przeciw

Hello, you have come here looking for the meaning of the word przeciw. In DICTIOUS you will not only get to know all the dictionary meanings for the word przeciw, but we will also tell you about its etymology, its characteristics and you will know how to say przeciw in singular and plural. Everything you need to know about the word przeciw you have here. The definition of the word przeciw will help you to be more precise and correct when speaking or writing your texts. Knowing the definition ofprzeciw, as well as those of other words, enriches your vocabulary and provides you with more and better linguistic resources.
See also: przeciw-

Old Polish

Alternative forms

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *pretivъ, *protivъ. First attested in the 14th century.

Pronunciation

  • IPA(key): (10th–15th CE) /pr̝ɛt͡ɕif/
  • IPA(key): (15th CE) /pr̝ɛt͡ɕif/

Preposition

przeciw

  1. against (in opposition to)
    • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 90, 4:
      Tedy on gest vczynyl naprzeczywko szwey przyszadze y przeczyw swemv prawu
      [Tedy on jest uczynił naprzeciwko swej przysiędze i przeciw swemu prawu]
  2. against (protecting from)
    • 1901 [1463-1465], Jan Rozwadowski, editor, De morte prologus [Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią]‎, line 315:
      Konyecz themv bandze, gdy lekarsz w mey scolye szandze, bovyem *przyczyw szmyertelney sc[z]odze nye naydze szelya na ogrodze
      [Koniec temu będzie, gdy lekarz w mej szkole siędzie, bowiem przeciw śmiertelnej szkodzie nie najdzie ziela na ogrodzie]
  3. towards, heading to
    • 1415, O zachowaniu się przy stole‎, line 102:
      Oth mathky bosze tø mocz mayø, ysz przeczyw gym kszøzøta wstayø
      [Ot Matki Boże tę moc mają, iż przeciw jim książęta wstają]
  4. opposite; across from, in front of
    • 1959 [1415], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 901:
      Ysze ta niua, czso yey Swansek dobil na Gnewomirze, tey Yandrzey ma trzeczą czanscz dzedzicznim prawem y lang tich, czso szø przecziw tey niue
      [Iże ta niwa, cso jej Święszek dobył na Gniewomirze, tej Jędrzej ma trzecią część dziedzicznym prawem i łąk tych, cso są przeciw tej niwie]
    • 1874-1891 [Middle of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXII, page 248:
      Nądza a blogo stoyą przecziw schobye yako gorzkye a slotkye
      [Nędza a błogo stoją przeciw sobie jako gorzkie a słodkie]
  5. in relation to; vis-à-vis
    • 1895 [1448–1450], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, page 52:
      O wystawyenyv slvgy przeczyw panv
      [O wystawieniu sługi przeciw panu]
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎, page 334:
      Marta, Martha, pyeczalvyącza yesz a smączysz sye przeczyw vyelykyey rzeczy (sollicita es et turbaris erga plurima Luc 10, 41)
      [Marta, Marta, pieczałująca jeś a smęcisz sie przeciw wielikiej rzeczy (sollicita es et turbaris erga plurima Luc 10, 41)]
  6. for, benefitting
    • 1959 [1426], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 1226:
      Yaco... skodzenem dzesacz grziven o nezaplaczene penądzy przecziw Paskowi
      [Jako... szkodzienem dziesięć grzywien o niezapłacenie pieniędzy przeciw Paszkowi]
  7. in comparison to
    • 1875 [End of the 15th century], Stanisław Motty, editor, Książeczka do nabożeństwa Jadwigi księżniczki polskiej‎, page 124:
      Thysz my vyelmy szwyathy, a ya przeczyw thobye lycha
      [Tyś mi wielmi święty, a ja przeciw tobie licha]
  8. in contrast to
    • 1930 [Fifteenth century], “Num”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, 23, 11:
      Veswalem czebye, aby pokløøl nyeprzyaczele me, a ty przeciw temv (e contrario) blogoslavis gim
      [Wezwałem ciebie, aby poklął nieprzyjaciele me, a ty przeciw temu (e contrario) błogosławisz jim]
  9. for; in exchange for
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎, page 823:
      Sluchay, kakocz myloscz k tobye myal, kyedycz taką mąką za czye czyrpyal, baczysch, czosz thy przeczyv temv vczynyl albo czyrpyal
      [Słuchaj, kakąć miłość k tobie miał, kiedyć taką mękę za cie cirpiał! Baczyż, coś ty przeciw temu uczynił albo cirpiał]

Descendants

  • Masurian: prżecziw
  • Polish: przeciw, prociw
  • Silesian: przeciw

References

Polish

Alternative forms

Etymology

Inherited from Old Polish przeciw. Cognate with Latin pretium (whence English price).

Pronunciation

Preposition

przeciw (uncommon, obsolete)

  1. against (as a protection from)
    Synonyms: przeciwko, wbrew
    Antonym: na korzyść
  2. against (in competition with)
    Synonym: przeciwko
  3. against (not in agreeance with)
    Antonym: za
  4. against (in danger of)
  5. against (experience detracting action from)
  6. (archaic) against (in opposite motion to)
  7. (obsolete) denotes object of negative emtions; for
    Synonym: wobec
  8. (obsolete) across (on the other side of)
    Synonym: naprzeciwko
  9. (obsolete) in relation to
    Synonyms: w stosunku do, wobec
  10. (Middle Polish) in response to
  11. (Middle Polish) about, concerning, as for
    Synonyms: co do, o
  12. (Middle Polish) in comparison to
    Synonym: w porównaniu z
  13. (Middle Polish) in contrast to
  14. (Middle Polish) denotes object of efforts
  15. (Middle Polish) The meaning of this term is uncertain.
    • 1561, J. Leopolita, Biblija‎, page 3.Reg 7/20:
      Y záſie ine mákowice ná wierzchu ſlupow z wierzchu podług miáry ſlupá przećiw ſiatkám [contra retiacula]. [Cf Biblia Tysiąclecia: na tle splotów; Biblia Poznańska: które wystawało ponad siatką]
  16. (Middle Polish) against; Further details are uncertain.
    • 1564, J. Mączyński, Lexicon‎, page 3c:
      Adversus et adversum praepositio. Przećiwko. [...] Aliquando pro Erga, Przećiw.
    • 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum‎, page 515b:
      In – Przecziw, na przécziw.

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), przeciw is one of the most used words in Polish, appearing 8 times in scientific texts, 11 times in news, 27 times in essays, 11 times in fiction, and 11 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 68 times, making it the 951st most common word in a corpus of 500,000 words.

References

  1. ^ Ida Kurcz (1990) “przeciw”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language]‎ (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 443

Further reading

  • przeciw in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • przeciw in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przeciw, prociw”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • “PRZECIW”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 2023 February 23
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przeciw”, in Słownik języka polskiego‎
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “przeciw”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przeciw”, in Słownik języka polskiego‎ (in Polish), volume 5, Warsaw, page 38

Silesian

Alternative forms

Etymology

Inherited from Old Polish przeciw.

Pronunciation

Preposition

przeciw

  1. against

Further reading

  • Henryk Jaroszewicz (2022) “przeciw”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKRBL, page 121
Wikious
Boobota
Sagapedia