księżyc

Hello, you have come here looking for the meaning of the word księżyc. In DICTIOUS you will not only get to know all the dictionary meanings for the word księżyc, but we will also tell you about its etymology, its characteristics and you will know how to say księżyc in singular and plural. Everything you need to know about the word księżyc you have here. The definition of the word księżyc will help you to be more precise and correct when speaking or writing your texts. Knowing the definition ofksiężyc, as well as those of other words, enriches your vocabulary and provides you with more and better linguistic resources.
See also: Księżyc

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *kъnęžiťь. First attested in the 14th century.

The meaning of “moon” is the result of a great moon cult among the Slavs; compare Polabian ťėnąʒ (king, nobleman; moon), Serbo-Croatian кне̑з / knȇz (prince; moon), ца̏р / cȁr (tsar; moon), Belarusian малады́ князь (maladý knjazʹ, young prince; moon). Compare also a Ukrainian vocative мі́сяцю кня́зю (mísjacju knjázju) (used, e.g., in a spell against toothache, and in Ivan Franko's poetry).

Pronunciation

  • IPA(key): (10th–15th CE) /kɕæ̃ʒʲɨt͡s/
  • IPA(key): (15th CE) /kɕæ̃ʒʲɨt͡s/

Noun

księżyc m animacy unattested

  1. (hapax, attested in Lesser Poland) son of a prince
    • c. 1301-1350, Kazania świętokrzyskie, Miechów, page cv 18:
      Troiaky skutek znameniti pocazuie v tih ue threh croleh poganskih: gih zødne croleuicha... pitane, gih verne kzøzicha pocoynego posnane
      [Trojaki skutek znamienity pokazuje w tych we trzech krolech pogańskich: jich żądne krolewica... pytanie, jich wierne księżyca pokojnego poznanie]
  2. Moon (Earth's natural satelite)
    • 1874-1891 [End of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, , , volume XXV, page 266:
      Zorza czudna, xanzycz
      [Zorza cudna, księżyc]
    1. (attested in Greater Poland) moon (representation or shape of the Moon on something)
      • 1878-1889 [1426], Archiwum Komisji Historycznej, volume III, Greater Poland, page 335:
        Clenody dwa xąsycza a krzys, proclamacio Ostoya
        [Clenodii dwa księżyca a krzyż, proclamacio Ostoja]
  3. (attested in Masovia) month (period into which a year is divided based on the phases of the Moon)
    • 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, Warsaw, page 289:
      I myaszkala Maria sz nyą yacoby przes trzy kzyazycze (quasi mensibus tribus Luc 1, 56)
      [I mięszkała Maryja z nią jakoby przez trzy księżyce (quasi mensibus tribus Luc 1, 56)]

Derived terms

nouns

Descendants

  • Polish: księżyc
  • Silesian: ksiynżyc

References

  • Boryś, Wiesław (2005) “księżyc”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  • Mańczak, Witold (2017) “księżyc”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “księżyc”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • Sławski, Franciszek (1958-1965) “księżyc”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “księżyc”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
  • Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “księżyc”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

Polish Wikipedia has an article on:
Wikipedia pl

Etymology

Inherited from Old Polish księżyc. Partially displaced Old Polish miesiąc.

Pronunciation

 
  • IPA(key): /ˈkɕɛw̃.ʐɘt͡s/, /ˈkɕɛn.ʐɘt͡s/

Noun

księżyc m inan (related adjective księżycowy)

  1. Alternative letter-case form of Księżyc (Moon).
    Synonyms: miesiąc, Srebrny Glob
  2. moon (any natural satellite of a planet)
    Synonym: satelita
  3. (figuratively) moonlight (light from the Moon)
  4. moon (object shaped like the Moon; figure of the Moon)
  5. (Middle Polish) month (period into which a year is divided based on the phases of the Moon)
    Synonym: miesiąc

Declension

Derived terms

adverbs
nouns
verbs
adjectives

References

Further reading