wrzesień

From wrzos (“heather”) +‎ -eń, literally “time when heather blooms”. First attested in the 15th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /vr̝ɛɕɛɲ/
• IPA^(key): (15^th CE) /vr̝ɛɕɛɲ/

wrzesień m inan

1. September
   • 1968 [XV p. post.], Michał Muszyński, editor, Glosy, zapiski i niektóre teksty polskie w starych drukach i rękopisach Biblioteki Kórnickiej do roku 1550, cz. II‎, volume II, page 189:

     Wrzessen september

     [Wrzesien september]

2. (attested in Lesser Poland) October
   • 1927 [c. 1455], Kazimierz Dobrowolski, editor, Przyczynki do dziejów średniowiecznej kultury polskiej z rękopisu szczyrzyckiego, Szczyrzyc, page 324:

     Mnye dzeya vrzeszyen, iusz naszyenye szvoye kaszdi szey

     [Mnie dzieją wrzesień, już nasienie swoje każdy siej]

3. November
   • 1877-1881 [XV ex.], Władysław Wisłocki, editor, Katalog rękopisów Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego, page 562:

     Wrzesyen nouember

     [Wrzesień nouember]

• Masurian: wrżesziéń
• Polish: wrzesień
  • → Kashubian: wrzeséń (obsolete)
  • → Old Ruthenian: вресень (vresenʹ), врешень (vrešenʹ)
    • Belarusian: вресень (vrjesjenʹ) (obsolete)
• Silesian: wrzesiyń

• Boryś, Wiesław (2005) “wrzesień”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “wrzesień”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “wrzesień”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish wrzesień. By surface analysis, wrzos (“heather”) +‎ -eń.

• IPA^(key): /ˈvʐɛ.ɕɛɲ/
• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈvʐɛ.ɕɛɲ/, /ˈvr̝ɛ.ɕɛɲ/

• Audio 1:

  (file)

• Audio 2:

  (file)

• Rhymes: -ɛɕɛɲ
• Syllabification: wrze‧sień

wrzesień m inan (related adjective wrześniowy)

1. September
2. (Middle Polish, Judaism) Tishrei

   Synonym: tiszri

• → Kashubian: wrzeséń (obsolete)
• → Old Ruthenian: вресень (vresenʹ), врешень (vrešenʹ)
  • Belarusian: вресень (vrjesjenʹ) (obsolete)

• (Gregorian calendar months) miesiące kalendarza gregoriańskiego; styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień, październik, listopad, grudzień ^{(Category: pl:Months)}

• wrzesień in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• wrzesień in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “wrzesień”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Magdalena Majdak (11.04.2024) “WRZESIEŃ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “wrzesień”, in Słownik języka polskiego‎
• Aleksander Zdanowicz (1861) “wrzesień”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “wrzesień”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 7, Warsaw, page 730
• wrzesień in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego