śmierć

• śmierzć, śmirć, śmirzć

Inherited from Proto-Slavic *sъmьrtь. First attested in the 14th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /ɕmjɛrt͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /ɕmjɛrt͡ɕ/

śmierć f (related adjective śmiertelny or śmiertny)

1. (attested in Lesser Poland) death (cessation of life and all associated processes)
   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎, Krakow, page 178a:

     Smercz y tesze møka svøtego Potra gestcy szø ona byla møcze milego Xpa pryrofnala

     [Śmierć i teże męka świętego Piotra jest ci się ona była męce miłego Krysta przyrownała]

2. death (personification of death as a character)
   • c. 1420, Elżbieta Belcarzowa, editor, Glosy i zapiski polskie z dwóch rękopisów, numbers 1490/11, 1945/1, Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Lwowie, page 83:

     O mors, o szmerczi, ero, bødø, mors tua, morsus tuus ero, inferne (Os 13, 14)!

     [O mors, o śmierci, ero, będę, mors tua, morsus tuus ero, inferne (Os 13, 14)!]

3. plague, murrain
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎, page 831:

     Dana yest yemv mocz na czterzy cząsczy svyata zamordovacz gdobem (pro glodem) a smyerczyą, a robakem zyemskym (interficere gladio, fame et morte, et bestiis terrae Ap 6, 8)

     [Dana jest jemu moc na czterzy części świata zamordować [mieczem], głodem a śmiercią, a robakiem ziemskim (interficere gladio, fame et morte, et bestiis terrae Ap 6, 8)]

• Polish: śmierć
• Silesian: śmierć

• Boryś, Wiesław (2005) “śmierć”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “śmierć”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “śmierć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish Wikipedia has an article on:

śmierć

Wikipedia ^pl

Inherited from Old Polish śmierć.

• IPA^(key): /ɕmjɛrt͡ɕ/
• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈɕmjɛrt͡ɕ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɛrt͡ɕ
• Syllabification: śmierć
• Homophone: śmierdź

śmierć f

1. death (end of life)

   Synonyms: koniec, skon, zejście, zgon

   Antonyms: narodziny, urodzenie

2. (medicine) death (cessation of the body's life processes)

   Synonym: zgon

3. death (personification of death, usually with a scythe and hood)

   Synonyms: kostucha, kostusia

4. death (end of something)

   Synonym: pogrzeb

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), śmierć is one of the most used words in Polish, appearing 20 times in scientific texts, 41 times in news, 8 times in essays, 39 times in fiction, and 38 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 146 times, making it the 398th most common word in a corpus of 500,000 words.^[1]

• śmierć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• śmierć in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “śmierć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “ŚMIERĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 25.10.2010
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “śmierć”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “śmierć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1915), “śmierć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 6, Warsaw, page 739
• Wanda Decyk-Zięba, editor (2018-2022), “śmierć”, in Dydaktyczny Słownik Etymologiczno-historyczny Języka Polskiego [A Didactic, Historical, Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), →ISBN

Inherited from Old Polish śmierć.

• IPA^(key): /ˈɕmjɛrt͡ɕ/
• Rhymes: -ɛrt͡ɕ
• Syllabification: śmierć

śmierć f (diminutive śmiertka)

1. death

• smierc in dykcjonorz.eu
• śmierć in silling.org