zapomnieć

From za- +‎ pomnieć. First attested in the end of the 14th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /zapɔmɲɛt͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /zapɔmɲɛt͡ɕ/

zapomnieć pf (imperfective zapominać)

1. (attested in Lesser Poland) to forget (to cease remembering, to lose remembrance of)

   Synonym: zapomienąć

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎, Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 9, 33:

     Zapomnal iest (oblitus est) bog, odwrocyl licze swoie

     [Zapomniał jest (oblitus est) Bog, odwrocił lice swoje]

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎, Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 41, 13:

     Przecz ies zapomnal me (quare oblitus es mei)?

     [Przecz jeś zapomniał mie (quare oblitus es mei)?]

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎, Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 43, 22:

     Acz zapomneli iesmi ymø (si obliti sumus nomen) boga naszego

     [Acz zapomnieli jesmy imię (si obliti sumus nomen) Boga naszego]

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎, Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 76, 9:

     Albo zapomni smilowacz se (obliviscetur misereri) bog?

     [Albo zapomni smiłować sie (obliviscetur misereri) Bog?]

2. mistranslation of Old Czech zabito
   • 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, 9, 11:

     Nykakye potem bødze zapomnyano (nequaquam... interficietu) wszemu stworzenyu

     [Nikakie potem będzie zapomniano (nequaquam... interficietur) wsze stworzenie]

• Polish: zapomnieć
• Silesian: zapōmnieć

• Boryś, Wiesław (2005) “pomnieć”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “zapomnieć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

• zapomnić (Middle Polish)

Inherited from Old Polish zapomnieć. By surface analysis, za- +‎ pomnieć.

• Audio 1; “zapomnieć”:

  (file)

• Audio 2; “zapomnieć się”:

  (file)

• Rhymes: -ɔmɲɛt͡ɕ
• Syllabification: za‧pom‧nieć

zapomnieć pf (imperfective zapominać)

1. (transitive) to forget (to lose remembrance of)

   Zapomniałem jego twarz. ― I have forgotten his face.

   • 2002, Wojciech Jagielski, Modlitwa o deszcz, Wydawnictwo W.A.B.:

     Za jedyną część kobiecego ciała, której widok miał nie kusić mężczyzn, uznano dłonie i tylko one mogły pozostawać odsłonięte. Rewolucja w modzie męskiej dotknęła przede wszystkim urzędników starego reżimu, którzy zaczęli przywdziewać barwy ochronne. Teraz, pragnąc wtopić się w otoczenie, zapomnieć o przeszłości i wmówić innym, że po prostu jej nie było, a życie zaczęło się wczoraj, skrzętnie chowali głęboko po kufrach i szafach płaszcze, garnitury i krawaty kupowane swego czasu w najelegantszych sklepach Moskwy i Taszkientu.

     Hands were considered the only part of the female body whose appearance weren't supposed to tempt men, and only they could be exposed. The revolution in men's fashion concerned, above all else, officials of the old regime, who started to don protective colors. Now, wishing to disappear into the surroundings, forget about the past and talk others into believing it simply didn't exist, and that life started yesterday, they busily put the coats, suits, and ties bought in the most elegant stores of Moscow and Tashkent away deep into the trunks and wardrobes.

2. (transitive) to forget (to lose the ability to do something)
3. (transitive) to forget (to not take with oneself; to leave accidentally)

   Zapomniałem kluczyków. ― I forgot my car keys.

4. (transitive) to forget (to unintentionally not do) ,
5. (transitive) to forget (to stop being interested in someone or something)

   Nie chcę o nim zapomnieć. ― I do not want to forget about him.

6. (transitive) to forget (to forgive someone)
7. (reflexive with się) to forget each other (to lose remembrance of each other)
8. (reflexive with się) to forget oneself (to lose one's dignity, temper, or self-control)

   Synonyms: see Thesaurus:przesadzać

9. (reflexive with się, obsolete) to be forgotten (to stop being remembered about)

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), zapomnieć is one of the most used words in Polish, appearing 1 time in scientific texts, 0 times in news, 6 times in essays, 22 times in fiction, and 52 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 81 times, making it the 798th most common word in a corpus of 500,000 words.^[1]

• zapomnieć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• zapomnieć się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• zapomnieć in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “zapomnieć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “zapomnieć sie”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “ZAPOMNIEĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 24.02.2015
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “zapomnieć”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “zapomnieć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1927), “zapomnieć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 8, Warsaw, page 226
• zapomnieć in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego