çökmek

Türkçe

Eylem

çökmek (üçüncü tekil şahıs geniş zaman çekimi çöker) -er

1. bulunduğu düzeyden aşağı inmek, çukurlaşmak

   Toprak çökmek; Yol çökmek.

2. üzerinde bulunduğu yere yıkılmak

   Tavan çökmek; Döşeme çökmek; Ev çökmek.

3. çömelmek

   Suyun başına çöküp ellerini, yüzünü yıkamaya koyuldu. - H. F. Ozansoy

4. oturmak, birdenbire oturmak

   Soluk soluğa yere çöktü. - F. R. Atay

5. deve, sığır vb. olduğu yere oturmak

   Boz renkli bir kaya, tıpkı çökmüş bir hecin sırtını andırıyordu. - Y. K. Karaosmanoğlu

6. şakak, avurt vb. içeri doğru girmek, çukurlaşmak

   Kadının yanakları daha fazla çöktü. - H. E. Adıvar

7. basmak, yayılmak

   Geceleri bazen öyle bir sessizlik çöküyor ki muharebenin bu yerlerde olduğuna insanın inanamayacağı geliyor. - N. F. Kısakürek

8. sis, duman vb. inerek kaplamak

   Alaca karanlıklar çökerken köşk bahçesinin parmaklıklarında görünmektedir. - S. Birsel

9. (mecaz) sarsılıp dinçliğini yitirmek

   Şayet iradesiz bir adamsanız az zamanda çürüyüp çökmeniz pek mümkündür. - R. H. Karay

10. tortu dibe inmek
11. (mecaz) son bulmak, yıkılıp dağılmak

    Bir gün vatan çöktü ve millî mabetler istila edildi. - A. Gündüz

12. (mecaz) yoğun bir biçimde duymak

    Mustafa Kemal'in içine ilk defa bu lisede vatan kaygısı çöktü. - F. R. Atay

Deyimler

Çeviriler

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "çökmek" maddesi

Eski Türkçe

Bu sözcüğün, biçim ve içerik olarak Vikisözlük standartlarına ulaşması için elden geçirilmesi gerekmektedir.

Madde düzenleme ve Vikisözlük standartları ile ilgili bilgi
Bu sözcükte ayrıca şu sorunlar da bulunmaktadır:

• Bu söz(cük), ait olduğu dilin kullandığı Eski Türkçe alfabesinde yazılmamıştır.

Düzenleme yapıldıktan sonra bu not silinmelidir.

Eylem

1. diz çökmek
2. dibe çökmek

Türkmence

Eylem

çökmek

1. çökmek

Kaynakça

• Atacanov, Ata (1922). Türkmendolu Yir Sözlüğü.