graaf

Niet te verwarren met: -graaf

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  graaf    (hulp, bestand)
• IPA: /ɣraf/

Woordafbreking

• graaf

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het middeleeuws Latijn, in de betekenis van ‘adellijke titel’ voor het eerst aangetroffen in 1201
• van Middelnederlands grave of greve; vergelijk middeleeuws Latijn graffio
• van Middelnederlands grave; afgeleid van graven (werkwoord)
• afgeleid van graven (werkwoord)
• van Oudgrieks γραφή (grafè) "tekening"

Zelfstandig naamwoord

de graaf m

1. persoon met een voorname bestuurlijke functie of titel
   1. (verouderd) (vroege middeleeuwen) door de vorst aangewezen ambtenaar die het hoogste toezicht op de rechtspraak of een ander belangrijke activiteit uitoefent
   2. (leenstelsel), (adel) edelman, erfelijk bestuurder van een graafschap; oorspronkelijk leenman van een vorst, één rang lager dan markies, één rang hoger dan burggraaf, naderhand steeds meer zelfstandig heerser
   3. (adel) adellijke titel, niet meer verbonden aan een bestuurlijke functie
2. (verouderd) uitgegraven waterloop, gracht, greppel

Hyponiemen

(*) geen adel

Afgeleide begrippen

1. persoon met een voorname bestuurlijke functie of titel

• graaflijk, graafnagel, graafschap, grafelijk, gravendienst, gravenhoed, gravenhuis, gravenkasteel, gravenkroon, gravensteen, Gravenzande, gravin

Vertalingen

Zelfstandig naamwoord

de graaf v / m

1. (verouderd) spade

Hyponiemen

Zelfstandig naamwoord

de graaf m

1. (wiskunde) (elektrotechniek) beschrijving van gegevens in de vorm van een verzameling punten, knopen genoemd, waarvan sommige verbonden zijn door lijnen, de zijden, kanten of takken

   • Een elektrisch netwerk is een voorbeeld waar de theorie van de gerichte grafen kan worden toegepast. 

Opmerkingen

• Afhankelijk van de toepassing kunnen de lijnen gericht zijn, dan worden ze ook wel pijlen genoemd, men spreekt dan van een gerichte graaf of digraaf (directed of directioneel).

Synoniemen

• grafe

Hyponiemen

• digraaf

Verwante begrippen

• knopen, knooppunten, vertices, takken, edges, mazen, bomen, maasstromen, knoopspanningen, netwerktheorie

Vertalingen

Werkwoord

graaf

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van graven
   

   • Ik graaf. 

2. gebiedende wijs van graven
   

   • Graaf! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van graven
   

   • Graaf je? 

Gangbaarheid

• Het woord graaf staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "graaf" herkend door:

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

Afrikaans

Uitspraak

• geluid

Werkwoord

graaf

1. graven

Synoniemen

• grawe

Zelfstandig naamwoord

graaf

1. (leenstelsel), (adel) graaf
2. (gereedschap) schop, spade