum:ma.kwai:)
- လေးလုံးလေးဖက် (le:lum:le:hpak)
- လေးလုံးလေးဖက် (le:lum:le:hpak)
- သင်္ဂဟတရားလေးပါး (sangga.ha.ta.ra:le:pa:)
- သစ္စာလေးပါး (saccale:pa:)
- အမျိုးလေးပါး (a.myui:le:pa:)
- အရပ်လေးမျက်နှာ (a.raple:myakhna)
Etymology 2
Inherited from Old Burmese လိယ်း (liy), from Proto-Sino-Tibetan *s-ləj-t ~ s-rəj-t (“heavy”). Cognate with Nuosu ꇖ (ly) (as in ꀉꇖ (ax ly, “heavy”)), Jingpho li (“heavy”), Drung vli (“heavy”), Tibetan ལྕི་བ (lci ba, “heavy”), ལྗིད་པ (ljid pa, “heaviness, weight”) and Naxi lee.
Adjective
လေး • (le:)
Derived terms
- လေးလံ (le:lam)
Descendants
- → Shan: လေး (lée)
Etymology 3
Inherited from Old Burmese လိယ် (liy), from Proto-Sino-Tibetan. Cognate with S'gaw Karen ချံၣ် (khleè, “bow”), Naxi leemei (“longbow”), Jingpho kung-li (“bow”).
Noun
လေး • (le:)
Derived terms
References
- “လေး” in Myanmar–English Dictionary (Myanmar Language Commission 1993). Searchable online at SEAlang.net.
Shan
Pronunciation
Etymology 1
From Proto-Tai *C̬.lwiəᴬ (“to lick”). Cognate with Thai เลีย (liia), Lao ເລຍ (līa), Lü ᦵᦟ (le), Tai Nüa ᥘᥥᥰ (lë), Ahom 𑜎𑜦 (le), Zhuang riz, Nong Zhuang laix.
Verb
လေး • (lée) (abstract noun လွင်ႈလေး)
- to lick.
Etymology 2
Noun
လေး • (lée)
- certain amount or weight of alloy added to silver
- profit, increase on rice in trade or interest on money, when the original doubles or trebles
References
- Moeng, Sao Tern (1995) Shan-English Dictionary, Dunwoody Press. Searchable online at SEAlang.net.