From Old Georgian ცხოველი (cxoveli), ცხოელი (cxoeli), from Proto-Georgian-Zan *c₁xow-el-, from *c₁xow- (whence also Georgian ცხვარი (cxvari), Georgian ცხოვრება (cxovreba)). Cognate with Mingrelian ჩხოუ (čxou, “cow”) and Laz მჩხური (mçxuri, “sheep”); see below for more.
ცხოველი • (cxoveli) (plural ცხოველები)
| singular | plural | archaic plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | ცხოველი (cxoveli) | ცხოველები (cxovelebi) | ცხოველნი (cxovelni) |
| ergative | ცხოველმა (cxovelma) | ცხოველებმა (cxovelebma) | ცხოველთ(ა) (cxovelt(a)) |
| dative | ცხოველს(ა) (cxovels(a)) | ცხოველებს(ა) (cxovelebs(a)) | ცხოველთ(ა) (cxovelt(a)) |
| genitive | ცხოველის(ა) (cxovelis(a)) | ცხოველების(ა) (cxovelebis(a)) | ცხოველთ(ა) (cxovelt(a)) |
| instrumental | ცხოველით(ა) (cxovelit(a)) | ცხოველებით(ა) (cxovelebit(a)) | |
| adverbial | ცხოველად(ა) (cxovelad(a)) | ცხოველებად(ა) (cxovelebad(a)) | |
| vocative | ცხოველო (cxovelo) | ცხოველებო (cxovelebo) | ცხოველნო (cxovelno) |
| Notes: archaic plurals might not exist. | |||
| postpositions taking a dative case | singular | plural |
|---|---|---|
| -ზე (on - ) | ცხოველზე (cxovelze) | ცხოველებზე (cxovelebze) |
| -თან (near - ) | ცხოველთან (cxoveltan) | ცხოველებთან (cxovelebtan) |
| -ში (in - ) | ცხოველში (cxovelši) | ცხოველებში (cxovelebši) |
| -ვით (like a - ) | ცხოველივით (cxovelivit) | ცხოველებივით (cxovelebivit) |
| postpositions taking a genitive case | singular | plural |
| -თვის (for - ) | ცხოველისთვის (cxovelistvis) | ცხოველებისთვის (cxovelebistvis) |
| -ებრ (like a - ) | ცხოველისებრ (cxovelisebr) | ცხოველებისებრ (cxovelebisebr) |
| -კენ (towards - ) | ცხოველისკენ (cxovelisḳen) | ცხოველებისკენ (cxovelebisḳen) |
| -გან (from/of - ) | ცხოველისგან (cxovelisgan) | ცხოველებისგან (cxovelebisgan) |
| postpositions taking an instrumental case | singular | plural |
| -დან (from / since - ) | ცხოველიდან (cxovelidan) | ცხოველებიდან (cxovelebidan) |
| -ურთ (together with - ) | ცხოველითურთ (cxoveliturt) | ცხოველებითურთ (cxovelebiturt) |
| postpositions taking an adverbial case | singular | plural |
| -მდე (up to - ) | ცხოველამდე (cxovelamde) | ცხოველებამდე (cxovelebamde) |
ცხოველი • (cxoveli) (comparative უფრო ცხოველი, superlative ყველაზე ცხოველი)
From Proto-Georgian-Zan *c₁xow-el-, formed by affixing *с₁xow- with the word-forming suffix *-el-. Words of the same origin include ცხოვრება (cxovreba), ცხოვარი (cxovari), ცხონება (cxoneba), etc.
ცხოველი • (cxoveli)
ცხოველი • (cxoveli)