abecadło

Nebenformen:

archaisch: abiecadło, obiecadło, obiecado

Worttrennung:

a·be·ca·d·ło, Plural: a·be·ca·d·ła

Aussprache:

IPA: , Plural:

Hörbeispiele:  abecadło ^(Info), Plural: —

Bedeutungen:

Linguistik: Gesamtheit der Buchstaben; Alphabet, Abc, Abece

übertragen: grundlegende Fähigkeiten, Kenntnisse; Grundlagen, Abc, Abece, Einmaleins

Herkunft:

Bei abecadło handelt es sich um eine mittelalterliche Lehnübertragung des lateinischen abecedarium ^→ la, welches auf die ersten drei Buchstaben des lateinsichen Alphabets zurückgeht: a, b und c. Seit dem 15. Jahrhundert ist die ursprüngliche Form obiecado ^→ pl belegt, ab dem 16. Jahrhundert die stärker assimilierten Formen obiecadło ^→ pl und abiecadło ^→ pl und seit 1779 die heutige Form abecadło.^[1] Bei Entlehnungen aus dem Lateinischen entsprach zu dieser Zeit lateinsichem a noch polnisches o und lateinischem b polnisches bie. Die Endung -dło ist in Analogie zu anderen polnischen Substantiven entstanden.

Ähnliche Wortformen finden sich auch in anderen westslawischen und südslawischen Sprachen, wie tschechisch abeceda ^→ cs, slowakisch abeceda ^→ sk; kroatisch abeceda ^→ hr und slowenisch abeceda ^→ sl.^[2][3][4]

Synonyme:

abc, alfabet

abc alfabet, elementarz, podstawy

Unterbegriffe:

litera

Beispiele:

„Ponieważ nie umiał jeszcze nic, więc musiał zaczynać od kresek i abecadła, podczas gdy drobniejsze dzieci już wcale nieźle czytały i pisały.“^[5]

Da er noch nichts konnte, musste er folglich bei den Strichen und dem Alphabet beginnen, während kleinere Kinder schon gar nicht schlecht lasen und schrieben.

Nauczył się bardzo szybko abecadła dziennikarstwa.

Er lernte das Einmaleins des Journalismus sehr schnell.

„Granie coverów stanowi też do dziś chleb powszedni wszystkich początkujących wykonawców, bo jest to swoiste muzyczne abecadło.“^[6]

„W Ameryce ta wiedza to abecadło biznesu - komentuje Andrzej Sadowski z Centrum im. Adama Smitha.“^[7]

„Ale nawet wówczas, gdy na głowie postawiono większość ekonomicznych reguł, pozostawiono resztki ekonomicznego abecadła.“^[8]

Charakteristische Wortkombinationen:

uczyć się abecadła

nauczyć się abecadła czegoś

Wortbildungen:

abecadlarz, abecadlarka, abecadlnik, abecadlny, abecadłowy

Polnischer Wikipedia-Artikel „abecadło“

PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „abecadło“

Słownik Języka Polskiego – PWN: „abecadło“

Bogusław Dunaj: Nowy słownik języka polskiego. 1. Auflage. Wilga, Warszawa 2005, ISBN 83-7375-343-5 , Seite 1.

Stanisław Dubisz: Uniwersalny słownik języka polskiego. 1. Auflage. Band 1 A–G, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, ISBN 83-01-13858-0 , Seite 3

Mirosław Bańko: Inny słownik języka polskiego. 1. Auflage. Band 1 A–Ó, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, ISBN 83-01-12826-7 , Seite 2

Halina Zgółkowa: Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny. Band 1 a – amyloza, Wydawnictwo „Kurpisz“, Poznań 1994, ISBN 83-86600-22-5 , Seite 6.

Mieczysław Szymczak: Słownik języka polskiego. 1., integrierte Auflage. Band 1 A–K, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995, ISBN 83-01-11835-0 (Diese Auflage umfasst die ursprünglich 7. Auflage von 1992 mit dem nun integrierten Supplement von Zygmunt Saloni.) , Seite 1.

Mieczysław Szymczak: Słownik języka polskiego. 1. Auflage. Tom pierwszy A–K, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978 , Seite 1.

Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „abecadło“

Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. 1. Auflage. Tom pierwszy A–Ć, Państwowe Wydawnictwo – Wiedza Powszechna, Warszawa 1958 , Seite 8.

Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki: Słownik języka polskiego. Band 1 A–G, Warszawa 1900 (Digitalisat) , Seite 2.

Aleksander Zdanowicz et. al.: Słownik języka polskiego. Obejmujący: oprócz zbioru właściwie polskich, znaczną liczbę wyrazów z obcych języków polskiemu przyswojonych: nomenklatury tak dawne, jak też nowo w użycie wprowadzone różnych nauk, umiejętności, sztuk i rzemiosł: nazwania monet, miar i wag główniejszych krajów i prowincji; mitologję plemion słowiańskich i innych ważniejszych, tudzież oddzielną tablicę słów polskich nieforemnych z ich odmianą. Część I: A–O, Wilno 1861 (Digitalisat) , Seite 4

Samuel Bogumił Linde: Słownik języka polskiego. Band 1, Teil 1 (Volumen I) A–F, Drukarnia XX. Piiarów, Warszawa 1807 , „{{{2}}}“, Seite 2.

Polska Akademia Nauk (Herausgeber): Słownik staropolski. Tom I, Zeszyt 1: A–Ażeć, Warszawa 1953 (Digitalisat) , „(abecadło) obiecadło, obiecado“ Seite 8.

Słownik Ortograficzny – PWN: „abecadło“

Quellen: