otworzyć

Hello, you have come here looking for the meaning of the word otworzyć. In DICTIOUS you will not only get to know all the dictionary meanings for the word otworzyć, but we will also tell you about its etymology, its characteristics and you will know how to say otworzyć in singular and plural. Everything you need to know about the word otworzyć you have here. The definition of the word otworzyć will help you to be more precise and correct when speaking or writing your texts. Knowing the definition ofotworzyć, as well as those of other words, enriches your vocabulary and provides you with more and better linguistic resources.

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *otъvoriti. First attested in the second half of the 14th century.

Pronunciation

  • IPA(key): (10th–15th CE) /ɔtfɔr̝it͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /ɔtfɔr̝it͡ɕ/

Verb

otworzyć pf (imperfective otwierać or otwarzać)

  1. to open (to make something accessible or allow for passage by moving from a shut position)
    • 1930 [Fifteenth century], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 8, 6:
      A gdisz bilo po [d]trzydzeszczy dny, otworzil Noe ok[o]no (aperiens Noe fenestram), ges to bil w korabyu vczynyl, a wipuszczyl gawrona
      [A gdyż było pod trzydzieści dni, otworzył Noe ok[o]no (aperiens Noe fenestram), jeż to był w korabiu uczynił, a wypuścił gawrona]
    • 1895 [1448–1450], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, page 78:
      Chczemy, aby przerzeczone kszągy wyelkego wyecza y dzeye poth zamkem trzech klvczow oththychmyasth chowany, kthorich klvczow sządza geden a drvgy pothsządek... mayą myecz y chowacz, any slvsza genemv przes drvgych przerzeczony zamek othworzicz (clausuram praedictam aperire)
      [Chcemy, aby przerzeczone księgi wielkiego wieca i dzieje pod zamkiem trzech kluczow ottychmiast chowany, ktorych kluczow sędzia jeden a drugi podsędek... mają mieć i chować ani słusza jenemu przez drugich przerzeczony zamek otworzyć (clausuram praedictam aperire)]
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Latin-Polish-German Florian Psalter]‎, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 5, 11:
      Grob otworzoni (sepulcrum patens) iest gich gardlo
      [Grob otworzony (sepulcrum patens) jest jich gardło]
    • 1930 [Fifteenth century], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 4, 11:
      Bødzesz przeklyøti na szemy, istocz gest otworzyla swa vsta (quae aperuit os suum) a przyyøla krew brata twego
      [Przeto będziesz przeklęty na ziemi, jiż toć jest otworzyła swa usta (quae aperuit os suum) a przyjęła krew brata twego]
    • 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, page 307:
      Y dany są yemv kszyagy Ysayasza proroka. A gdy odphorzyl kszyagy (ut revolvit librum Luc 4, 17), nalyasl myescze, gdzye napysano bylo
      [I dany są mu ksiegi Isaijasza proroka, a gdy otworzył księgi (ut revolvit librum Luc 4, 17), nalazł mieśce, gdzie napisano było]
  2. to open; to reveal; to explain
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Latin-Polish-German Florian Psalter]‎, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 48, 4:
      Naclonø w podobenstwo vcho moie, otworzø w szaltarzu poloszene moie (aperiam in psalterio propositionem meam)
      [Nakłonię w podobieństwo ucho moje, otworzę w żałtarzu położenie moje (aperiam in psalterio propositionem meam)]
  3. to open (of body parts, to make open)
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Latin-Polish-German Florian Psalter]‎, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 21, 13:
      Otworzili sø na mø vsta swoia (aperuerunt super me os suum) iaco lew chwataiøcy y riczøcy
      [Otworzyli są na mię usta swoja (aperuerunt super me os suum) jako lew chwatający i ryczący]
    • 1930 [Fifteenth century], “II Par”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 6, 40:
      Otworzta syø, proszø, oczi twoy (aperiantur... oculi tui) a vszi twoy posluchayta ku modlytwye
      [Otworzta się, proszę, oczy twoi (aperiantur... oculi tui) a uszy twoi posłuchajta ku modlitwie]
  4. (figuratively) to open (to give or restore i.e. mouth, eyes, ears functionality)
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Latin-Polish-German Florian Psalter]‎, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 38, 13:
      Onemal iesm y ne otworzil iesm (obmutui et non aperui) vst mogich, bo ies ti kazal
      [Oniemiał jeśm i nie otworzył jeśm (obmutui et non aperui) ust mojich, bo jeś ty kazał]
    • 1930 [Fifteenth century], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 3, 5:
      Otworzø szø oczy wasze (aperientur oculi vestri) a bødzeczye iako bogowye wyedzøcz dobre i zle
      [Otworzą się oczy wasze (aperientur oculi vestri) a będziecie jako bogowie wiedząc dobre i złe]
    • 1874-1891 [Middle of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXIV, page 74:
      Ait: Effeta, *otworcze są, quod est adaperire. Et statim aperte sunt, otworzili [sie ?] aures eius (Marc 7, 34. 35)
      [Ait: Effeta, otworzcie się, quod est adaperire. Et statim aperte sunt, otworzyły [sie ?] aures eius (Marc 7, 34. 35)]

Derived terms

adjectives
nouns
verbs

Related terms

adverbs
nouns

Descendants

  • Masurian: ôtworżicz
  • Polish: otworzyć
  • Silesian: ôtworzić

References

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish otworzyć. Sense 7 is a semantic loan from English open.

Pronunciation

  • IPA(key): /ɔˈtfɔ.ʐɨt͡ɕ/
  • (Middle Polish) IPA(key): /ɔˈtfɔ.ʐɨt͡ɕ/, /ɔˈtfɔ.r̝ɨt͡ɕ/
  • (file)
  • (file)
  • (file)
  • Rhymes: -ɔʐɨt͡ɕ
  • Syllabification: o‧two‧rzyć

Verb

otworzyć pf (imperfective otwierać)

  1. (transitive) to open (to make the inside of something accessible or allow for passage by moving from a shut position)
    Synonyms: odemknąć, rozewrzeć, roztworzyć
    Antonyms: przymknąć, zamknąć
    1. (transitive) to unlock (to use a key to open)
  2. (transitive) to open (to spread; to expand into an open or loose position)
    Synonyms: rozchylić, rozewrzeć, rozpostrzeć, roztworzyć
    Antonym: zamknąć
  3. (transitive) to open (to give access to)
    Synonym: udostępnić
    Antonym: zamknąć
  4. (transitive) to open (to make accessible to customers or clients)
    Synonyms: rozpocząć, roztworzyć
    Antonym: zamknąć
  5. (transitive) to open (to enter upon, begin)
    Antonym: zamknąć
  6. (transitive) to start (to be at the beginning of a list or series of events)
    Synonym: rozpocząć
    Antonym: zamknąć
  7. (transitive, computing) to open (to connect to a resource (a file, document, etc.) for viewing or editing)
    Antonym: zamknąć
  8. (transitive, medicine) to open (to cut apart)
    Antonym: zamknąć
  9. (transitive) to open (to make something achievable or understandable)
    Synonym: przybliżyć
    Antonym: zamknąć
  10. (transitive, colloquial) to open; to turn on (to cause a device to function)
    Synonym: włączyć
    Antonyms: wyłączyć, zamknąć
  11. (transitive) to open (to cause someone to become interested or aware of something)
    Antonym: zamknąć
  12. (transitive, Middle Polish) to turn (to send a particular direction)
  13. (reflexive with się) to open (to give access to the inside of something by being a passage)
    Synonyms: odemknąć się, rozewrzeć się, roztworzyć się
    Antonyms: przymknąć się, zamknąć się
  14. (reflexive with się) to open (to be spread; to be expanded into an open or loose position)
    Synonyms: rozchylić się, rozewrzeć się, rozpostrzeć się, roztworzyć się
    Antonym: zamknąć się
  15. (reflexive with się) to open (to become accessible to customers or clients)
    Antonym: zamknąć się
  16. (reflexive with się) to open (to begin conducting business)
    Antonym: zamknąć się
  17. (reflexive with się) to open (to be fully seen or visible) ,
    Synonyms: rozewrzeć się, ukazać się
  18. (reflexive with się, computing) to open (of a file, document, etc., to become visiable or editable)
    Synonyms: się, się, się
    Antonym: zamknąć się
  19. (reflexive with się) to open (of i.e. a wound, to begin bleeding or festering again)
    Antonym: zagoić się
  20. (reflexive with się) to open (to become achievable or understandable)
  21. (reflexive with się) to open (to reveal one's true intentions or feelings)
    Synonyms: odblokować się, odsłonić się
  22. (reflexive with się) to open (to become interested or aware of something)
    Synonym: roztworzyć się

Conjugation

Conjugation of otworzyć pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive otworzyć
future tense 1st otworzę otworzymy
2nd otworzysz otworzycie
3rd otworzy otworzą
impersonal otworzy się
past tense 1st otworzyłem,
-(e)m otworzył
otworzyłam,
-(e)m otworzyła
otworzyłom,
-(e)m otworzyło
otworzyliśmy,
-(e)śmy otworzyli
otworzyłyśmy,
-(e)śmy otworzyły
2nd otworzyłeś,
-(e)ś otworzył
otworzyłaś,
-(e)ś otworzyła
otworzyłoś,
-(e)ś otworzyło
otworzyliście,
-(e)ście otworzyli
otworzyłyście,
-(e)ście otworzyły
3rd otworzył otworzyła otworzyło otworzyli otworzyły
impersonal otwarto
conditional 1st otworzyłbym,
bym otworzył
otworzyłabym,
bym otworzyła
otworzyłobym,
bym otworzyło
otworzylibyśmy,
byśmy otworzyli
otworzyłybyśmy,
byśmy otworzyły
2nd otworzyłbyś,
byś otworzył
otworzyłabyś,
byś otworzyła
otworzyłobyś,
byś otworzyło
otworzylibyście,
byście otworzyli
otworzyłybyście,
byście otworzyły
3rd otworzyłby,
by otworzył
otworzyłaby,
by otworzyła
otworzyłoby,
by otworzyło
otworzyliby,
by otworzyli
otworzyłyby,
by otworzyły
impersonal otwarto by
imperative 1st niech otworzę otwórzmy
2nd otwórz otwórzcie
3rd niech otworzy niech otworzą
passive adjectival participle otwarty otwarta otwarte otwarci otwarte
anterior adverbial participle otworzywszy
verbal noun otwarcie

or rarely

Conjugation of otworzyć pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive otworzyć
future tense 1st otworzę otworzymy
2nd otworzysz otworzycie
3rd otworzy otworzą
impersonal otworzy się
past tense 1st otwarłem,
-(e)m otwarł
otwarłam,
-(e)m otwarła
otwarłom,
-(e)m otwarło
otwarliśmy,
-(e)śmy otwarli
otwarłyśmy,
-(e)śmy otwarły
2nd otwarłeś,
-(e)ś otwarł
otwarłaś,
-(e)ś otwarła
otwarłoś,
-(e)ś otwarło
otwarliście,
-(e)ście otwarli
otwarłyście,
-(e)ście otwarły
3rd otwarł otwarła otwarło otwarli otwarły
impersonal otworzono
conditional 1st otwarłbym,
bym otwarł
otwarłabym,
bym otwarła
otwarłobym,
bym otwarło
otwarlibyśmy,
byśmy otwarli
otwarłybyśmy,
byśmy otwarły
2nd otwarłbyś,
byś otwarł
otwarłabyś,
byś otwarła
otwarłobyś,
byś otwarło
otwarlibyście,
byście otwarli
otwarłybyście,
byście otwarły
3rd otwarłby,
by otwarł
otwarłaby,
by otwarła
otwarłoby,
by otwarło
otwarliby,
by otwarli
otwarłyby,
by otwarły
impersonal otworzono by
imperative 1st niech otworzę otwórzmy
2nd otwórz otwórzcie
3rd niech otworzy niech otworzą
passive adjectival participle otworzony otworzona otworzone otworzeni otworzone
anterior adverbial participle otwarłszy
verbal noun otworzenie

Derived terms

adjectives
nouns
verbs

Derived terms

adverbs

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), otworzyć is one of the most used words in Polish, appearing 2 times in scientific texts, 14 times in news, 4 times in essays, 33 times in fiction, and 20 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 73 times, making it the 884th most common word in a corpus of 500,000 words.

References

  1. ^ Ida Kurcz (1990), “otworzyć”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków; Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 349

Further reading

  • otworzyć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • otworzyć się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • otworzyć in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa; Stanisław Rospond; Witold Taszycki; Stefan Hrabec; Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023), “otworzyć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Maria Renata Mayenowa; Stanisław Rospond; Witold Taszycki; Stefan Hrabec; Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023), “otworzyć się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • OTWORZYĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 04.10.2010
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814), “otworzyć”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861), “otworzyć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “otworzyć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 3, Warsaw, page 911
  • otworzyć in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego