świadek

• świedek

Inherited from Proto-Slavic *sъvědъkъ/*sъvědokъ. First attested in the 14th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /ɕfjadɛk/
• IPA^(key): (15^th CE) /ɕfjadɛk/

świadek m pers (related adjective świadków)

1. (law, attested in Masovia, Lesser Poland) witness (someone called to give evidence in a court)
   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 6:

     Tesz gdyby vrzadnik, gen rzeczon wozny, gynako rothą przysągy mowyl swyathkom (testibus), nyszly gest skazano

     [Też gdyby urzędnik, jen rzeczon woźny, jinako rotę przysięgi mowił świadkom (testibus), niżli jest skazano]

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎, Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 26, 18:

     Bo wstali sø przeciwo mne swatcowe krziwi (testes iniqui)

     [Bo wstali są przeciwo mnie świadkowie krzywi (testes iniqui)]

2. (attested in Lesser Poland) witness (one who has knowledge of something and can report on it)
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎, page 240:

     Wschakoschczye vy svyatczy mnye (mihi testimonium perhibetis Jo 3, 28)

     [Wszakoście wy świadcy mnie (mihi testimonium perhibetis Jo 3, 28)]

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎, Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 88, 36:

     Stolecz iego iaco sluncze..., a swadek (testis) w nebesech werni

     [Stolec jego jako słuńce..., a świadek (testis) w niebiesiech wierny]

3. (attested in Greater Poland) mistranslation of Latin arbiter
   • 1977-1980 [c. 1470], urowska-Górowska Wanda, Kyas Vladimir, editors, Mamotrekty staropolskie‎^{, ,} , Lubin, page 107:

     Arbitros iednacze aut swyatky

     [Arbitros jednacze aut świadki]

• Polish: świadek
• Silesian: świadek

• Boryś, Wiesław (2005) “świadek”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “świadek”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “świadek”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish Wikipedia has an article on:

świadek

Wikipedia ^pl

Inherited from Old Polish świadek.

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -adɛk
• Syllabification: świa‧dek

świadek m pers (female equivalent świadkowa)

1. witness (One who sees or has personal knowledge of something and may report on it)
2. (law) witness (someone called to give evidence in a court)
3. (law) witness (someone who can witness the signing of a document)
4. (obsolete, geography, geology) residual detached elevation of land, part of an originally uniform upland
5. (obsolete) witness (something that serves as evidence; a sign or token)
6. (obsolete, engineering) mound left intact when collecting soil in excavations, planting, deepening ponds, etc., in order to measure the volume of the selected soil

• świadek in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• świadek in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “świadek”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “ŚWIADEK”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 07.12.2018
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “świadek”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “świadek”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1915), “świadek”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 6, Warsaw, page 766

Inherited from Old Polish świadek.

• IPA^(key): /ˈɕfja.dɛk/
• Rhymes: -adɛk
• Syllabification: świa‧dek

świadek m pers

1. witness

• świadek in silling.org
• Henryk Jaroszewicz (2022) “świadek”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKRBL, page 142