pieniądz

Inherited from Proto-Slavic *pě̀nę̄dzь.

• IPA^(key): /ˈpjɛ.ɲɔ̃t͡s/
• Rhymes: -ɛɲɔ̃t͡s
• Syllabification: pie‧niądz

pieniądz m inan (diminutive pieniążk, related adjective pieniãżny)

1. money (financial instrument)
2. currency (circulation coin or banknote)

• Stefan Ramułt (1893) “pjeńǫʒ”, in Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego (in Kashubian), page 136
• Sychta, Bernard (1970) “ṕeńǫʒ”, in Słownik gwar kaszubskich (in Polish), volumes 4 (P – Ř), Wrocław: Ossolineum, page 250
• Jan Trepczyk (1994) “pieniądz”, in Słownik polsko-kaszubski (in Kashubian), volumes 1–2
• Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “pieniądz”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi‎
• “pieniądz”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka, Fundacja Kaszuby, 2022

Inherited from Proto-Slavic *pě̀nę̄dzь. First attested in 1387.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /pjɛɲɑ̃t͡s/
• IPA^(key): (15^th CE) /pjɛɲɑ̃t͡s/

pieniądz m inan (diminutive pieniążek, related adjective pieniężny)

1. (sometimes collective, chiefly in the plural, attested in Greater Poland) money
   • 1959 [1387], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 14, Poznań:

     Czso mi ranczil Andrzey za penadze, tich mi ne zaplaczil

     [Cso mi ręczył Andrzej za pieniądze, tych mi nie zapłacił]

   • 1930 [c. 1455], “I Esdr”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, 7, 17:

     Wszitko szrzebro y zloto, ktore naydzesz we wszitkey wloscy babylonskey..., swyebodnye wezmy a s pylnoscyø s tich pyenyødzi (de hac pecunia) kupy cyelce

     [Wszytko śrzebro i złoto, ktore najdziesz we wszytkiej włości babiłońskiej..., świebodnie weźmi a z pilnością z tych pieniędzy (de hac pecunia) kupi cielce]

   • 1959 [1429], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 1335, Poznań:

     Jszem skodzen dzeszacz grziwen dla nyezaplacena pyenadza w czasch y w godzyna

     [Iżem szkodzien dziesięć grzywien dla niezapłacenia pieniądza w czas i w godzinę]

2. (attested in Greater Poland) unit of money; coin
   • 1895 [1419], Archiwum Komisji Prawniczej. Collectanea ex Archivo Collegii Iuridici‎, volume VIII, page a 43:

     Ysze Dorothka dwanaczcze kop wniosla... bidlem y penandzmi

     [Iże Dorotka dwanaćcie kop wniosła... bydłem i pieniędzmi]

   • 1959 [1491], “Teksty polskie z końca XV w.”, in Rafał Leszczyński, editor, Rozprawy Komisji Językowej‎, volume VII, page 56:

     Wsselky... ma wlozicz quarthnyk, s kthoregocz tho thego szkladanya mayą podlug obvyązanya trzeczi pyenyądz do pvski wlozicz

     [Wszelki... ma włożyć kwartnik, z ktoregoć to tego składania mają podług obwiązania trzeci pieniądz do puszki włożyć]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 91r:

     Obulus eyn scherpff vel idem halensis eyn heller pyenyadz

     [Obulus eyn scherpff vel idem halensis eyn heller pieniądz]

• Polish: pieniądz, piniądz, pieniąż (Middle Polish), pijądz (Chełmno-Dobrzyń)
  • → German: Penunze
• Silesian: piniōndz

• Boryś, Wiesław (2005) “pieniądz”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “pieniądz”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “pieniądz”, in Etymologiczny słownik języka polskiego (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “pieniądz”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “pieniądz”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish Wikipedia has an article on:

pieniądz

Wikipedia ^pl

• piniądz, pieniąż (Middle Polish)
• pijądz (Chełmno-Dobrzyń)

Inherited from Old Polish pieniądz. Doublet of pens (“penny”).

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɛɲɔnt͡s
• Syllabification: pie‧niądz

pieniądz m inan (diminutive pieniążek, augmentative pieniąch, related adjective pieniężny)

1. money; coin, banknote (single unit of currency)

   Synonyms: see Thesaurus:pieniądze

2. currency (agreed upon financial instrument in a nation)

   Synonym: waluta

3. (in the plural) money (total funds that a specific person or institution has in the form of cash, securities and bank accounts)

   Synonyms: see Thesaurus:pieniądze

• → German: Penunze

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), pieniądz is one of the most used words in Polish, appearing 4 times in scientific texts, 14 times in news, 17 times in essays, 28 times in fiction, and 37 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 100 times, making it the 630th most common word in a corpus of 500,000 words.^[1]

• pieniądz in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• pieniądze in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• pieniądz in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “pieniądz”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku
• “PIENIĄDZ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku, 21.03.2016
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “pieniądz”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “pieniądz”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “pieniądz”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 150
• pieniądz in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego