ch'arki
Hello, you have come here looking for the meaning of the word ch'arki. In DICTIOUS you will not only get to know all the dictionary meanings for the word ch'arki, but we will also tell you about its etymology, its characteristics and you will know how to say ch'arki in singular and plural. Everything you need to know about the word ch'arki you have here. The definition of the word ch'arki will help you to be more precise and correct when speaking or writing your texts. Knowing the definition ofch'arki, as well as those of other words, enriches your vocabulary and provides you with more and better linguistic resources.
Quechua
Pronunciation
- (Cuzco-Collao) IPA(key): /t͡ʃʼaɾ.kɪ/
Noun
ch'arki
- (Cuzco-Collao) Alternative form of charki
Declension
declension of ch'arki
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | ch'arki | ch'arkikuna |
| accusative | ch'arkita | ch'arkikunata |
| dative | ch'arkiman | ch'arkikunaman |
| genitive | ch'arkip | ch'arkikunap |
| locative | ch'arkipi | ch'arkikunapi |
| terminative | ch'arkikama | ch'arkikunakama |
| ablative | ch'arkimanta | ch'arkikunamanta |
| instrumental | ch'arkiwan | ch'arkikunawan |
| comitative | ch'arkintin | ch'arkikunantin |
| abessive | ch'arkinnaq | ch'arkikunannaq |
| comparative | ch'arkihina | ch'arkikunahina |
| causative | ch'arkirayku | ch'arkikunarayku |
| benefactive | ch'arkipaq | ch'arkikunapaq |
| associative | ch'arkipura | ch'arkikunapura |
| distributive | ch'arkinka | ch'arkikunanka |
| exclusive | ch'arkilla | ch'arkikunalla |
possessive forms of ch'arki
ñuqap - first-person singular
| ñuqap (my) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ch'arkiy | ch'arkiykuna |
| accusative | ch'arkiyta | ch'arkiykunata |
| dative | ch'arkiyman | ch'arkiykunaman |
| genitive | ch'arkiypa | ch'arkiykunap |
| locative | ch'arkiypi | ch'arkiykunapi |
| terminative | ch'arkiykama | ch'arkiykunakama |
| ablative | ch'arkiymanta | ch'arkiykunamanta |
| instrumental | ch'arkiywan | ch'arkiykunawan |
| comitative | ch'arkiynintin | ch'arkiykunantin |
| abessive | ch'arkiyninnaq | ch'arkiykunannaq |
| comparative | ch'arkiyhina | ch'arkiykunahina |
| causative | ch'arkiyrayku | ch'arkiykunarayku |
| benefactive | ch'arkiypaq | ch'arkiykunapaq |
| associative | ch'arkiypura | ch'arkiykunapura |
| distributive | ch'arkiyninka | ch'arkiykunanka |
| exclusive | ch'arkiylla | ch'arkiykunalla |
qampa - second-person singular
| qampa (your) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ch'arkiyki | ch'arkiykikuna |
| accusative | ch'arkiykita | ch'arkiykikunata |
| dative | ch'arkiykiman | ch'arkiykikunaman |
| genitive | ch'arkiykipa | ch'arkiykikunap |
| locative | ch'arkiykipi | ch'arkiykikunapi |
| terminative | ch'arkiykikama | ch'arkiykikunakama |
| ablative | ch'arkiykimanta | ch'arkiykikunamanta |
| instrumental | ch'arkiykiwan | ch'arkiykikunawan |
| comitative | ch'arkiykintin | ch'arkiykikunantin |
| abessive | ch'arkiykinnaq | ch'arkiykikunannaq |
| comparative | ch'arkiykihina | ch'arkiykikunahina |
| causative | ch'arkiykirayku | ch'arkiykikunarayku |
| benefactive | ch'arkiykipaq | ch'arkiykikunapaq |
| associative | ch'arkiykipura | ch'arkiykikunapura |
| distributive | ch'arkiykinka | ch'arkiykikunanka |
| exclusive | ch'arkiykilla | ch'arkiykikunalla |
paypa - third-person singular
| paypa (his/her/its) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ch'arkin | ch'arkinkuna |
| accusative | ch'arkinta | ch'arkinkunata |
| dative | ch'arkinman | ch'arkinkunaman |
| genitive | ch'arkinpa | ch'arkinkunap |
| locative | ch'arkinpi | ch'arkinkunapi |
| terminative | ch'arkinkama | ch'arkinkunakama |
| ablative | ch'arkinmanta | ch'arkinkunamanta |
| instrumental | ch'arkinwan | ch'arkinkunawan |
| comitative | ch'arkinintin | ch'arkinkunantin |
| abessive | ch'arkinninnaq | ch'arkinkunannaq |
| comparative | ch'arkinhina | ch'arkinkunahina |
| causative | ch'arkinrayku | ch'arkinkunarayku |
| benefactive | ch'arkinpaq | ch'arkinkunapaq |
| associative | ch'arkinpura | ch'arkinkunapura |
| distributive | ch'arkininka | ch'arkinkunanka |
| exclusive | ch'arkinlla | ch'arkinkunalla |
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
| ñuqanchikpa (our(incl)) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ch'arkinchik | ch'arkinchikkuna |
| accusative | ch'arkinchikta | ch'arkinchikkunata |
| dative | ch'arkinchikman | ch'arkinchikkunaman |
| genitive | ch'arkinchikpa | ch'arkinchikkunap |
| locative | ch'arkinchikpi | ch'arkinchikkunapi |
| terminative | ch'arkinchikkama | ch'arkinchikkunakama |
| ablative | ch'arkinchikmanta | ch'arkinchikkunamanta |
| instrumental | ch'arkinchikwan | ch'arkinchikkunawan |
| comitative | ch'arkinchiknintin | ch'arkinchikkunantin |
| abessive | ch'arkinchikninnaq | ch'arkinchikkunannaq |
| comparative | ch'arkinchikhina | ch'arkinchikkunahina |
| causative | ch'arkinchikrayku | ch'arkinchikkunarayku |
| benefactive | ch'arkinchikpaq | ch'arkinchikkunapaq |
| associative | ch'arkinchikpura | ch'arkinchikkunapura |
| distributive | ch'arkinchikninka | ch'arkinchikkunanka |
| exclusive | ch'arkinchiklla | ch'arkinchikkunalla |
ñuqaykup - first-person exclusive plural
| ñuqaykup (our(excl)) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ch'arkiyku | ch'arkiykukuna |
| accusative | ch'arkiykuta | ch'arkiykukunata |
| dative | ch'arkiykuman | ch'arkiykukunaman |
| genitive | ch'arkiykupa | ch'arkiykukunap |
| locative | ch'arkiykupi | ch'arkiykukunapi |
| terminative | ch'arkiykukama | ch'arkiykukunakama |
| ablative | ch'arkiykumanta | ch'arkiykukunamanta |
| instrumental | ch'arkiykuwan | ch'arkiykukunawan |
| comitative | ch'arkiykuntin | ch'arkiykukunantin |
| abessive | ch'arkiykunnaq | ch'arkiykukunannaq |
| comparative | ch'arkiykuhina | ch'arkiykukunahina |
| causative | ch'arkiykurayku | ch'arkiykukunarayku |
| benefactive | ch'arkiykupaq | ch'arkiykukunapaq |
| associative | ch'arkiykupura | ch'arkiykukunapura |
| distributive | ch'arkiykunka | ch'arkiykukunanka |
| exclusive | ch'arkiykulla | ch'arkiykukunalla |
qamkunap - second-person plural
| qamkunap (your(pl)) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ch'arkiykichik | ch'arkiykichikkuna |
| accusative | ch'arkiykichikta | ch'arkiykichikkunata |
| dative | ch'arkiykichikman | ch'arkiykichikkunaman |
| genitive | ch'arkiykichikpa | ch'arkiykichikkunap |
| locative | ch'arkiykichikpi | ch'arkiykichikkunapi |
| terminative | ch'arkiykichikkama | ch'arkiykichikkunakama |
| ablative | ch'arkiykichikmanta | ch'arkiykichikkunamanta |
| instrumental | ch'arkiykichikwan | ch'arkiykichikkunawan |
| comitative | ch'arkiykichiknintin | ch'arkiykichikkunantin |
| abessive | ch'arkiykichikninnaq | ch'arkiykichikkunannaq |
| comparative | ch'arkiykichikhina | ch'arkiykichikkunahina |
| causative | ch'arkiykichikrayku | ch'arkiykichikkunarayku |
| benefactive | ch'arkiykichikpaq | ch'arkiykichikkunapaq |
| associative | ch'arkiykichikpura | ch'arkiykichikkunapura |
| distributive | ch'arkiykichikninka | ch'arkiykichikkunanka |
| exclusive | ch'arkiykichiklla | ch'arkiykichikkunalla |
paykunap - third-person plural
| paykunap (their) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | ch'arkinku | ch'arkinkukuna |
| accusative | ch'arkinkuta | ch'arkinkukunata |
| dative | ch'arkinkuman | ch'arkinkukunaman |
| genitive | ch'arkinkupa | ch'arkinkukunap |
| locative | ch'arkinkupi | ch'arkinkukunapi |
| terminative | ch'arkinkukama | ch'arkinkukunakama |
| ablative | ch'arkinkumanta | ch'arkinkukunamanta |
| instrumental | ch'arkinkuwan | ch'arkinkukunawan |
| comitative | ch'arkinkuntin | ch'arkinkukunantin |
| abessive | ch'arkinkunnaq | ch'arkinkukunannaq |
| comparative | ch'arkinkuhina | ch'arkinkukunahina |
| causative | ch'arkinkurayku | ch'arkinkukunarayku |
| benefactive | ch'arkinkupaq | ch'arkinkukunapaq |
| associative | ch'arkinkupura | ch'arkinkukunapura |
| distributive | ch'arkinkunka | ch'arkinkukunanka |
| exclusive | ch'arkinkulla | ch'arkinkukunalla |
Derivations
References
- The template Template:R:Chuquimamani2005 does not use the parameter(s):
p=30
Please see Module:checkparams for help with this warning.Chuquimamani Valer, Nonato R., Ministry of Education of Peru (2005) Yachakuqkunapa simi qullqa Qusqu Qullaw qhichwa simipi [Children's dictionary in Cuzco-Collao Quechua], Lima: Ministry of Education of Peru, →ISBN - The template Template:R:Laime2007 does not use the parameter(s):
p=26
Please see Module:checkparams for help with this warning.Laime Ajacopa, Teofilo (2007) Diccionario bilingüe / Iskay simipi yuyayk’ancha quechua-castellano castellano-quechua, 2 edition, La Paz: (versión preliminar)