lurf

• Geluid:  lurf    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈlʏr^əf / (1 of 2 lettergrepen)

• lurf

• herkomst onbekend ^[1]
  • in beeldspraak aangetroffen vanaf 1655 (zie vindplaats hieronder), gelet op de andere vindplaatsen lijkt de hier gegeven betekenis die in meerdere oude woordenboeken wordt gegeven het meest aannemelijk ^{[2] [3] [4]}
  • vergelijk (verouderd) Lorve ^{[5] [3] [6]}

de lurf v / m

1. (verouderd) neerhangende stof aan een kledingstuk of ander weefsel

   ▸ Hier Jaap... in die onderste doos, bij de werpnette... Trek ze an ze lurf!^[7] (weergave spreektaal)

   ▸ ⧖ Het vier en halve cM. lange stuk navelstreng eindigde in een onregelmatige spits toeloopende lurf en was afgescheurd.^[8]

   ▸ ⧖ Vier patiënten stierven aan peritonitis; ééne aan afsluiting van een darm waaromheen zich, op mij onbegrijpelijke wijze, een lurf necrotisch weefsel van den afgeklemden breeden band geslagen had.^[9]

   ▸ «Allo! wat donder, moet ik je zelf weer der uit komen halen» «hoor je niet» .... «blief je wakker te worden of niet» ...; meteen voelde ik mij bij een lurf gevat en zat ik rechtop in mijn krib....^[10]

   ▸ ⧖ Equipages en aapjens, karren met blauwe melkemmers, Zondagsruiters, die zichzelven waardiger vonden dan de wandelaars hen, visschers met scheuren in bruine, gelapte broeken, en netten zonder visch, vrijers met hun meisjes, lachend, ginnegappend, blij, een oudrenpaar met Franssie en Janssie, die aan mijn stok trok en terstond door haar vader bij een lurf terug werd gehaald - dat alles zag ik wazig als een feërie.^[11]

   ▸ ⧖ Gelukkig dat niets gaauwer uit- en aan- is gekleed dan eene meid. Haar bij eene lurf pakken en met eenige krachtige woordjes hare kamer afboenen, was het werk van een oogenblik. Ik wou dat je ze hier de tafel eens had zien dekken!^[12]

   ▸ ⧖ Den Engelander brack sijn boegen op dees Rots,
   Joan van Galen stiet in d’ Afgrond sijnen trots,
   En, danck getrouwigheyd, nooit Held en trof so fix hem,
   Als desen, op een been, die voor Livorno sturf,
   En hier de wurmen aast, en vult des oorlogs lurf,
   Dien hy wel eer verstreckte een donder-bus, en blixem.^[13]

2. (jachttaal) houtje met een inkeping dat een vogelaar gebruikt om het net te spannen

• slip

• Het woord lurf staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.