अणु

Hello, you have come here looking for the meaning of the word अणु. In DICTIOUS you will not only get to know all the dictionary meanings for the word अणु, but we will also tell you about its etymology, its characteristics and you will know how to say अणु in singular and plural. Everything you need to know about the word अणु you have here. The definition of the word अणु will help you to be more precise and correct when speaking or writing your texts. Knowing the definition ofअणु, as well as those of other words, enriches your vocabulary and provides you with more and better linguistic resources.
See also: अणू

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit अणु (aṇu). Cognate with Marathi अणू (aṇū).

Pronunciation

  • (Delhi) IPA(key): /ə.ɳuː/,
  • Audio:(file)

Noun

अणु (aṇum (Urdu spelling انو)

  1. molecule
  2. particle
    Synonym: कण (kaṇ)

Declension

Derived terms

Nepali

Pronunciation

  • IPA(key):
  • Phonetic Devanagari: अणु

Noun

अणु (aṇum

  1. molecule
  2. atom
  3. particle

Derived terms

Sanskrit

Alternative scripts

Etymology

Probably from Proto-Indo-Aryan *Harnuṣ. Possibly cognate with Hindi आटा (āṭā, flour) and Ancient Greek ἀλέω (aléō, to grind, mill).

Pronunciation

Noun

अणु (áṇu) stemm

  1. atom of matter, particle
  2. "an atom of time", the 54,675,000th part of a muhūrta (of 48 minutes)

Declension

Masculine u-stem declension of अणु
singular dual plural
nominative अणुः (áṇuḥ) अणू (áṇū) अणवः (áṇavaḥ)
vocative अणो (áṇo) अणू (áṇū) अणवः (áṇavaḥ)
accusative अणुम् (áṇum) अणू (áṇū) अणून् (áṇūn)
instrumental अणुना (áṇunā)
अण्वा¹ (áṇvā¹)
अणुभ्याम् (áṇubhyām) अणुभिः (áṇubhiḥ)
dative अणवे (áṇave)
अण्वे¹ (áṇve¹)
अणुभ्याम् (áṇubhyām) अणुभ्यः (áṇubhyaḥ)
ablative अणोः (áṇoḥ)
अण्वः¹ (áṇvaḥ¹)
अणुभ्याम् (áṇubhyām) अणुभ्यः (áṇubhyaḥ)
genitive अणोः (áṇoḥ)
अण्वः¹ (áṇvaḥ¹)
अण्वोः (áṇvoḥ) अणूनाम् (áṇūnām)
locative अणौ (áṇau) अण्वोः (áṇvoḥ) अणुषु (áṇuṣu)
  • ¹Vedic

Adjective

अणु (áṇu) stem (comparative अणीयस्, superlative अणिष्ठ)

  1. minute, atomic
  2. fine

Declension

Masculine u-stem declension of अणु
singular dual plural
nominative अणुः (áṇuḥ) अणू (áṇū) अणवः (áṇavaḥ)
vocative अणो (áṇo) अणू (áṇū) अणवः (áṇavaḥ)
accusative अणुम् (áṇum) अणू (áṇū) अणून् (áṇūn)
instrumental अणुना (áṇunā)
अण्वा¹ (áṇvā¹)
अणुभ्याम् (áṇubhyām) अणुभिः (áṇubhiḥ)
dative अणवे (áṇave)
अण्वे¹ (áṇve¹)
अणुभ्याम् (áṇubhyām) अणुभ्यः (áṇubhyaḥ)
ablative अणोः (áṇoḥ)
अण्वः¹ (áṇvaḥ¹)
अणुभ्याम् (áṇubhyām) अणुभ्यः (áṇubhyaḥ)
genitive अणोः (áṇoḥ)
अण्वः¹ (áṇvaḥ¹)
अण्वोः (áṇvoḥ) अणूनाम् (áṇūnām)
locative अणौ (áṇau) अण्वोः (áṇvoḥ) अणुषु (áṇuṣu)
  • ¹Vedic
Feminine ī-stem declension of अण्वी
singular dual plural
nominative अण्वी (áṇvī) अण्व्यौ (áṇvyau)
अण्वी¹ (áṇvī¹)
अण्व्यः (áṇvyaḥ)
अण्वीः¹ (áṇvīḥ¹)
vocative अण्वि (áṇvi) अण्व्यौ (áṇvyau)
अण्वी¹ (áṇvī¹)
अण्व्यः (áṇvyaḥ)
अण्वीः¹ (áṇvīḥ¹)
accusative अण्वीम् (áṇvīm) अण्व्यौ (áṇvyau)
अण्वी¹ (áṇvī¹)
अण्वीः (áṇvīḥ)
instrumental अण्व्या (áṇvyā) अण्वीभ्याम् (áṇvībhyām) अण्वीभिः (áṇvībhiḥ)
dative अण्व्यै (áṇvyai) अण्वीभ्याम् (áṇvībhyām) अण्वीभ्यः (áṇvībhyaḥ)
ablative अण्व्याः (áṇvyāḥ)
अण्व्यै² (áṇvyai²)
अण्वीभ्याम् (áṇvībhyām) अण्वीभ्यः (áṇvībhyaḥ)
genitive अण्व्याः (áṇvyāḥ)
अण्व्यै² (áṇvyai²)
अण्व्योः (áṇvyoḥ) अण्वीनाम् (áṇvīnām)
locative अण्व्याम् (áṇvyām) अण्व्योः (áṇvyoḥ) अण्वीषु (áṇvīṣu)
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter u-stem declension of अणु
singular dual plural
nominative अणु (áṇu) अणुनी (áṇunī) अणूनि (áṇūni)
अणु¹ (áṇu¹)
अणू¹ (áṇū¹)
vocative अणु (áṇu)
अणो (áṇo)
अणुनी (áṇunī) अणूनि (áṇūni)
अणु¹ (áṇu¹)
अणू¹ (áṇū¹)
accusative अणु (áṇu) अणुनी (áṇunī) अणूनि (áṇūni)
अणु¹ (áṇu¹)
अणू¹ (áṇū¹)
instrumental अणुना (áṇunā)
अण्वा¹ (áṇvā¹)
अणुभ्याम् (áṇubhyām) अणुभिः (áṇubhiḥ)
dative अणुने (áṇune)
अणवे¹ (áṇave¹)
अण्वे¹ (áṇve¹)
अणुभ्याम् (áṇubhyām) अणुभ्यः (áṇubhyaḥ)
ablative अणुनः (áṇunaḥ)
अणोः¹ (áṇoḥ¹)
अण्वः¹ (áṇvaḥ¹)
अणुभ्याम् (áṇubhyām) अणुभ्यः (áṇubhyaḥ)
genitive अणुनः (áṇunaḥ)
अणोः¹ (áṇoḥ¹)
अण्वः¹ (áṇvaḥ¹)
अणुनोः (áṇunoḥ) अणूनाम् (áṇūnām)
locative अणुनि (áṇuni)
अणौ¹ (áṇau¹)
अणुनोः (áṇunoḥ) अणुषु (áṇuṣu)
  • ¹Vedic

Derived terms

Descendants

References

  • Monier Williams (1899) “अणु”, in A Sanskrit–English Dictionary, , new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 11, column 3.
  • Mayrhofer, Manfred (1992) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎ (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 55-6