cieszyć

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *těšiti. First attested in the 15th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /t͡ɕɛʃʲɨt͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /t͡ɕɛʃʲɨt͡ɕ/

Verb

cieszyć impf

1. to console, to make not sad
   • 1930 [Fifteenth century], chapter I, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, Par 7, 2:

     Y plakal Efraym... y prziszly bracya gego, abi cyeszily gy (ut consolarentur eum)

     [I płakał Efraim... i przyszli bracia jego, aby cieszyli ji (ut consolarentur eum)]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎, page 503:

     Dzisia jest wszemu ludu czas smętku i żałości..., przeto ani tobie, matko moja, pomoc: cieszy sie sama w sobie

     [Dzisia jest wszemu ludu czas smętku i żałości..., przeto ani tobie, matko, moja pomoc, cieszy sie sama w sobie]

2. to delight, to gladden
   • 1874-1891 [1436], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXIII, page 276:

     Czeszączego pokoiv

     [Cieszącego pokoju]

3. (reflexive with się) to enjoy; to rejoice, to be glad
   • 1930 [Fifteenth century], “Deut”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, 28, 41:

     Synow naplodzysz y dzewek, a nye bødzesz syø gimi czessycz (non frueris eis)

     [Synow napłodzisz i dziewek, a nie będziesz się jimi cieszyć (non frueris eis)]

Derived terms

Related terms

Descendants

• Masurian: cziesÿcz
• Polish: cieszyć
• Silesian: cieszyć

References

• Boryś, Wiesław (2005) “cieszyć”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “cieszyć”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “cieszyć”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “cieszyć”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “cieszyć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish cieszyć.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈt͡ɕɛ.ʂɨt͡ɕ/
• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈt͡ɕɛ.ʂɨt͡ɕ/

• Audio 1, cieszyć

  (file)

• Audio 2, cieszyć się

  (file)

• Rhymes: -ɛʂɨt͡ɕ
• Syllabification: cie‧szyć

Verb

cieszyć impf

1. (transitive) to gratify, to gladden, to please (to cause pleasure or joy)

   Synonyms: radować, weselić

   Antonym: smucić

2. (transitive, obsolete) to console, to make not sad

   Synonym: pocieszać

3. (reflexive with się) to rejoice, to be glad, to cherish (to feel pleasure or joy) or

   Synonyms: radować się, weselić się, zacierać ręce

4. (reflexive with się) to enjoy (to have the use or benefit of something)

   Synonym: radować się

5. (reflexive with się, obsolete) to console oneself, to make oneself not sad

   Synonym: pocieszać się

6. (reflexive with się, Middle Polish) to play with

   Synonym: bawić się

Conjugation

Derived terms

Related terms

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), cieszyć się is one of the most used words in Polish, appearing 4 times in scientific texts, 15 times in news, 5 times in essays, 8 times in fiction, and 27 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 59 times, making it the 1087th most common word in a corpus of 500,000 words.

References

Further reading

• cieszyć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• cieszyć się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• cieszyć in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “cieszyć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “cieszyć się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “CIESZYĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 16.12.2014
• “CIESZYĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 16.12.2014
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “cieszyć”, in Słownik języka polskiego‎
• Aleksander Zdanowicz (1861) “cieszyć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “cieszyć”, in Słownik języka polskiego‎ (in Polish), volume 1, Warsaw, page 333
• cieszyć się in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish cieszyć.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈt͡ɕɛʂɨt͡ɕ/
• Rhymes: -ɛʂɨt͡ɕ
• Syllabification: cie‧szyć

Verb

cieszyć impf

1. (transitive) to gratify, to gladden, to please
2. (transitive) to console, to make not sad
3. (reflexive with sie) to rejoice, to be glad (to feel pleasure or joy)
4. (reflexive with sie) to console oneself, to make oneself not sad

Conjugation

Derived terms

Further reading

• cieszyć in silling.org
• cieszyć_sie in silling.org
• Henryk Jaroszewicz (2022) “cieszyć (sie)”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKRBL, page 68
• Aleksandra Wencel (2023) “ćesyć, ćesyć śe”, in Dykcjůnôrz ślų̊sko-polski‎, page 146