cudzoziemiec

From cudzy +‎ -o- +‎ ziemia +‎ -ec. First attested in the 14th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /t͡sud͡zɔʑɛmʲɛt͡s/
• IPA^(key): (15^th CE) /t͡sud͡zɔʑɛmʲɛt͡s/

cudzoziemiec m animacy unattested (related adjective cudzoziemców)

1. (attested in Lesser Poland, Masovia, Sieradz-Łęczyca, Kuyavia, Greater Poland) alien, foreigner (person from a different land)

   Synonyms: cudzoziemca, cudzoziemianin

   • 1939 , Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki ‎, Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego , page II Prol. 4:

     Wiszedl iesm przeciwo czudzozemczowi

   • 1939 , Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki ‎, Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego , pages 59, 9:

     Mne czudzozemczi poddani sø

   • 1874-1891 , Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{, ,} , volume XXIV, Częstochowa, page 352:

     *Dzvdzoszemcze alienos

   • 1895 , Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 46:

     Vstawyamy, abi nygeden... zemyenyn nasz z czvdzozemczem... kostek nye gygral na pozyczki alybo na *brog, yano tylko za pyenyądze gothowe... Paknyąlibi ktho... swego dlvzebnyka alybo gego rąkoymyą pyenyądze thako poszyskane przykro vpomynal (si quis... acriter monuerit suum debitorem)..., ylkokroczby... layaal o dlug przerzeczoni, thylkokrocz gemv za szromothą wyną, yasz rzeczona pyencznadzescza, zaplaczicz ma

     pieniądze tako pozyskane przykro upominał (si quis... acriter monuerit suum debitorem)..., ilkokroć by... łajał o dług przerzeczony, tylkokroć jemu za sromotę winę, jaż rzeczona pięćnadzieścia, zapłacić ma]

   • 1930 , “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, 17, 27:

     Wszitczy møzowye domu gego, tako wschowayøczi, yako zakupyenczi y *czudzoszenczi, pospolu obrzazany sø

   • 1930 , “Lev”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, 22, 10:

     Wszelki czvdzozemyecz nye bødze gescz swyøczonego

   • 1875 , Zygmunt Celichowski, editor, Słowniczek łacińsko- polski wyrazów prawa magdeburskiego z wieku XV. Przedruk homograficzny z kodeksu kórnickiego‎, page 1:

     Czudzozemyecz aduena

   • 1875 , Zygmunt Celichowski, editor, Słowniczek łacińsko- polski wyrazów prawa magdeburskiego z wieku XV. Przedruk homograficzny z kodeksu kórnickiego‎, page 1:

     Czydzozemyecz uel daleky przychodzen aligenigen

   • 1874-1891 , Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{, ,} , volume XXII, Łęczyca, page 10:

     Extraneos, gl. ignotos homines, czvdzosyemczom, nyesznanich, priuatis, gl. notis, vos nunquam preferatis

   • 1901 , Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 9:

     Czudzoziemyecz alienigena

   • 1901 , Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 102:

     Ku czudzoziemcziem ad extraneos

   • 1901 , Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 113:

     Czudzoziemczi extranei

   • 1901 , Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 129:

     Czudzoziemyecz barbarus

   • 1901 , Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 132:

     Czudzoziemczem exterorum

   • 1890 , Bolesław Erzepki, editor, Szczątki dawnej polszczyzny‎, Mogilno, page 179:

     Czudzoszemczi alieni

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 119r:

     Samaritanus et sunt Samaritani gentiles czvdzozyemyecz

     et sunt Samaritani gentiles cudzoziemiec]

• Polish: cudzoziemiec
• Silesian: cudzoziymiec

• Boryś, Wiesław (2005) “cudzy”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “cudzy”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “cudzoziemiec”, in Etymologiczny słownik języka polskiego (in Polish)
• K. Nitsch, editor (1955), “cudzoziemiec”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 336
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “cudzoziemiec”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “cudzoziemiec”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish Wikipedia has an article on:

cudzoziemiec

Wikipedia ^pl

Inherited from Old Polish cudzoziemiec. By surface analysis, cudzy +‎ -o- +‎ ziemia +‎ -iec. Compare Russian чужезе́мец (čužezémec).

• IPA^(key): /t͡su.d͡zɔˈʑɛ.mjɛt͡s/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɛmjɛt͡s
• Syllabification: cu‧dzo‧zie‧miec

cudzoziemiec m pers (female equivalent cudzoziemka)

1. alien, foreigner

   Synonym: obcokrajowiec

• cudzoziemiec in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• cudzoziemiec in Polish dictionaries at PWN