ağız
Türkçe
Söyleniş
Köken
Ad
ağız (belirtme hâli ağzı, çoğulu ağızlar)
- birkaç yolun birbirine kavuştuğu yer
- çıkış yeri
- Şimdi tünelin ağzında değilim artık. - A. Ağaoğlu
- kapların veya içi boş şeylerin açık tarafı
- Ağızları kopmuş bir çay takımının arasına gizlenmiş, koyu renkli bir cildi oradan alarak bana uzattı. - H. R. Gürpınar
- kesici âletlerin keskin tarafı
- uç, kenar
- Topun ağzında; uçurumun ağzında.
- üslup, ifade şekli
- Ertesi günü bâzı gazeteler bu haberin bir noktasını yarı resmî bir ağızla tekzip ettiler. - T. Buğra
- (anatomi) yüzde, avurtlarla iki çene arasında, ses çıkarmaya, soluk alıp vermeye ve gıdaların içine almaya yarayan boşluk
- bu boşluğun dudakları çevrelediği bölümü
- Küçük bir ağız.
- (biyoloji, yiyecekler) ağan, ağız sütü
- (coğrafya) bir akarsuyun denize veya göle döküldüğü yer
- Çay ağzı.
- (coğrafya) liman, koy, körfez, yol v.s. yerlerin açık tarafı
- Körfezin ağzı.
- (dil bilimi) aynı dil içinde ses, şekil, söz dizimi ve anlamca farklılıklar gösterebilen, belli yerleşim bölgelerine veya sınıflara has olan konuşma dili
- Anlaşılmaz, garip köylü ağızlarıyla konuşuluyordu. - S. F. Abasıyanık
- (mecaz) birini yanıltmak, kandırmak amacıyla dolambaçlı birtakım sözler söyleme özelliği
- (müzik) bir bölge melodilerinde görülen özelliklerin tamamı
Çekimleme
Eş anlamlılar
- (bir akarsuyun denize veya göle döküldüğü yer): kavşak, munsap
- (birkaç yolun birbirine kavuştuğu yer): kavşak
- (dil bilimi): lehçe, şive
Deyimler
ağız açıklığı, ağız açmak, ağız açmamak, ağız açtırmamak, ağız ağıza, ağız alışkanlığı, ağız anatomisi, ağız aramak, ağız bağı, ağız bakım suyu, ağız birliği, ağız birliği etmek, ağız boşluğu, ağız bölümü, ağız burun birbirine karışmak, ağız çevresi, ağız dalaşı, ağız değişikliği, ağız değiştirmek, ağız dil vermemek, ağız dolusu, ağız etmek, ağız gevşekliği, ağız hijyeni, ağız kâhyası, ağız kalabalığı, ağız kavafı, ağız kavgası, ağız kokusu, ağız kopuzu, ağız kullanmak, ağız kuşağı, ağız nişanı, ağız şakası, ağız satmak, ağız şakası, ağız sütü, ağız tadı, ağız tatsızlığı, ağız tüfeği, ağız tütünü, ağız ünlüsü, ağız ünsüzü, ağız tadı kurabiyesi, ağız tamburası çalmak, ağız tıkamak, ağız ünlüsü, ağız yapmak, ağız yaymak, ağız yoklamak, ağız yoluyla, ağzına almak, ağızda dağılmak, ağızda sakız gibi çiğnemek, ağızlara sakız olmak, ağza alınmayacak, ağza alınmaz, ağza almamak, ağza düşmek, ağza koymak, ağzı çiriş çanağına dönmek, ağzı dili bağlanmak, ağzı dili kurumak, ağzı dili tutulmak, ağzı dolu dolu konuşmak, ağzı kulaklarına varmak, ağzı kurumak, ağzı laf yapmak, ağzı lakırtı yapmak, ağzı olan konuşuyor, ağzı oynamak, ağzı sulanmak, ağzı süt kokmak, ağzı teneke kaplı, ağzı var dili yok, ağzı varmamak, ağzı yanmak, ağzına acı biber çalmak, ağzına acı biber sürmek, ağzına almak, ağzına almamak, ağzına atmak, ağzına bakakalmak, ağzına baktırmak, ağzına biber çalmak, ağzına biber sürmek, ağzına bir kemik atmak, ağzına bir parmak bal çalmak, ağzına bir şey koymamak, ağzına burnuna bulaştırmak, ağzına çöp koymamak, ağzına düşmek, ağzına etmek, ağzına geleni söylemek, ağzına gem vurmak, ağzına kadar, ağzına kilit takmak, ağzına kilit vurmak, ağzına kira istemek, ağzına layık, ağzına lokma koymamak, ağzına sağlık, ağzına sakız olmak, ağzına sürmemek, ağzına takılmak, ağzına tıkmak, ağzına tükürmek, ağzına verilmesini beklemek, ağzına verilmesini istemek, ağzına volta almak, ağzına yakışmamak, ağzına yüzüne bulaştırmak, ağzında bakla ıslanmamak, ağzında büyümek, ağzında çalkalanmak, ağzında gevelemek, ağzında yaş kalmamak, ağzından baklayı çıkarmak, ağzından bal akmak, ağzından burnundan getirmek, ağzından çıkanı kulağı duymamak, ağzından çıkmak, ağzından çıt çıkmamak, ağzından dirhemle çıkmak, ağzından dökülmek, ağzından düşmemek, ağzından düşürmemek, ağzından girip burnundan çıkmak, ağzından kaçırmak, ağzından kapmak, ağzından laf almak, ağzından lakırtı almak, ağzından lokmasını almak, ağzını açıp gözünü yummak, ağzını açmak, ağzını açmamak, ağzını aramak, ağzını bıçak açmamak, ağzını bırakıp bir tarafıyla gülmek, ağzını bırakıp kıçıyla, ağzını bozmak, ağzını burnunu çarşamba çanağına çevirmek, ağzını burnunu çarşamba pazarına çevirmek, ağzını burnunu dağıtmak, ağzını dilini bağlamak, ağzını havaya açmak, ağzını kapamak, ağzını kilitlemek, ağzını kiraya vermek, ağzını koklamak, ağzını kullanmak, ağzını mühürlemek, ağzını öpeyim, ağzını pek tutmak, ağzını poyraza açmak, ağzını satmak, ağzını seveyim, ağzını sıkı tutmak, ağzını tıkamak, ağzını toplamak, ağzını tutmak, ağzını yoklamak, ağzının içi yangın yerine dönmek, ağzının içine bakmak, ağzının içine baktırmak, ağzının içine girmek, ağzının kalıbı olmamak, ağzının kaşığı olmamak, ağzının kokusunu çekmek, ağzının lokması olmamak, ağzının mührü ile, ağzının ölçüsünü almak, ağzının ölçüsünü vermek, ağzının payını almak, ağzının payını vermek, ağzının perhizi yok, ağzının suyu akmak, ağzıyla içmesini bilmek, ağzıyla kuş tutsa, küçük bir ağız, yüreği ağzında
Sözcük birliktelikleri
Türetilmiş kavramlar
- açıkağız, ağızotu, aslanağzı, kurtağzı, sarıağız, tavşanağzı, yavruağzı
- ağızca, ağızcı, ağızcık, ağızken, ağızla, ağızlı, ağızsa, ağızsız
Çeviriler
|
Çeviriler
|
Kaynakça
- Türk Dil Kurumuna göre "ağız" maddesi
Atasözleri
- Ağız büzülür, göz süzülür, ille burun, ille burun
- Ağız yer, yüz utanır
- Ateş demekle ağız yanmaz
- Bal bal demekle ağız tatlanmaz
- Bal demekle ağız tatlanmaz
- El öpmekle ağız aşınmaz
- Kasavetsiz ağız anahtarsız açılır
Azerice
Ad
ağız
- (anatomi) ağız
Karaçay-Balkarca
Madde düzenleme ve Vikisözlük standartları ile ilgili bilgi
Bu sözcükte ayrıca şu sorunlar da bulunmaktadır:
- Bu söz(cük), ait olduğu dilin kullandığı Karaçay-Balkarca alfabesinde yazılmamıştır.