WikiWoordenboek:Project Typisch Vlaams

De makers van het woordenboek Typisch Vlaams, 4000 woorden en uitdrukkingen willen eraan meewerken dat de gegevens uit hun woordenboek ook in WikiWoordenboek gebruikt kunnen worden. Dit woordenboek bevat ruim 4000 lemma's met woorden en uitdrukkingen die in het Belgisch-Nederlands een specifieke betekenis hebben. Vanuit WikiWoordenboek gaat het om ruim 20% geheel nieuwe lemma's en voor 80% om mogelijke toevoegingen aan bestaande lemma's. Bij die toevoegingen kan het gaan om: nog ontbrekende betekenissen, voorbeeldzinnen, synoniemen, informatie over het taalregister (in-)formeel, al of niet algemeen aanvaard en informatie van de Universiteit Leuven over hoe frequent het woord of de uitdrukking in teksten uit Vlaanderen voorkomt en hoe dat in vergelijking met teksten uit Nederland is.

Deze pagina beschrijft de hoe deze donatie in WikiWoordenboek kan worden. Om deze pagina leesbaar te houden, kunnen vragen en commentaar beter op de Overlegpagina worden gezet. Zij zijn overigens van harte welkom, net als WikiWoordenaars (al of niet uit Vlaanderen) die zouden willen helpen. Zoals hieronder beschreven zal dit project ook een hoop handwerk met zich meebrengen.

De lemma's in het woordenboekbestand hebben een duidelijke structuur met informatie die in het algemeen ook goed in WikiWoordenboek past.

1. altijd: complete woord of uitdrukking
2. altijd: trefwoord (zoals dat in het boek wordt gebruikt voor de alfabetische volgorde)
3. altijd: betekenisomschrijving vaak in de vorm van synoniem(en) in algemeen Nederlands
4. zelden: label formeel of informeel
5. altijd: citaat waarin het woord voorkomt
6. altijd: titel van het werk waaruit het citaat afkomstig is
7. vaak: auteur van het citaat
8. zelden: tweede citaat (altijd met titel, vaak met auteur)
9. soms: aanvullende informatie
10. meestal: indicator woordfrequentie in teksten uit Vlaanderen op een (logaritmisch zevenpuntsschaal (zipfschaal)
11. meestal: indicator hoe die woordfrequentie zich verhoudt met die in teksten uit Nederland, ook op een zevenpuntsschaal
12. zelden: markering dat een woord geen algemeen Belgisch-Nederlands is

WikiWoordenboek gaat erg precies om met de schrijfwijze van lemmawoorden, ook als het om de vindplaatsen gaat. Dit vereist soms kleine aanpassingen.

• américain préparé : americain preparé
• chiro : Chiro

De bronvermelding bij citaten is veel beknopter dan de laatste jaren op WikiWoordenboek gebruikelijk is geworden. Een denkbare oplossing voor de korte termijn is gebruik van het sjabloon {{citeer TypVla}} met een indirecte bronverwijzing. Voor zover mogelijk kan dit naderhand worden vervangen door een meer uitvoerige bronvermelding met {{citeer}}.

Deze informatie heeft kan betrekking op de Woordherkomst en -opbouw, is soms meer een aanvulling op de betekenisomschrijving en zou in een aantal gevallen onder een Opmerkingen horen. Dit vraagt om een beoordeling van geval tot geval. Voor Vlaamse woorden die ook in België niet algemeen gangbaar zijn, is het sjabloon {{-note-belg-nld-niet-standaard-}} gemaakt. Dit hoort te worden gevolgd door een bronvermelding. Als het gaat om woorden die zo waren gemarkeerd in Typisch Vlaams kan {{Typisch-Vlaams-r}} worden gebruikt als bronvermelding.

De twee indicatoren horen bij de informatie onder Gangbaarheid. In het boek worden ze beide als een rijtje icoontjes weergegeven; voor WikiWoordenboek is een wat neutralere, algemener bruikbare visuele weergave bedacht. Deze kan met het sjabloon {{Scores Typisch Vlaams}} eenvoudig aan een lemma worden toegevoegd.

Wat dit project relatief complex maakt is dat het grotendeels om aanpassingen aan bestaande lemma's gaat, waarvan de structuur wat meer variatie kent. Toevoeging van nieuwe lemma's of aan informatie die in bestaande lemma's al vrij strak gestructureerd is, kan semi-automatisch gebeuren. Dat is de achtergrond voor de onderstaande driedeling.

Het toevoegen van de lemma's die nieuw zijn voor WikiWoordenboek kan semi-automatisch gebeuren. Hiervoor moeten de gegevens nog wel worden aangevuld met gegevens over uitspraak, afbreking, woordsoort, flexie, woordgeslacht en vermelding (of niet) in het Groene Boekje. De genoemde aandachtspunten zijn uiteraard ook bij deze lemma's van belang.

Een bijzondere (maar kleine) groep hierbinnen zijn de lemma's die worden toegevoegd aan bestaande pagina's waarop nog geen sectie Nederlands aanwezig is. Omdat het aantal niet zo groot is, kan dit handmatig gebeuren.

De beide indicatoren kunnen semi-automatisch aan bestaande lemma's worden toegevoegd. Bij elk wordt het woordenboek als bronvermelding vermeld. Een eerste ontwerp hiervoor is te zien op de hieronder genoemde voorbeeldpagina's. Dit kan uiteindelijk de vorm krijgen van één beknopt sjabloon.

De aard van de aanvulling kan van lemma tot lemma verschillen. Het is in alle gevallen nuttig om meteen ook na te gaan of het bestaande lemma manco's of fouten in inhoud of opmaak bevat.

1. Als de betreffende betekenis al aanwezig is, kan het vaak gaan om een aanpassing of aanvulling van de betekenisomschrijving, het toevoegen van 1 of 2 citaten en van synoniemen en soms om een toevoeging onder Woordherkomst en -opbouw of Opmerkingen.
2. Als de betekenis nog ontbreekt, moet een betekenisomschrijving worden toegevoegd. Op WikiWoordenboek is dat in beginsel niet hetzelfde als het noemen van enkele synoniemen, maar de betekenisomschrijving op de lemma's van die synoniemen zal vaak wel bruikbaar zijn.
3. Het kan ook zijn dat het woord alleen in een andere woordsoort is geschreven, in dat geval kan het nog iets meer op de toevoeging van een ontbrekend lemma gaan lijken.

De pagina's americain preparé, Chiro, dalle, phare en preparé geven een indruk van hoe het bovenstaande uitwerkt.

1. Met de makers van Typisch Vlaams de (on-)mogelijkheden verkennen.
2. Beschrijving mogelijkheden op (deze) projectpagina.
3. Enkele lemma's als voorbeeld aanpassen of aanmaken.
4. Project via De kroeg voorleggen voor reacties en vragen.
5. Formele toestemming voor het gebruik van deze onderzoeksgegevens is vastgelegd bij het Wikimedia Contactpunt onder nummer 2022081110006097
6. Definitieve vormgeving sjabloon indicatoren.
7. Definitieve vormgeving sjabloon bronvermelding citaten.
8. Ontbrekende informatie voor nieuwe lemma's aan deelbestand toevoegen.
9. Handmatig toevoegen nieuwe lemma's op bestaande pagina's zonder sectie Nederlands.
10. Semi-automatisch toevoegen van nieuwe lemma's
11. Semi-automatisch toevoegen van indicatoren aan bestaande lemma's
12. Handmatig aanvullen van bestaande lemma's