powiat

Hello, you have come here looking for the meaning of the word powiat. In DICTIOUS you will not only get to know all the dictionary meanings for the word powiat, but we will also tell you about its etymology, its characteristics and you will know how to say powiat in singular and plural. Everything you need to know about the word powiat you have here. The definition of the word powiat will help you to be more precise and correct when speaking or writing your texts. Knowing the definition ofpowiat, as well as those of other words, enriches your vocabulary and provides you with more and better linguistic resources.

English

English Wikipedia has an article on:
Wikipedia

Etymology

Borrowed from Polish powiat.

Noun

powiat (plural powiats)

  1. The second-level unit of local government and administration in Poland.

Old Polish

Alternative forms

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *povětъ. First attested in the 14th century.

Pronunciation

  • IPA(key): (10th–15th CE) /pɔvja(ː)t/
  • IPA(key): (15th CE) /pɔvjat/, /pɔvjɒt/

Noun

powiat m inan

  1. (attested in Greater Poland) district; powiat; judicial district
    • 1959 [1419], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 1045, Poznań:
      Ysze pan starosta w tem posnanskem powacze nye bil ot swantego Thomi asz do nedzele Letare
      [Iże pan starosta w tem Poznańskiem powiacie nie był ot świętego Tomy aż do niedziele Letare]
    • 1876-1929 [Fifteenth century], Vatroslav Jagić, editor, Archiv für slavische Philologie‎, volume XXVII, page 265:
      Powyath krolewsky bannum regium
      [Powiat krolewski bannum regium]
    • 1442, Wokabularz Raczyńskich, Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu, sygn. 1360/I, page 91r:
      Districtus vlg. powyath
      [Districtus vlg. powiat]
    • [End of the 15th century], rękopiśmienne ekscerpty - glosy z rozariusza w rkpsie Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, obecnie we Wrocławiu, o sygn. 381, z r. 1457, page 71rb:
      [D]istrictus vlg. powath
      [[D]istrictus vlg. powiat]
    • End of the 15th century, Wokabularz petersburski I, Cesarskiej Biblioteki Publicznej w Petersburgu, sygn. Lat.Q.ch.XVI.33, page 6:
      Districtus powat
      [Districtus powiat]
    • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 37r:
      Decapolis est regio decem ciuitatum povyąth districtus
      [Decapolis est regio decem ciuitatum powiat districtus]
    • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 136v:
      Territorium id est parua terra eyn lendleyn povyąth
      [Territorium id est parua terra eyn lendleyn powiat]
  2. (attested in Lesser Poland) diocese
    • 1892 [1484], Hieronim Łopaciński, editor, Reguła trzeciego zakonu św. Franciszka i drobniejsze zabytki języka polskiego z końca w. XV i początku XVI‎, Krakow, page 716:
      A yesthlyby potrzebno, o thaką rzecz mogą sye do povyąthu svego bysskupa vczyecz (si facultas affuerit episcopi dioecesani consilio in hac parte)
      [A jestliby potrzebno, o taką rzecz mogą sie do powiatu swego biskupa uciec (si facultas affuerit episcopi dioecesani consilio in hac parte)]
    • 1901 [End of the 15th century], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume II, page 324:
      Ut de subvrbanis villis... ad suam homines ciuitatem capitalem convenirent, vbi territorium, povath, habebant
      [Ut de subvrbanis villis... ad suam homines ciuitatem capitalem convenirent, vbi territorium, powiat, habebant]

Derived terms

adjectives
nouns

Descendants

  • Masurian: poziat
  • Polish: powiat

References

  • Boryś, Wiesław (2005) “powiat”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  • Mańczak, Witold (2017) “powiat”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “powiat”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “powiat”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
  • Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “powiat”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

Polish Wikipedia has an article on:
Wikipedia pl

Etymology

Inherited from Old Polish powiat.

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈpɔ.vjat/
  • (Middle Polish) IPA(key): /ˈpɔ.vjat/, /ˈpɔ.vjɒt/
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ɔvjat
  • Syllabification: po‧wiat

Noun

powiat m inan (diminutive powiacik, related adjective powiatowy)

  1. powiat, county (second-level unit of local government and administration in Poland, between gmina and województwo)
    Coordinate terms: gmina, sołectwo, województwo
    1. (metonymically) powiat (people living in such a division)
    2. (government, metonymically) powiat office (headquarters of such a district)
    3. (government, metonymically) powiat authorities (people in charge of such a district)

Declension

Declension of powiat
singular plural
nominative powiat powiaty
genitive powiatu powiatów
dative powiatowi powiatom
accusative powiat powiaty
instrumental powiatem powiatami
locative powiecie powiatach
vocative powiecie powiaty

Descendants

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), powiat is one of the most used words in Polish, appearing 1 time in scientific texts, 66 times in news, 40 times in essays, 6 times in fiction, and 3 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 116 times, making it the 523rd most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References

  1. ^ Ida Kurcz (1990) “powiat”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 418

Further reading

  • powiat in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • powiat in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “powiat”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • “POWIAT”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 20.03.2020
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “powiat”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “powiat”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “powiat”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 841
Wikious
Boobota
Sagapedia