rano

Esperanto Wikipedia has an article on:

rano

Wikipedia ^eo

Ultimately from Latin rāna (“frog”). Compare Spanish and Italian rana, French raine (obsolete), as well as Arabic غْرانة (ḡrāna), Hebrew גראנה (grana).

• Audio:

  (file)

• IPA^(key):
• Rhymes: -ano
• Hyphenation: ra‧no

rano (accusative singular ranon, plural ranoj, accusative plural ranojn)

1. frog
   • 1988 September 6, Rob Grant, Doug Naylor, “Kryten” (5:04 from the start), in Red Dwarf, season 2, episode 1 (overall work in English):

     Laŭŝajne estas rano en mia bideo.

     There seems to be a frog in my bidet.

• amfibio

• ranido
• ranino

• bufo (“toad”)

Borrowed from Esperanto rano, Italian rana, Spanish rana, from Latin rāna.

• IPA^(key): /ˈra.no/

rano (plural rani)

1. frog

rano

1. head

rano

1. lake

From Proto-Austronesian *danaw. Compare Indonesian danau.

rano

1. water

• James Richardson, William Edward Cousins, A new Malagasy-English dictionary (1885)
• M. Pearson, Predicate Fronting and Constituent Order in Malagasy (2007 draft)
• rano in Malagasy dictionaries at malagasyword.org

• reno

Inherited from Proto-Slavic *ranъ. First attested in the 14th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /ranɔ/
• IPA^(key): (15^th CE) /ranɔ/

rano

1. (attested in Lesser Poland) in the morning, in the morrow (at the beginning of the day)
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎, Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 54, 19:

     Weczor y rano (mane), y w poludne powadacz y swastowacz bødø

     [Wieczor i rano (mane), i w południe powiadać i swiastować będę]

   • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 94, 3:

     Nazayvtrz po ranv (mane) maya tego myrv lomczą kv prawu wolacz w gaynem sandze

     [Nazajutrz po ranu (mane) mają tego miru łomcę ku prawu wołać w gajnem sądzie]

2. early
   • 1901 [1477], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume II, page 323:

     Voluit autem accipere Xc circumcisionem propter septem causas... Septimo, ut pro nobis sangwinem suum non solum in etate virili, sed etiam in infancia funderet et tempestiue, reno, pati inciperet

     [Voluit autem accipere Chryst circumcisionem propter septem causas... Septimo, ut pro nobis sangwinem suum non solum in etate virili, sed etiam in infancia funderet et tempestiue, reno, pati inciperet]

3. (attested in Lesser Poland) tomorrow (on the next day)
   • 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I‎, Lesser Poland, page 32:

     Gdykoly kto zaymye na swem zboszv, tedy slusznye pod swiądeczstwem mosze ge chowacz przez nocz. Paknyaliby rano (in crastino) nye bylo wyprawyono, tedy ma ge dacz kv dworu

     [Gdykoli kto zajmie na swem zbożu, tedy słusznie pod świadecstwem może je chować przez noc, paknięliby rano (in crastino) nie było wyprawiono, tedy ma je dać ku dworu]

• Polish: rano
• Silesian: rano

• Boryś, Wiesław (2005) “rano”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “rano”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “rano”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “rano”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish Wikipedia has an article on:

rano

Wikipedia ^pl

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -anɔ
• Syllabification: ra‧no

Inherited from Old Polish rano.

rano n (related adjective ranny)

1. morning (beginning of the day)

   Synonyms: poranek, ranek, raniec

rano (not generally comparable, comparative raniej, superlative najraniej)

1. (not comparable) in the morning (at the beginning of the day)

   wcześnie rano ― early in the morning

2. (literary) early (at a very early hour)

   Synonym: wcześnie

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), rano (adverb) is one of the most used words in Polish, appearing 3 times in scientific texts, 31 times in news, 0 times in essays, 24 times in fiction, and 15 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 73 times, making it the 888th most common word in a corpus of 500,000 words.^[1]

See the etymology of the corresponding lemma form.

rano f

1. vocative singular of rana

• rano I in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• rano II in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• rano in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “1. rano”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “2. rano”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “RANO”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 07.09.2011
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “rano”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “rano”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “rano”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 475

From Proto-Polynesian *rano, from Proto-Oceanic *drano, from Proto-Malayo-Polynesian *danaw, from Proto-Austronesian *danaw.

rano

1. lake (body of water)

Inherited from Proto-Slavic *ranъ.

• IPA^(key): /râno/
• Hyphenation: ra‧no

rȁno (Cyrillic spelling ра̏но)

1. early

   Antonym: kasno

• rȃn

• ujutro

rano

1. neuter nominative/accusative/vocative singular of ran

rano (Cyrillic spelling рано)

1. vocative singular of rana

Inherited from Old Polish rano.

• IPA^(key): /ˈra.nɔ/
• Rhymes: -anɔ
• Syllabification: ra‧no

rano (not comparable)

1. in the morning (at the beginning of the day)

rano n (related adjective ranny)

1. morning (beginning part of the day)

• rano in dykcjonorz.eu
• rano in silling.org
• Henryk Jaroszewicz (2022) “rano”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKRBL, page 126

• IPA^(key):

rano

1. (stative) to be cold, cool

• Rika Hayami-Allen (2001) A descriptive study of the language of Ternate, the northern Moluccas, Indonesia, University of Pittsburgh

rano

1. also, too, in addition