हुनु

See also: हनु, हानि, होना, and होने

Nepali

Etymology

Inherited from Khasa Prakrit (compare Sauraseni Prakrit 𑀪𑁄𑀤𑀺 (bhodi)), from Sanskrit भवति (bhavati, “to happen, to become”). Cognate with Gujarati હોવું (hovũ), Hindi होना (honā), Marathi होणे (hoṇe), Punjabi ਹੋਣਾ (hoṇā).

Pronunciation

IPA^(key):
Phonetic Devanagari: हुनु

Verb

हुनु • (hunu)

to be

Usage notes

This verb has two sets of forms. The हो (ho) set is used in sentences that equate two things, like त्यो किताब हो (tyo kitāb ho, “That is a book.”) The छ (cha) set is used in sentences that describe something, or locate where something is, like त्यो ठूलो छ (tyo ṭhūlo cha, “That is big.”)

Conjugation

Present-tense forms of हुनु

Pronoun		हो		छ
		Positive	Negative	Positive	Negative
1st	म	हुँ	होइन	छुँ	छैन
2nd resp.	तपाईं	हुनुहुन्छ	हुनुहुन्न	हुनुहुन्छ	हुनुहुन्न
2nd intim.	तिमी	हौ	होइनौ	छौ	छैनौ
3rd low-resp.	यो / त्यो	हो	होइन	छ	छैन
3rd high-resp.	वहाँ	हुनुहुन्छ	हुनुहुन्न	हुनुहुन्छ	हुनुहुन्न

Conjugation of हुनु

Information
Primary stem			हु-
Secondary stem			हो-
Conjugation type			3^rd conjugation: vowel-ending stem, irregular.
Derivatives
I-stem (Passive)			भइनु
Non-finite forms
Infinitives			हुनु हुन
Participles			Affirmative (+)	Negative (–)
	Conjunctive		भएर भई भईकन	नभएर नभई नभईकन
	1^st Perfect	m. sing.	भएको	नभएको
		f. sing.	भएकी	नभएकी
		pl.	भएका	नभएका
		high-resp.	हुनुभएको	नहुनुभएको
	2^nd Perfect	normal	भए	नभए
	2^nd Perfect	high-resp.	हुनुभए	नहुनुभए
	Imperfect	normal	हुदा हुदै हुदो	नहुदा नहुदै नहुदो
	Imperfect	high-resp.	हुनुहुँदा हुनुहुँदै हुनुहुँदो	नहुनुहुँदा नहुनुहुँदै नहुनुहुँदो
	Infinitival	normal	हुने	नहुने
	Infinitival	high-resp.	हुनुहुने	नहुनुहुने
	Absolutive		भइ

Conjugation of हुनु

* Yellow background indicates irregularity.

Finite forms of
Person			1^st				2^nd				3^rd				2^nd & 3^rd
Pronoun			म SING.		हामी PL.		तँ LOW-RESP. SING.		तिमी MID-RESP.		ऊ LOW-RESP. SING.		उनी MID-RESP.		तपाईं/उहाँ HIGH-RESP.
Pronoun			m	f	m	f	m	f	m	f	m	f	m	f	तपाईं/उहाँ HIGH-RESP.
Present		+	हुन्छु		हुन्छौँ		हुन्छस्	हुन्छेस्	हुन्छौ	हुन्छ्यौ	हुन्छ	हुन्छे	हुन्छन्	हुन्छिन्	हुनुहुन्छ
		–	हुँदिनँ		हुँदैनौँ		हुँदैनस	हुँदिनेस्	हुँदैनौ	हुँदिनौ	हुँदैन	हुँदिने	हुँदैनन्	हुँदिनन्	हुनुहुँदैन
		–	हुन्नँ		हुन्नौँ		हुन्नस्	हुन्नेस्	हुन्नौ	हुन्न्यौ	हुन्न	हुन्ने	हुन्नन्	हुन्निन	हुनुहुन्न
Past	Simple	+	भएँ		भयौँ		भइस्		भयौ		भयो	भई	भए	भइन्	हुनुभयो
	Simple	–	भइनँ		भएनौँ		भएनस्	भइनेस	भएनौ		भएन	भइने	भएनन्	भइनन्	हुनुभएन
	Habitual	+	हुन्थेँ		हुन्थ्यौँ		हुन्थिस्		हुन्थ्यौ		हुन्थ्यो	हुन्थी	हुन्थे	हुन्थिन्	हुनुहुन्थो
		–	हुँदिनथेँ		हुँदैनथ्यौँ		हुँदैनथिस्	हुँदिनथिस्	हुँदैनथ्यौ	हुँदिनथ्यौ	हुँदैनथ्यो	हुँदैनथी	हुँदैनथे	हुँदिनथिन्	हुनुहुँदैनथ्यो
		–	हुन्नथेँ		हुन्नथ्यौँ		हुन्नथिस्		हुन्नथ्यौ		हुन्नथ्यो	हुन्नथी	हुन्नथे	हुन्नथिन्	हुनुहुन्नथ्यो
	Unknown	+	भएछु	भइछु	भएछौँ		भएछस्	भइछेस्	भएछौ		भएछ	भइछे	भएछन्	भइछिन्	हुनुभएछ
	Unknown	–	भएनछु	भइनछु	भएनछौँ		भएनछस्	भइनछेस्	भएनछौ		भएनछ	भइनछे	भएनछन्	भइनछिन्	हुनुभएनछ
Future	Definite	+	हुनेछु		हुनेछौँ		हुनेछस्	हुनेछेस्	हुनेछौ	हुनेछ्यौ	हुनेछ	हुनेछे	हुनेछन्	हुनेछिन्	हुनुहुनेछ
	Definite	–	हुनेछैनँ		हुनेछैनौँ		हुनेछैनस्	हुनेछैनेस्	हुनेछैनौ		हुनेछैन		हुनेछैनन्		हुनुहुनेछैन
	Indefinite	+	हुउँला	हुउँली	होऔँला		होलास्	होलिस्	होऔला , होलाउ	होऔली , होलेउ	होला	होली	होलान् , होनन्	होलिन् , होनिन्	हुनुहोला
		–	होओइनँ		होओइनौँ		होओइनस्		होओइनौ		होओइन		होओइनन्		हुनुहोओइन
		–	नहुउँला	नहुउँली	नहोऔँला		नहोलास्	नहोलिस्	नहोऔला , नहोलाउ	नहोऔली , नहोलेउ	नहोला	नहोली	नहोलान् , नहोनन्	नहोलिन् , नहोनिन्	नहुनुहोला
Injunctive		+	हुऊँ , होऊँ		होऔँ , होऊँ		भइ , भएस्		भऊ , भओ , भए		होओस्		होऊन्		हुनुहोओस्
Injunctive		–	नहुऊँ , नहोऊँ		नहोऔँ , नहोऊँ		नभइ , नभएस्		नभऊ , नभओ , नभए		नहोओस्		नहोऊन्		नहुनुहोओस्
Imperative		+	—		—		भइ		भऊ , भओ		—		—		हुनुहोस् , हुनोस्
Imperative		–	—		—		नभइ		नभऊ , नभओ		—		—		नहुनुहोस् , नहुनोस्

Conjugation of छ

Information
Primary stem			छ-
Secondary stem			∅
Conjugation type			3^rd conjugation: vowel-ending stem, irregular.
Derivatives
I-stem (Passive)			भइनु
Non-finite forms
Infinitives			∅
Participles			Affirmative (+)	Negative (–)
	Conjunctive		भएर भई भईकन	नभएर नभई नभईकन
	1^st Perfect	m. sing.	भएको	नभएको
		f. sing.	भएकी	नभएकी
		pl.	भएका	नभएका
		high-resp.	∅	∅
	2^nd Perfect	normal	भए	नभए
	2^nd Perfect	high-resp.	∅	∅
	Imperfect	normal	छदा छदै छदो	नछदा नछदै नछदो
	Imperfect	high-resp.	∅	∅
	Infinitival	normal	∅	∅
	Infinitival	high-resp.	∅	∅
	Absolutive		भइ

Conjugation of छ

* Yellow background indicates irregularity.

Finite forms of
Person			1^st				2^nd				3^rd				2^nd & 3^rd
Pronoun			म SING.		हामी PL.		तँ LOW-RESP. SING.		तिमी MID-RESP.		ऊ LOW-RESP. SING.		उनी MID-RESP.		तपाईं/उहाँ HIGH-RESP.
Pronoun			m	f	m	f	m	f	m	f	m	f	m	f	तपाईं/उहाँ HIGH-RESP.
Present		+	छु		छौँ		छस्	छेस्	छौ	छ्यौ	छ	छे	छन्	छिन्	हुनुहुन्छ
		–	छँदिनँ		छँदैनौँ		छँदैनस	छँदिनेस्	छँदैनौ	छँदिनौ	छँदैन	छँदिने	छँदैनन्	छँदिनन्	छनुहुँदैन
		–	छैनँ		छैनौँ		छैनस	छैनेस्	छैनौ	छैनौ	छैन	छैने	छैनन्	छैनन्	हुनुहुन्न
Past	Simple	+	थिएँ		थियौँ		थिइस्		थियौ		थियो	थिई	थिए	थिइन्	छनुभयो
	Simple	–	थिइनँ		थिएनौँ		थिएनस्	थिइनेस	थिएनौ		थिएन	थिइने	थिएनन्	थिइनन्	छनुभएन
	Habitual	+	थेँ		थ्यौँ		थिस्		थ्यौ		थ्यो	थी	थे	थिन्	छनुथो
		–	छैनथेँ		छैनथ्यौँ		छैनथिस्	छैनथिस्	छैनथ्यौ	छैनथ्यौ	छैनथ्यो	छैनथी	छैनथे	छैनथिन्	छनुहुनथ्यो
		–	थिइनँ		थिएनौँ		थिएनस्	थिइनेस	थिएनौ		थिएन	थिइने	थिएनन्	थिइनन्	छनुभएन
	Unknown	+	थिएछु	थिइछु	थिएछौँ		थिएछस्	थिइछेस्	थिएछौ		थिएछ	थिइछे	थिए	थिइछिन्	छनुभएछ
	Unknown	–	थिएनछु	थिइनछु	थिएनछौँ		थिएनछस्	थिइनछेस्	थिएनछौ		थिएनछ	थिइनछे	थिएन	थिइनछिन्	छनुभएनछ

हुनु

Contents

Nepali

Etymology

Pronunciation

Verb

Usage notes

Conjugation

Wikious

Boobota

Sagapedia