From Old Georgian ხუარბალი (xuarbali), from Middle Persian (hwʾlbʾl /xwārbār/, “food and drink”), whence Persian خواربار (xvârbâr); see it for more.[1] Cognate with Mingrelian ქობალი (kobali) and Laz ქოვალი (kovali).
The უა (ua) <-> ო (o) alteration isn't unfamiliar to Kartvelian languages as seen in Old Georgian თუალი (tuali): Mingrelian თოლი (toli). As for ხ (x) <-> ქ (k), it is hard to explain.
ხორბალი • (xorbali) (usually uncountable, plural ხორბლები)
| Declension of ხორბალი (see Georgian declension) | |||
|---|---|---|---|
| singular | plural | archaic plural | |
| nominative | ხორბალი (xorbali) | ხორბლები (xorblebi) | ხორბალნი (xorbalni) |
| ergative | ხორბალმა (xorbalma) | ხორბლებმა (xorblebma) | ხორბალთ(ა) (xorbalt(a)) |
| dative | ხორბალს(ა) (xorbals(a)) | ხორბლებს(ა) (xorblebs(a)) | ხორბალთ(ა) (xorbalt(a)) |
| genitive | ხორბლის(ა) (xorblis(a)) | ხორბლების(ა) (xorblebis(a)) | ხორბალთ(ა) (xorbalt(a)) |
| instrumental | ხორბლით(ა) (xorblit(a)) | ხორბლებით(ა) (xorblebit(a)) | |
| adverbial | ხორბლად(ა) (xorblad(a)) | ხორბლებად(ა) (xorblebad(a)) | |
| vocative | ხორბალო (xorbalo) | ხორბლებო (xorblebo) | ხორბალნო (xorbalno) |
| Notes: archaic plurals might not exist. | |||
| Postpositional inflection of ხორბალი (see Georgian postpositions) | ||
|---|---|---|
| postpositions taking the dative case | singular | plural |
| -ზე (-ze, “on”) | ხორბალზე (xorbalze) | ხორბლებზე (xorblebze) |
| -თან (-tan, “near”) | ხორბალთან (xorbaltan) | ხორბლებთან (xorblebtan) |
| -ში (-ši, “in”) | ხორბალში (xorbalši) | ხორბლებში (xorblebši) |
| -ვით (-vit, “like”) | ხორბალივით (xorbalivit) | ხორბლებივით (xorblebivit) |
| postpositions taking the genitive case | singular | plural |
| -თვის (-tvis, “for”) | ხორბლისთვის (xorblistvis) | ხორბლებისთვის (xorblebistvis) |
| -ებრ (-ebr, “like”) | ხორბლისებრ (xorblisebr) | ხორბლებისებრ (xorblebisebr) |
| -კენ (-ḳen, “towards”) | ხორბლისკენ (xorblisḳen) | ხორბლებისკენ (xorblebisḳen) |
| -გან (-gan, “from/of”) | ხორბლისგან (xorblisgan) | ხორბლებისგან (xorblebisgan) |
| -ადმი (-admi, “in relation to”) | ხორბლისადმი (xorblisadmi) | ხორბლებისადმი (xorblebisadmi) |
| postpositions taking the instrumental case | singular | plural |
| -დან (-dan, “from/since”) | ხორბლიდან (xorblidan) | ხორბლებიდან (xorblebidan) |
| -ურთ (-urt, “together with”) | ხორბლითურთ (xorbliturt) | ხორბლებითურთ (xorblebiturt) |
| postpositions taking the adverbial case | singular | plural |
| -მდე (-mde, “up to”) | ხორბლამდე (xorblamde) | ხორბლებამდე (xorblebamde) |