From Old Georgian სითხე (sitxe), derived from Proto-Kartvelian *t(e)x- (whence also ნთხევა (ntxeva), დანთხევა (dantxeva)). Equivalent to modern თხ-ელი (tx-eli, “thin”) + სი- -ე (si- -e, abstract noun-forming circumfix); thus its etymological sense is "thinness". For the semantics involved, compare the origin of Russian жидкость (židkostʹ, “liquid”).
As often occurs with the circumfix სი- -ე (si- -e), its addition led to the loss of the adjective ending -ელი (-eli). The full form სითხელე (sitxele) also exists, still with the etymological sense of "thinness".
სითხე • (sitxe) (plural სითხეები, archaic plural სითხენი)
| singular | plural | archaic plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | სითხე (sitxe) | სითხეები (sitxeebi) | სითხენი (sitxeni) |
| ergative | სითხემ (sitxem) | სითხეებმა (sitxeebma) | სითხეთ(ა) (sitxet(a)) |
| dative | სითხეს(ა) (sitxes(a)) | სითხეებს(ა) (sitxeebs(a)) | სითხეთ(ა) (sitxet(a)) |
| genitive | სითხის(ა) (sitxis(a)) | სითხეების(ა) (sitxeebis(a)) | სითხეთ(ა) (sitxet(a)) |
| instrumental | სითხით(ა) (sitxit(a)) | სითხეებით(ა) (sitxeebit(a)) | |
| adverbial | სითხედ(ა) (sitxed(a)) | სითხეებად(ა) (sitxeebad(a)) | |
| vocative | სითხევ (sitxev) | სითხეებო (sitxeebo) | სითხენო (sitxeno) |
| Notes: archaic plurals might not exist. | |||
| postpositions taking a dative case | singular | plural |
|---|---|---|
| -ზე (on - ) | სითხეზე (sitxeze) | სითხეებზე (sitxeebze) |
| -თან (near - ) | სითხესთან (sitxestan) | სითხეებთან (sitxeebtan) |
| -ში (in - ) | სითხეში (sitxeši) | სითხეებში (sitxeebši) |
| -ვით (like a - ) | სითხესავით (sitxesavit) | სითხეებივით (sitxeebivit) |
| postpositions taking a genitive case | singular | plural |
| -თვის (for - ) | სითხისთვის (sitxistvis) | სითხეებისთვის (sitxeebistvis) |
| -ებრ (like a - ) | სითხისებრ (sitxisebr) | სითხეებისებრ (sitxeebisebr) |
| -კენ (towards - ) | სითხისკენ (sitxisḳen) | სითხეებისკენ (sitxeebisḳen) |
| -გან (from/of - ) | სითხისგან (sitxisgan) | სითხეებისგან (sitxeebisgan) |
| postpositions taking an instrumental case | singular | plural |
| -დან (from / since - ) | სითხიდან (sitxidan) | სითხეებიდან (sitxeebidan) |
| -ურთ (together with - ) | სითხითურთ (sitxiturt) | სითხეებითურთ (sitxeebiturt) |
| postpositions taking an adverbial case | singular | plural |
| -მდე (up to - ) | სითხემდე (sitxemde) | სითხეებამდე (sitxeebamde) |