toxisch

Hallo, je bent hier gekomen op zoek naar de betekenis van het woord toxisch. In DICTIOUS vind je niet alleen alle woordenboekbetekenissen van het woord toxisch, maar kom je ook meer te weten over de etymologie, de kenmerken en hoe je toxisch in enkelvoud en meervoud uitspreekt. Alles wat je moet weten over het woord toxisch is hier. De definitie van het woord toxisch zal u helpen preciezer en correcter te zijn bij het spreken of schrijven van uw teksten. Kennis van de definitie vantoxisch, maar ook van die van andere woorden, verrijkt uw woordenschat en verschaft u meer en betere taalkundige bronnen.
  • toxisch
  • Waarschijnlijk een directe ontlening aan Duits toxisch (minder waarschijnlijk, aan Frans toxique met het achtervoegsel -isch[1]). In de betekenis van ‘vergiftig’ voor het eerst aangetroffen in 1879 (niet 1896 [2]), voor een vindplaats zie hieronder.
  • Leenvertaling van Amerikaans Engels toxic, aangetroffen in de Nederlandstalige media sinds 2018.
stellend vergrotend overtreffend
onverbogen toxisch toxischer
verbogen toxische toxischere
partitief toxisch toxischers -

toxisch

  1. (biochemie) (medisch) giftig (van chemische of biochemische stoffen)
      De vergiftiging door tabak (Naar het Duitsch van Dr. Dornblüth, vertaald door Ph.L. Kooperberg, arts te Oosterhout. Te Breda bij P.B. Nieuwenhuys. 1878.) waarin men op eene bevattelijk-wetenschappelijke wijze de physiologische en toxische uitwerkselen besproken en verklaard vindt.[3]
  2. (figuurlijk) schadelijk, (geestelijke) schade toebrengend (aan menselijke relaties, de werkomgeving enz.)
     Long maakt gewag van de 'toxische' omgeving op het HR-departement onder Coleman. Zo zou de personeelsdirecteur sinds 2015 veel van zijn vrienden en leden van zijn vroegere studentenvereniging hebben aangeworven. Ook nam hij aan vrouwen die hij ontmoette in cafés en op datingwebsites.[4]
  3. (figuurlijk) hatelijk, haatdragend (van personen, mannelijkheid)
     De meeste massaschutters hebben dat. Huiselijk geweld, een bepaalde vrouwenhaat. Het past bij die beschadigde mannelijkheid. ,,Toxische mannelijkheid is even belangrijk als de beschikbaarheid van vuurwapens.[5]
91 % van de Nederlanders;
95 % van de Vlamingen.[6]
  1. toxisch op website: Etymologiebank.nl
  2. "toxisch" in:
    Sijs, Nicoline van der
    , Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org
    ; ISBN 90 204 2045 3
  3. Bronlink Weblink bron Natuurkunde. Vergiftiging door tabak in: De Tijdspiegel, Jaargang 36 (1879), D.A. Thieme, Den Haag, p. 173 op dbnl.org op Wikipedia
  4. Bronlink geraadpleegd op 14 juni 2021 Weblink bron “Personeelsdirecteur rampenbureau VS creëerde 'sfeer van seksuele intimidatie'” (31 juli 2018) op ad.nl op Wikipedia
  5. Bronlink geraadpleegd op 14 juni 2021 Weblink bron
    Karlijn van Houwelingen
    “Wachten op nieuw bloedbad in Amerika: ‘Ik begrijp wel dat ze leraren bewapenen’” (20 april 2019) op ad.nl op Wikipedia
  6. Bronlink geraadpleegd op 28 april 2020 Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be


  • Ontleend aan Frans toxique verduitst met het achtervoegsel -isch, aangetroffen in 1866, voor een vindplaats zie hieronder.
  • Leenvertaling van Amerikaans Engels toxic, aangetroffen in de Duitstalige media sinds 2018.
stellend vergrotend overtreffend
toxisch
toxischer
am toxischsten
alle verbuigingsvormen

toxisch

  1. (biochemie) (medisch) giftig (van chemische of biochemische stoffen)
    «Indessen übt das in die Atmosphäre entwichene Acetylen an und für sich eine speciell schädliche physiologische Wirkung nicht aus; denn ich habe mich überzeugt, daß seine toxische Wirkung nicht auffallender ist, als die der gewöhnlichen Kohlenwasserstoffe.»[1]
    Acetyleen echter, dat in de atmosfeer ontsnapt, heeft op zichzelf geen bijzonder schadelijk fysiologisch effect; want ik ben ervan overtuigd dat zijn toxische effect niet opvallender is dan dat van gewone koolwaterstoffen.
  2. (figuurlijk) schadelijk, (geestelijke) schade toebrengend (aan menselijke relaties, de werkomgeving enz.)
  3. (figuurlijk) hatelijk, haatdragend (van personen, mannelijkheid)
  1. Bronlink geraadpleegd op 2& juni 2021 Weblink bron
    Marcellin Berthelot
    Ueber die Entstehung von Acetylen bei unvollständigen Verbrennungen in:
    Hg. Dr. Emil Maximilian Dingler (red.)
    Polytechnisches Journal op Wikipedia, Jg. 1866/181 (1866), Augsburg, p. 301-304 op dingler.culture.hu-berlin.de