batmaq

From Proto-Turkic *bat- (“to sink; to fit into, get into”).

• IPA^(key): /bɑtˈmɑχ/
• Hyphenation: bat‧maq

• Audio (Baku):

  (file)

batmaq (intransitive)

1. (of an object) to pierce

   Synonym: girmək

   Barmağıma tilişkə batdı. ― A splinter pierced my finger.

   • 1968, İsmayıl Şıxlı, Dəli Kür:

     Çərkəz qışqırıb, ayağına batan çökürlərə fikir vermədən irəli cumdu.

     Çərkəz screamed and rushed forward, not paying attention to the wheat stumps piercing his feet.

2. to sink

   Synonym: qərq olmaq

   Gəmi batdı. ― The ship sank.

   • 2010 March 26, Elmin Nuri, Modern.az‎:

     Gəmi batdı, 400 mühacir öldü

     A ship sank, 400 immigrants died.

3. (of eyes or cheeks) to be or become sunken, to fall deeper back into the face

   gözləri batmaq ― to be sunken (of eyes)

   ordları (ovurdları) batmaq ― to be sunken (of cheeks)

4. to set (of the sun)

   Gün çıxdı, gün batdı. ― The sun rose, the sun set.

5. to become dirty

   Synonyms: çirklənmək, bulaşmaq, bulanmaq, kirlənmək

   Əlləri qana batdı. ― His/her/their hands got dirty with blood.

   • 2013, Mahmud Allahmanlı, editor, Borçalı folklor örnəkləri. Dastanlar., page 217:

     Getdi özünü çamıra saldı üst-başı palçığa batdı, istədim qolunnan tutam qaldıram, mənim də üst-başımı palçığa bulaşdırdı.

     He went and got himself into slush, his clothes got soiled in mud, I wanted to grab him by the arm and get him up, he got my clothes soiled in the mud too.

6. to be completely destroyed, ruined, leveled (of a city, constructions etc.)

   Şəhər batdı. ― The city was leveled.

7. to vanish

   adı batmaq ― to disappear without leaving a trace

   izi batmaq ― to disappear without leaving a trace

   itib-batmaq ― to vanish into thin air

8. to be wasted, to go to waste, to be lost

   Hər şey batdı! ― All is lost!

   • 2022 March 22, demokrat.az‎:

     Subsidiya batdı, kredit batdı, insan əməyi batdı, məhsuldarlıq batdı, ixrac istənilən nəticəni vermədi, daxili bazarda qiymət qalxdı.

     Subsidies went to waste, loans went to waste, human labor went to waste, productivity deteriorated, exports didn't give the desired results, prices in the domestic market went up.

9. (colloquial) to go bankrupt, go bust

   Synonyms: müflis olmaq, iflas etmək

   Bank batdı. ― The bank went bust.

   • 2010 March 26, Emin Hüseynov, “Qlobal böhran və onun səbəbləri.”, in Kayzen‎:

     Beləliklə, Amerikanın maliyyə sistemində böhran başladı, lakin Amerika hökuməti və Mərkəzi Bankı (Federal Ehtiyatlar Sistemi) çalışdı ki, böyük bankları iflasdan qurtarsın və etdi də, sadəcə bir böyük bankı (Lehman Brothers) xilas etmək fikrindən vaz keçdi və o bank batdı.

     Thus, a crisis began in the American financial system; however, American government and the central bank (the Federal Reserve System) attempted to rescue the major banks from bankruptcy and succeeded in doing so; it only refrained from rescuing one major bank (Lehman Brothers) and that bank went bankrupt.

10. (colloquial) to be in trouble, rooted, screwed
    • 2020, Aqşin Yenisey, Azadlığın bədəni:

      Amma arvad xeylağına etibar yoxdu, birdə gördün doğdu, doğsa, ikimiz də batdıq.

      You can't trust women though, what if she gives birth? If she does, we're both rooted.

11. (of voice) to become hoarse

    O qədər qışqırdım ki, səsim batdı. ― I've screamed so much that my voice became hoarse.

12. (of ears) to become stuffed up or to pop; (of hearing) to become temporarily worsened

    Synonym: tutulmaq

    Qulağım batdı. ― My ears popped.

• “batmaq” in Obastan.com.

From Proto-Turkic *bat-.

• (Talxâbî) IPA^(key):
• (Xarrâbî) IPA^(key):

batmaq (third-person singular aorist batar, second person singular imperative batı)

1. to submerge, to sink
2. to be hiding

• künbatar (“west, evening”)

• Doerfer, Gerhard (1971) Khalaj Materials, Indiana University, →ISBN
• Doerfer, Gerhard (1980) Wörterbuch des Chaladsch (Dialekt von Charrab) [Khalaj dictionary] (in German), Budapest: Akadémiai Kiadó