sábháil

See also: sabhail and sàbhail

Irish

Etymology

From Middle English saven, sauven (from Old French sauver, from Late Latin salvō) + -áil. Compare Scottish Gaelic sàbhail.

Pronunciation

(Munster) IPA^(key): /sˠɑːˈvˠɑːlʲtʲ/^[1] (corresponding to the form sábháilt)
(Connacht) IPA^(key): /ˈsˠɑːwɑːlʲ/
(Ulster) IPA^(key): /ˈsˠaːwælʲ/^[2]

Verb

sábháil (present analytic sábhálann, future analytic sábhálfaidh, verbal noun sábháil, past participle sábháilte)

to save, rescue, deliver
to preserve, secure
(agriculture, of crops) to harvest
(sports) to save, make a save
Synonym: sáraigh

Conjugation

conjugation of sábháil (first conjugation – B)

		singular			plural			relative	autonomous
		first	second	third	first	second	third	relative	autonomous
indicative	present	sábhálaim	sábhálann tú; sábhálair^†	sábhálann sé, sí	sábhálaimid	sábhálann sibh	sábhálann siad; sábhálaid^†	a shábhálann; a shábhálas / a sábhálann*	sábháiltear
	past	shábháil mé; shábhálas	shábháil tú; shábhálais	shábháil sé, sí	shábhálamar; shábháil muid	shábháil sibh; shábhálabhair	shábháil siad; shábháladar	a shábháil / ar shábháil*	sábháladh
	past habitual	shábhálainn / sábhálainn‡‡	shábháilteá / sábháilteá‡‡	shábháladh sé, sí / sábháladh sé, sí‡‡	shábhálaimis; shábháladh muid / sábhálaimis‡‡; sábháladh muid‡‡	shábháladh sibh / sábháladh sibh‡‡	shábhálaidís; shábháladh siad / sábhálaidís‡‡; sábháladh siad‡‡	a shábháladh / a sábháladh*	shábháiltí / sábháiltí‡‡
future		sábhálfaidh mé; sábhálfad	sábhálfaidh tú; sábhálfair^†	sábhálfaidh sé, sí	sábhálfaimid; sábhálfaidh muid	sábhálfaidh sibh	sábhálfaidh siad; sábhálfaid^†	a shábhálfaidh; a shábhálfas / a sábhálfaidh*	sábhálfar
conditional		shábhálfainn / sábhálfainn‡‡	shábhálfá / sábhálfá‡‡	shábhálfadh sé, sí / sábhálfadh sé, sí‡‡	shábhálfaimis; shábhálfadh muid / sábhálfaimis‡‡; sábhálfadh muid‡‡	shábhálfadh sibh / sábhálfadh sibh‡‡	shábhálfaidís; shábhálfadh siad / sábhálfaidís‡‡; sábhálfadh siad‡‡	a shábhálfadh / a sábhálfadh*	shábhálfaí / sábhálfaí‡‡
subjunctive	present	go sábhála mé; go sábhálad^†	go sábhála tú; go sábhálair^†	go sábhála sé, sí	go sábhálaimid; go sábhála muid	go sábhála sibh	go sábhála siad; go sábhálaid^†	—	go sábháiltear
subjunctive	past	dá sábhálainn	dá sábháilteá	dá sábháladh sé, sí	dá sábhálaimis; dá sábháladh muid	dá sábháladh sibh	dá sábhálaidís; dá sábháladh siad	—	dá sábháiltí
imperative		sábhálaim	sábháil	sábháladh sé, sí	sábhálaimis	sábhálaigí; sábhálaidh^†	sábhálaidís	—	sábháiltear
verbal noun		sábháil
past participle		sábháilte

*indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis

Noun

sábháil f (genitive singular sábhála)

verbal noun of sábháil
rescue, deliverance
preservation, security
(sports, etc.) save
Synonym: sárú
(agriculture, of crops) harvesting
Synonyms: baint an fhómhair, déanamh an fhómhair, buaint, buainteoireacht, fómhar, baint

Declension

Declension of sábháil (third declension, no plural)

bare forms
case	singular
nominative	sábháil
vocative	a shábháil
genitive	sábhála
dative	sábháil

forms with the definite article
case	singular
nominative	an tsábháil
genitive	na sábhála
dative	leis an tsábháil don tsábháil

Alternative forms

sábháilt (Munster)

Derived terms

crios sábhála

Mutation

Mutated forms of *sábháil*
radical	lenition	eclipsis
sábháil	shábháil after an, tsábháil	not applicable

Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.

References

^ Sjoestedt, M. L. (1931) Phonétique d’un parler irlandais de Kerry (in French), Paris: Librairie Ernest Leroux, § 185, page 93
^ Quiggin, E. C. (1906) A Dialect of Donegal, Cambridge University Press, § 77, page 33