apostoł

Borrowed from Old Czech apoštol.^[1][2][3] First attested in the first half of the 15th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /apɔstɔːɫ/
• IPA^(key): (15^th CE) /apɔstoɫ/

apostoł m pers (related adjective apostolski or apostołów)

1. (Christianity, attested in Masovia, Lesser Poland, Greater Poland) Apostle
   • 1874-1891 [Middle of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{, ,} , volume XXII, page 234:

     Yaco mowy s[więty] P[aweł] apostol

     [Jako mowi ś[więty] P[aweł] apostoł]

   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 91:

     Na swyantho swyanthego Iacuba apostola

     [Na święto świętego Jakuba apostoła]

   • 1874-1891 [Middle of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{, ,} , volume XXII, page 241:

     Patrz na Pyotra apostola

     [Patrz na Piotra apostoła]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎, page 527:

     Tako ta ista dwa apostoły... naleźli wszytko (hi duo discipuli... cuncta reppererunt)

     [Tako ta ista dwa apostoły... naleźli wszytko (hi duo discipuli... cuncta reppererunt)]

   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎, Krakow, page 177b:

     Xpt mily o dwcz on apostolu movy

     [Kryst miły o dwuć on apostołu mowi]

   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎, Krakow, page 172b:

     Svączy appostoli szøcz oni tho byly czynily

     [Święci apostoli sąć oni to byli czynili]

   • 1424, Kanon mszy św., Canon missae., volume III, page 53:

     Pamyøcz czczącz... blogoslawyonych apostolow (memoriam venerantes... beatorum apostolorum)

     [Pamięć czcząc... błogosławionych apostołow (memoriam venerantes... beatorum apostolorum)]

   • 1456, Kanon mszy św., Canon missae., volume VI, Sandomierz, page 263:

     Panye..., yenszesz rzekl apostolom twim: Pokoy moy davam vam (domine..., qui dixisti apostolis tuis: Pacem do vobis)

     [Panie..., jenżeś rzekł apostołom twym: Pokoj moj dawam wam (domine..., qui dixisti apostolis tuis: Pacem do vobis)]

   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎, Krakow, page 172b:

     Xt mily gest on swe swøthe appostoli... nauczal byl

     [Kryst miły jest on swe święte apostoły... nauczał był]

   • 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski‎, Krakow, Brodnia, page 51b:

     Blogoslawieny apostolowie, Simunye y Tadeussv

     [Błogosławieni apostołowie, Szymunie i Tadeuszu]

   • 1424, Kanon mszy św., Canon missae., volume III, page 62:

     Towariszstwo dacz raczy ss twoymy swątimi apostoli y mączenniky (cum tuis sanctis apostolis et martyribus)

     [Towarzystwo dać raczy z twoimi świętymi apostoły i męczenniki (cum tuis sanctis apostolis et martyribus)]

   • 1916 [second half of the 15th century], Stanisław Słoński, editor, Psałterz puławski‎, Greater Poland, page 120 arg:

     O apostoloch

     [O apostołoch]

• Polish: apostoł, aposztoł (Middle Polish), apostół (Masuria, Ostróda, Warmia)
• Silesian: apostōł, aposztōł

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “apostoł”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish Wikipedia has an article on:

apostoł

Wikipedia ^pl

• aposztoł (Middle Polish)
• apostół (Masuria, Ostróda, Warmia)

Inherited from Old Polish apostoł. Compare Kashubian apòsztół and Slovincian apôsztel.

• IPA^(key): /aˈpɔs.tɔw/
• (Middle Polish) IPA^(key): /aˈpɔs.toɫ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔstɔw
• Syllabification: a‧pos‧toł

apostoł m pers (female equivalent apostołka, related adjective apostolski)

1. apostle (pioneer or early advocate of a particular cause, prophet of a belief)
2. (Christianity) apostle (missionary, or leader of a religious mission, especially one in the early Christian Church)
3. (obsolete) advisor; caregiver; mentor
4. (obsolete) messenger, envoy; spy; eavesdropper

apostoł m pers

1. (Christianity) Apostle (any of the group of twelve disciples chosen by Jesus to preach and spread the Gospel)

apostoł m inan

1. (obsolete, in the plural) large, awkward boots

apostoł m animacy unattested

1. (Middle Polish, Orthodoxy) liturgical book used in the Orthodox Church

• apostoł in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• apostoł in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “apostoł”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Wiesław Morawski (06.07.2022) “APOSTOŁ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “apostoł”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “apostoł”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “apostoł”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 50