dla

de (“of, from”) +‎ la (“the ”)

dla

1. of the, from the (+ a feminine noun in singular)

From Proto-Bantu *-dɪ́a.

-dlá

1. to eat

From Proto-Slavic *dьľa, *děľa.

• IPA^(key): /dla/

dla (with genitive) (often postpositive)

1. because of

• Muka, Arnošt (1921, 1928) “dla”, in Słownik dolnoserbskeje rěcy a jeje narěcow (in German), St. Petersburg, Prague: ОРЯС РАН, ČAVU; Reprinted Bautzen: Domowina-Verlag, 2008
• Starosta, Manfred (1999) “dla”, in Dolnoserbsko-nimski słownik / Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch (in German), Bautzen: Domowina-Verlag

From Proto-Bantu *-dɪ́a.

-dlá

1. to eat

This verb needs an inflection-table template.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /dlʲaː/
• IPA^(key): (15^th CE) /dlʲɒ/

Inherited from Proto-Slavic *dьľa, *děľa. First attested in 1366.

dla

1. because of

   Synonym: ku

   • 1884 [c. 1455-1460], “Die Magdeburger Urtheile. Ein Deutschen Rechtes in polnischer Sprache aus der Mitte des XV Jahrhunderts”, in Aleksander Brückner, editor, Archiv für slavische Philologie, volume VII, page 560:

     A nye chczą tho odpusczycz any dla laszky, any dla zalosczy, any szamych mogych vsth dla, any sządne rzeczy dla

     [A nie chcę to odpuścić ani dla łaski ani dla żałości, ani samych mojich ust dla, ani żadne rzeczy dla]

2. on account of
   • 1874-1891 [Fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{, ,} , volume XXII, page 245:

     Blogoslawyeny, gysch czyrpyą przeczywnoscz... prze sprawyedliwoscz, tho gest prze caliszdą dobrocz boga dla vczinyoną

     [Błogosławieni, jiż cirpią przeciwność... prze sprawiedliwość, to jest prze kaliżdą dobroć Boga dla uczynioną]

3. as, in the role of
   • 1868 [1437], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego‎, volume XI, page 117:

     Nobilis Fridricus... Hedwigi, sue consorti carissime, racione dotis et dotalicii al. possagu dlya y wyena trecentas marcas... inscribit

     [Nobilis Fridricus... Hedwigi, sue consorti carissime, racione dotis et dotalicii al. posagu dla i wiena trecentas marcas... inscribit]

4. (attested in Lesser Poland, Masovia, Silesia) for, benefitting

   Synonyms: ku, przed

   • 1937 [1408], Józef Birkenmajer, editor, Bogarodzica dziewica. Analiza tekstu, treści i formy‎, number B, Krakow:

     Czebye dla, czlowecze, dal bog przeklocz szobe rancze, nodze obe

     [Ciebie dla, człowiecze, dał Bog przekłoć sobie ręce, nodze obie]

5. denotes the aim or purpose of an action; for
   • 1874-1891 [Fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{, ,} , volume XVI, page 347:

     Vzytkw dla twego comodi more

     [Użytku dla twego comodi more]

dla

1. (attested in Masovia, Lesser Poland) because of
   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 8:

     Strona trzikrocz wezwana, nye bandzeli kv prawv, kgdi sandza iakobi wstacz chczal, dlya nyestanya ma bicz skazana (ob contumaciam condemnetur)

     [Strona trzykroć wezwana nie będzieli ku prawu, gdy sędzia jakoby wstać chciał, dla niestania ma być skazana (ob contumaciam condemnetur)]

   • 1892 [1484], Hieronim Łopaciński, editor, Reguła trzeciego zakonu św. Franciszka i drobniejsze zabytki języka polskiego z końca w. XV i początku XVI‎, Krakow, page 717:

     Ma... zmoviczi trzy paczierze dla onego, yze thak nyeopatrznye... przysyągal (propter incaute facta huiusmodi iuramenta)

     [Ma... zmowić trzy pacierze dla onego, iże tak nieopatrznie... przysięgał (propter incaute facta huiusmodi iuramenta)]

2. on account of
   • 1451-1455, Legenda o świętym Aleksym‎, line 167:

     I yąl go proszycz: W gymyą szyna boszego y dla szyna th[e]wego, Allexego, a racz my szwą gyelmvszna dacz

     [I jął go prosić: W jimię Syna Bożego i dla syna t[e]wego, Aleksego, a racz mi swą jełmużnę dać]

3. as, in the role of
   • 1895 [1421], Archiwum Komisji Prawniczej. Collectanea ex Archivo Collegii Iuridici‎, volume VIIIa, page 155:

     Pany Staskowy dna roboth... nigdy nye zastawala... any dla zastawy dala robycz kmeczom

     [Pani Staszkowi dnia robot... nigdy nie zastawiała... ani dla zastawy dała robić kmieciom]

4. for, benefitting
   • 1880-1894 [Fifteenth century], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności‎, volume I, page 151:

     Day my czyalo szyna tvego, bosz go szeslal dla mnye grzesznego

     [Daj mi ciało Syna twego, boś go zesłał dla mnie grzesznego]

5. denotes the aim or purpose of an action; for
   • 1874-1891 [Fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{, ,} , volume XXII, page 241:

     Tha czistoscz nycz ginego nye gest, geno czyala y dusche czaloscz ot zmazanya dla mylosczy bozey otrzimanya

     [Ta czystość nic jinego nie jest, jeno ciała i dusze całość ot zmazania dla miłości bożej otrzymania]

• Polish: dla, la (Central Greater Poland, Western Greater Poland)
• Silesian: dlŏ

Inherited from Proto-Slavic *dьlja,^[1] from Proto-Slavic *dьlь. First attested in 1462.

dla f

1. prescribed full length of a field
   • 1868 [1462], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego‎, volume XI, page 469:

     Laneos cum dle, silvas et campos

     [Laneos cum dle, silvas et campos]

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “1. dla”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “2. dla”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

From Proto-Bantu *-dɪ́a.

-dlá

1. to eat

This verb needs an inflection-table template.

• -dlala

• la (Central Greater Poland, Western Greater Poland)

Inherited from Old Polish dla, from Proto-Slavic *dьľa, *děľa.

• Audio 1:

  (file)

• Audio 2:

  (file)

• Audio 3:

  (file)

• Rhymes: -a
• Syllabification: dla

dla

1. for (intended to belong to)

   Zrobiłem dla ciebie kanapkę. ― I made a sandwich for you.

   Reszta dla pana. ― Keep the change. (literally, “The rest to you.”)

2. for, in aid of (intended to benefit, cure, support, etc.)

   Palenie tytoniu jest bardzo szkodliwe dla zdrowia. ― Smoking tobacco is very bad for one's health.

   Ta wyspa to rezerwat dla ptaków. ― This island is a reserve for birds.

3. for (in return for)

   Robię to tylko dla zabawy. ― I'm just doing it for fun.

4. to

   Jaki był wynik? 1:0 dla Polski! ― What was the score? 1:0 to Poland!

5. (colloquial) for the sake of

   Nie chcę brać ślubu dla ślubu. ― I don't want to marry for the sake of it.

6. for (according to, in the opinion of)

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), dla is one of the most used words in Polish, appearing 293 times in scientific texts, 325 times in news, 339 times in essays, 195 times in fiction, and 209 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 1361 times, making it the 28th most common word in a corpus of 500,000 words.^[1]

• dla in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• dla in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “dla”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “DLA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 19.07.2008
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “dla”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “dla”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “dla”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 458
• dla in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

From Proto-Bantu *-dɪ́a.

-dlá

1. to eat

This verb needs an inflection-table template.

From Proto-Bantu *-dɪ́a.

-dlá

1. to eat

This verb needs an inflection-table template.

• -dlala

-dla^?

1. to corrode
2. to enjoy

This verb needs an inflection-table template.

• -dlala

From Proto-Bantu *-dɪ́a.

IPA^(key): /ɮa/

-dlá

1. (transitive and intransitive) to eat
2. (transitive and intransitive) to drink
3. (transitive) to consume (generally)
4. (transitive) to corrode, to cause to rust
5. (transitive) to enjoy

• -dlala
• -dleka
• -dlela
• -dliwa
• isidlo

• C. M. Doke, B. W. Vilakazi (1972) “dla”, in Zulu-English Dictionary, →ISBN: “dla (imper. yidla, 6.3)”