zij

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  zij    (hulp, bestand)
• IPA: / zɛi / (1 lettergreep)
  • (Noord-Nederland): /sɛɪ̯/
  • (Vlaanderen, Brabant): /zɛː/
  • (Limburg): /zɛɪ̯/

Gelijkklinkende woorden

• zei

Woordafbreking

• zij

Woordherkomst en -opbouw

• vn : erfwoord via Middelnederlands: si van Oudnederlands: siu, in de betekenis van ‘persoonlijk voornaamwoord’ aangetroffen vanaf 901; gaat terug op Oergermaans *iz en *hiz
• vn : erfwoord via Middelnederlands: si van Oudnederlands: sia, in de betekenis van ‘persoonlijk voornaamwoord’ aangetroffen vanaf 791; gaat terug op Oergermaans *iz en *hiz
• zn: zelfstandig gebruik van het persoonlijk voornaamwoord als vrouwelijk enkelvoud
• door syncope ontstaan uit zijde
• de stam van  zijn ww  met de weer afgesleten uitgang -e, vergelijk Duits  sei ww 

Persoonlijk voornaamwoord

1. 3e persoon enkelvoud vrouwelijk, nominatief

   • Heeft zij dat gezegd of was het haar echtgenoot? 

2. 3e persoon meervoud, nominatief

   • Hebben zij dat gedaan of was het de oppositie? 

Synoniemen

• ze (clitische vorm)

Afgeleide begrippen

• zijzelf

Verwante begrippen

• hij, haar
• hun

Spreekwoorden

•  de soep wordt nooit zo heet gegeten als zij wordt opgediend

Vertalingen

Zelfstandig naamwoord

 de zij v

1. vrouwelijk individu

Zelfstandig naamwoord

 de zij v / m

1. (anatomie) een van beide kanten van een lichaam.

   • Hij lag niet op zijn zij, maar op zijn rug. 

2. (verouderd) richting, of onderdeel dat in een richting te vinden is
3. (materiaalkunde) zachte, gladde stof gemaakt van cocons van de zijderups

Synoniemen

• zijde (uitspraakvariant)
• kant

Hyponiemen

Afgeleide begrippen

Vertalingen

Werkwoord

zij

1. aanvoegende wijs tegenwoordige tijd enkelvoud van zijn.

   • Het zij zo! 

Hyponiemen

• dankzij

Gangbaarheid

• Het woord zij staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "zij" herkend door:

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen