rikch'ay
rikch'ay
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | rikch'ay | rikch'aykuna |
accusative | rikch'ayta | rikch'aykunata |
dative | rikch'ayman | rikch'aykunaman |
genitive | rikch'aypa | rikch'aykunap |
locative | rikch'aypi | rikch'aykunapi |
terminative | rikch'aykama | rikch'aykunakama |
ablative | rikch'aymanta | rikch'aykunamanta |
instrumental | rikch'aywan | rikch'aykunawan |
comitative | rikch'aynintin | rikch'aykunantin |
abessive | rikch'ayninnaq | rikch'aykunannaq |
comparative | rikch'ayhina | rikch'aykunahina |
causative | rikch'ayrayku | rikch'aykunarayku |
benefactive | rikch'aypaq | rikch'aykunapaq |
associative | rikch'aypura | rikch'aykunapura |
distributive | rikch'ayninka | rikch'aykunanka |
exclusive | rikch'aylla | rikch'aykunalla |
ñuqap (my) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | rikch'ayniy | rikch'ayniykuna |
accusative | rikch'ayniyta | rikch'ayniykunata |
dative | rikch'ayniyman | rikch'ayniykunaman |
genitive | rikch'ayniypa | rikch'ayniykunap |
locative | rikch'ayniypi | rikch'ayniykunapi |
terminative | rikch'ayniykama | rikch'ayniykunakama |
ablative | rikch'ayniymanta | rikch'ayniykunamanta |
instrumental | rikch'ayniywan | rikch'ayniykunawan |
comitative | rikch'ayniynintin | rikch'ayniykunantin |
abessive | rikch'ayniyninnaq | rikch'ayniykunannaq |
comparative | rikch'ayniyhina | rikch'ayniykunahina |
causative | rikch'ayniyrayku | rikch'ayniykunarayku |
benefactive | rikch'ayniypaq | rikch'ayniykunapaq |
associative | rikch'ayniypura | rikch'ayniykunapura |
distributive | rikch'ayniyninka | rikch'ayniykunanka |
exclusive | rikch'ayniylla | rikch'ayniykunalla |
qampa (your) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | rikch'ayniyki | rikch'ayniykikuna |
accusative | rikch'ayniykita | rikch'ayniykikunata |
dative | rikch'ayniykiman | rikch'ayniykikunaman |
genitive | rikch'ayniykipa | rikch'ayniykikunap |
locative | rikch'ayniykipi | rikch'ayniykikunapi |
terminative | rikch'ayniykikama | rikch'ayniykikunakama |
ablative | rikch'ayniykimanta | rikch'ayniykikunamanta |
instrumental | rikch'ayniykiwan | rikch'ayniykikunawan |
comitative | rikch'ayniykintin | rikch'ayniykikunantin |
abessive | rikch'ayniykinnaq | rikch'ayniykikunannaq |
comparative | rikch'ayniykihina | rikch'ayniykikunahina |
causative | rikch'ayniykirayku | rikch'ayniykikunarayku |
benefactive | rikch'ayniykipaq | rikch'ayniykikunapaq |
associative | rikch'ayniykipura | rikch'ayniykikunapura |
distributive | rikch'ayniykinka | rikch'ayniykikunanka |
exclusive | rikch'ayniykilla | rikch'ayniykikunalla |
paypa (his/her/its) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | rikch'aynin | rikch'ayninkuna |
accusative | rikch'ayninta | rikch'ayninkunata |
dative | rikch'ayninman | rikch'ayninkunaman |
genitive | rikch'ayninpa | rikch'ayninkunap |
locative | rikch'ayninpi | rikch'ayninkunapi |
terminative | rikch'ayninkama | rikch'ayninkunakama |
ablative | rikch'ayninmanta | rikch'ayninkunamanta |
instrumental | rikch'ayninwan | rikch'ayninkunawan |
comitative | rikch'ayninintin | rikch'ayninkunantin |
abessive | rikch'ayninninnaq | rikch'ayninkunannaq |
comparative | rikch'ayninhina | rikch'ayninkunahina |
causative | rikch'ayninrayku | rikch'ayninkunarayku |
benefactive | rikch'ayninpaq | rikch'ayninkunapaq |
associative | rikch'ayninpura | rikch'ayninkunapura |
distributive | rikch'aynininka | rikch'ayninkunanka |
exclusive | rikch'ayninlla | rikch'ayninkunalla |
ñuqanchikpa (our(incl)) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | rikch'ayninchik | rikch'ayninchikkuna |
accusative | rikch'ayninchikta | rikch'ayninchikkunata |
dative | rikch'ayninchikman | rikch'ayninchikkunaman |
genitive | rikch'ayninchikpa | rikch'ayninchikkunap |
locative | rikch'ayninchikpi | rikch'ayninchikkunapi |
terminative | rikch'ayninchikkama | rikch'ayninchikkunakama |
ablative | rikch'ayninchikmanta | rikch'ayninchikkunamanta |
instrumental | rikch'ayninchikwan | rikch'ayninchikkunawan |
comitative | rikch'ayninchiknintin | rikch'ayninchikkunantin |
abessive | rikch'ayninchikninnaq | rikch'ayninchikkunannaq |
comparative | rikch'ayninchikhina | rikch'ayninchikkunahina |
causative | rikch'ayninchikrayku | rikch'ayninchikkunarayku |
benefactive | rikch'ayninchikpaq | rikch'ayninchikkunapaq |
associative | rikch'ayninchikpura | rikch'ayninchikkunapura |
distributive | rikch'ayninchikninka | rikch'ayninchikkunanka |
exclusive | rikch'ayninchiklla | rikch'ayninchikkunalla |
ñuqaykup (our(excl)) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | rikch'ayniyku | rikch'ayniykukuna |
accusative | rikch'ayniykuta | rikch'ayniykukunata |
dative | rikch'ayniykuman | rikch'ayniykukunaman |
genitive | rikch'ayniykupa | rikch'ayniykukunap |
locative | rikch'ayniykupi | rikch'ayniykukunapi |
terminative | rikch'ayniykukama | rikch'ayniykukunakama |
ablative | rikch'ayniykumanta | rikch'ayniykukunamanta |
instrumental | rikch'ayniykuwan | rikch'ayniykukunawan |
comitative | rikch'ayniykuntin | rikch'ayniykukunantin |
abessive | rikch'ayniykunnaq | rikch'ayniykukunannaq |
comparative | rikch'ayniykuhina | rikch'ayniykukunahina |
causative | rikch'ayniykurayku | rikch'ayniykukunarayku |
benefactive | rikch'ayniykupaq | rikch'ayniykukunapaq |
associative | rikch'ayniykupura | rikch'ayniykukunapura |
distributive | rikch'ayniykunka | rikch'ayniykukunanka |
exclusive | rikch'ayniykulla | rikch'ayniykukunalla |
qamkunap (your(pl)) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | rikch'ayniykichik | rikch'ayniykichikkuna |
accusative | rikch'ayniykichikta | rikch'ayniykichikkunata |
dative | rikch'ayniykichikman | rikch'ayniykichikkunaman |
genitive | rikch'ayniykichikpa | rikch'ayniykichikkunap |
locative | rikch'ayniykichikpi | rikch'ayniykichikkunapi |
terminative | rikch'ayniykichikkama | rikch'ayniykichikkunakama |
ablative | rikch'ayniykichikmanta | rikch'ayniykichikkunamanta |
instrumental | rikch'ayniykichikwan | rikch'ayniykichikkunawan |
comitative | rikch'ayniykichiknintin | rikch'ayniykichikkunantin |
abessive | rikch'ayniykichikninnaq | rikch'ayniykichikkunannaq |
comparative | rikch'ayniykichikhina | rikch'ayniykichikkunahina |
causative | rikch'ayniykichikrayku | rikch'ayniykichikkunarayku |
benefactive | rikch'ayniykichikpaq | rikch'ayniykichikkunapaq |
associative | rikch'ayniykichikpura | rikch'ayniykichikkunapura |
distributive | rikch'ayniykichikninka | rikch'ayniykichikkunanka |
exclusive | rikch'ayniykichiklla | rikch'ayniykichikkunalla |
paykunap (their) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | rikch'ayninku | rikch'ayninkukuna |
accusative | rikch'ayninkuta | rikch'ayninkukunata |
dative | rikch'ayninkuman | rikch'ayninkukunaman |
genitive | rikch'ayninkupa | rikch'ayninkukunap |
locative | rikch'ayninkupi | rikch'ayninkukunapi |
terminative | rikch'ayninkukama | rikch'ayninkukunakama |
ablative | rikch'ayninkumanta | rikch'ayninkukunamanta |
instrumental | rikch'ayninkuwan | rikch'ayninkukunawan |
comitative | rikch'ayninkuntin | rikch'ayninkukunantin |
abessive | rikch'ayninkunnaq | rikch'ayninkukunannaq |
comparative | rikch'ayninkuhina | rikch'ayninkukunahina |
causative | rikch'ayninkurayku | rikch'ayninkukunarayku |
benefactive | rikch'ayninkupaq | rikch'ayninkukunapaq |
associative | rikch'ayninkupura | rikch'ayninkukunapura |
distributive | rikch'ayninkunka | rikch'ayninkukunanka |
exclusive | rikch'ayninkulla | rikch'ayninkukunalla |
rikch'ay
infinitive | rikch'ay | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
agentive | rikch'aq | |||||||
present participle | rikch'aspa | |||||||
past participle | rikch'asqa | |||||||
future participle | rikch'ana | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person inclusive |
1st person exclusive |
2nd person | 3rd person | ||
indicative | ñuqa | qam | pay | ñuqanchik | ñuqayku | qamkuna | paykuna | |
present | rikch'ani | rikch'anki | rikch'an | rikch'anchik | rikch'ayku rikch'aniku1 |
rikch'ankichik | rikch'anku | |
past (experienced) |
rikch'arqani | rikch'arqanki | rikch'arqan | rikch'arqanchik | rikch'arqayku rikch'arqaniku |
rikch'arqankichik | rikch'arqanku | |
past (reported) |
rikch'asqani | rikch'asqanki | rikch'asqan | rikch'asqanchik | rikch'asqayku rikch'asqaniku |
rikch'asqankichik | rikch'asqanku | |
future | rikch'asaq | rikch'anki | rikch'anqa | rikch'asunchik | rikch'asaqku | rikch'ankichik | rikch'anqaku | |
imperative | — | qam | pay | ñuqanchik | — | qamkuna | paykuna | |
affirmative | rikch'ay | rikch'achun | rikch'asun2 rikch'asunchik |
rikch'aychik | rikch'achunku | |||
negative | ama rikch'aychu |
ama rikch'achunchu |
ama rikch'asunchu ama rikch'asunchikchu |
ama rikch'aychikchu |
ama rikch'achunkuchu | |||
1 The conjugation -niku is only for the Ayacucho-Chanca variety. 2 The form -sun refers to "you and I together", while the form -sunchik refers to "you and I and other people". |