चतुर्थ

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit चतुर्थ (caturtha).

Pronunciation

(Delhi) IPA^(key): /t͡ʃə.t̪ʊɾt̪ʰ/,

Adjective

चतुर्थ • (caturth) (indeclinable)

(literary) fourth
Synonym: चौथा (cauthā)

Sanskrit

Alternative scripts

চতুৰ্থ (Assamese script)
ᬘᬢᬸᬃᬣ (Balinese script)
চতুর্থ (Bengali script)
𑰓𑰝𑰲𑰨𑰿𑰞 (Bhaiksuki script)
𑀘𑀢𑀼𑀭𑁆𑀣 (Brahmi script)
စတုရ်္ထ (Burmese script)
ચતુર્થ (Gujarati script)
ਚਤੁਰ੍ਥ (Gurmukhi script)
𑌚𑌤𑍁𑌰𑍍𑌥 (Grantha script)
ꦕꦠꦸꦂꦡ (Javanese script)
𑂒𑂞𑂳𑂩𑂹𑂟 (Kaithi script)
ಚತುರ್ಥ (Kannada script)
ចតុថ៌ (Khmer script)
ຈຕຸຣ຺ຖ (Lao script)
ചതുര്ഥ (Malayalam script)
ᢜᠠᢠᡠᡵᡨᠠ (Manchu script)
𑘓𑘝𑘳𑘨𑘿𑘞 (Modi script)
ᢋᠠᢐᠤᠷᠲᠠ᠋ (Mongolian script)
𑦳𑦽𑧔𑧈𑧠𑦾 (Nandinagari script)
𑐔𑐟𑐸𑐬𑑂𑐠 (Newa script)
ଚତୁର୍ଥ (Odia script)
ꢗꢡꢸꢬ꣄ꢢ (Saurashtra script)
𑆖𑆠𑆶𑆫𑇀𑆡 (Sharada script)
𑖓𑖝𑖲𑖨𑖿𑖞 (Siddham script)
චතුර්‍ථ (Sinhalese script)
𑩡𑩫𑩒𑩼 𑪙𑩬 (Soyombo script)
𑚏𑚙𑚰𑚤𑚶𑚚 (Takri script)
சதுர்த² (Tamil script)
చతుర్థ (Telugu script)
จตุรฺถ (Thai script)
ཙ་ཏུ་རྠ (Tibetan script)
𑒔𑒞𑒳𑒩𑓂𑒟 (Tirhuta script)
𑨣𑨙𑨃𑨫𑩇𑨚 (Zanabazar Square script)

**Sanskrit numbers ^(edit)**
← 3	४ 4	5 →
Cardinal: चतुर् (catur) Ordinal: चतुर्थ (caturtha), तुरीय (turīya) Adverbial: चतुस् (catus)

Etymology

Inherited from Proto-Indo-European *kʷetwr̥-th₂ó-s (“fourth”) from *kʷetwóres (“four”). Cognate with Ancient Greek τέτᾰρτος (tétartos), Proto-Germanic *fedurþô (whence English fourth), Latin quārtus, Old East Slavic четвьртъ (četvĭrtŭ).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /t͡ɕɐ.tuɾ.tʰɐ́/
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /t͡ɕɐˈt̪uɾ.t̪ʰɐ/

Adjective

चतुर्थ • (caturthá) stem

fourth
- c. 1200 BCE – 1000 BCE, Atharvaveda 15.13:
  तद्यस्यैवं विद्वान् व्रात्यश्चतुर्थीं रात्रिमतिथिर्गृहे वसति । ये पुण्यानां पुण्या लोकास्तान् एव तेनाव रुन्धे ॥
  tadyasyaivaṃ vidvān vrātyaścaturthīṃ rātrimatithirgṛhe vasati. ye puṇyānāṃ puṇyā lokāstān eva tenāva rundhe.
  He in whose house the wise Vrātya abides on the fourth night secures for himself thereby the holy realms of the Holy.

Declension

Masculine a-stem declension of चतुर्थ (caturthá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	चतुर्थः caturtháḥ	चतुर्थौ / चतुर्था¹ caturthaú / caturthā́¹	चतुर्थाः / चतुर्थासः¹ caturthā́ḥ / caturthā́saḥ¹
Vocative	चतुर्थ cáturtha	चतुर्थौ / चतुर्था¹ cáturthau / cáturthā¹	चतुर्थाः / चतुर्थासः¹ cáturthāḥ / cáturthāsaḥ¹
Accusative	चतुर्थम् caturthám	चतुर्थौ / चतुर्था¹ caturthaú / caturthā́¹	चतुर्थान् caturthā́n
Instrumental	चतुर्थेन caturthéna	चतुर्थाभ्याम् caturthā́bhyām	चतुर्थैः / चतुर्थेभिः¹ caturthaíḥ / caturthébhiḥ¹
Dative	चतुर्थाय caturthā́ya	चतुर्थाभ्याम् caturthā́bhyām	चतुर्थेभ्यः caturthébhyaḥ
Ablative	चतुर्थात् caturthā́t	चतुर्थाभ्याम् caturthā́bhyām	चतुर्थेभ्यः caturthébhyaḥ
Genitive	चतुर्थस्य caturthásya	चतुर्थयोः caturtháyoḥ	चतुर्थानाम् caturthā́nām
Locative	चतुर्थे caturthé	चतुर्थयोः caturtháyoḥ	चतुर्थेषु caturthéṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ī-stem declension of चतुर्थी (caturthī́)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	चतुर्थी caturthī́	चतुर्थ्यौ / चतुर्थी¹ caturthyaù / caturthī́¹	चतुर्थ्यः / चतुर्थीः¹ caturthyàḥ / caturthī́ḥ¹
Vocative	चतुर्थि cáturthi	चतुर्थ्यौ / चतुर्थी¹ cáturthyau / cáturthī¹	चतुर्थ्यः / चतुर्थीः¹ cáturthyaḥ / cáturthīḥ¹
Accusative	चतुर्थीम् caturthī́m	चतुर्थ्यौ / चतुर्थी¹ caturthyaù / caturthī́¹	चतुर्थीः caturthī́ḥ
Instrumental	चतुर्थ्या caturthyā́	चतुर्थीभ्याम् caturthī́bhyām	चतुर्थीभिः caturthī́bhiḥ
Dative	चतुर्थ्यै caturthyaí	चतुर्थीभ्याम् caturthī́bhyām	चतुर्थीभ्यः caturthī́bhyaḥ
Ablative	चतुर्थ्याः / चतुर्थ्यै² caturthyā́ḥ / caturthyaí²	चतुर्थीभ्याम् caturthī́bhyām	चतुर्थीभ्यः caturthī́bhyaḥ
Genitive	चतुर्थ्याः / चतुर्थ्यै² caturthyā́ḥ / caturthyaí²	चतुर्थ्योः caturthyóḥ	चतुर्थीनाम् caturthī́nām
Locative	चतुर्थ्याम् caturthyā́m	चतुर्थ्योः caturthyóḥ	चतुर्थीषु caturthī́ṣu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of चतुर्थ (caturthá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	चतुर्थम् caturthám	चतुर्थे caturthé	चतुर्थानि / चतुर्था¹ caturthā́ni / caturthā́¹
Vocative	चतुर्थ cáturtha	चतुर्थे cáturthe	चतुर्थानि / चतुर्था¹ cáturthāni / cáturthā¹
Accusative	चतुर्थम् caturthám	चतुर्थे caturthé	चतुर्थानि / चतुर्था¹ caturthā́ni / caturthā́¹
Instrumental	चतुर्थेन caturthéna	चतुर्थाभ्याम् caturthā́bhyām	चतुर्थैः / चतुर्थेभिः¹ caturthaíḥ / caturthébhiḥ¹
Dative	चतुर्थाय caturthā́ya	चतुर्थाभ्याम् caturthā́bhyām	चतुर्थेभ्यः caturthébhyaḥ
Ablative	चतुर्थात् caturthā́t	चतुर्थाभ्याम् caturthā́bhyām	चतुर्थेभ्यः caturthébhyaḥ
Genitive	चतुर्थस्य caturthásya	चतुर्थयोः caturtháyoḥ	चतुर्थानाम् caturthā́nām
Locative	चतुर्थे caturthé	चतुर्थयोः caturtháyoḥ	चतुर्थेषु caturthéṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

Ashokan Prakrit: *𑀘𑀢𑀼𑀭𑁆𑀣 (*caturtha)
- Niya Prakrit: 𐨕𐨟𐨂𐨪𐨿𐨠 (caturtha)
Ashokan Prakrit: *𑀘𑀢𑀼𑀢𑁆𑀣 (*catuttha)
- Ardhamagadhi Prakrit: 𑀘𑀉𑀢𑁆𑀣 (caüttha)
- Magadhi Prakrit: 𑀘𑀤𑀼𑀢𑁆𑀣 (caduttha)
- Maharastri Prakrit: 𑀘𑁄𑀢𑁆𑀣 (cottha), 𑀘𑀉𑀢𑁆𑀣 (caüttha) (see there for further descendants)
- Paisaci Prakrit:
  - Old Punjabi: ਚਉਥਾ (cauthā)
    - Punjabi: cauthā
      Gurmukhi script: ਚੌਥਾ
      Shahmukhi script: چَوتھا
- Sauraseni Prakrit: 𑀘𑀤𑀼𑀢𑁆𑀣 (caduttha) (see there for further descendants)
Ashokan Prakrit: *𑀘𑀢𑀼𑀝𑁆𑀞 (*catuṭṭha)
- Ardhamagadhi Prakrit: 𑀘𑀉𑀝𑁆𑀞 (caüṭṭha)
- Gandhari: 𐨕𐨡𐨂𐨳 (caduṭ́ha)
- Sauraseni Prakrit: 𑀘𑀤𑀼𑀝𑁆𑀞 (caduṭṭha)
Pali: catuttha
- → Burmese: စတုတ္ထ (ca.tuthta.)
→ Assamese: চতুৰ্থ (soturtho)
→ Hindi: चतुर्थ (caturth)
→ Kannada: ಚತುರ್ಥ (caturtha)

चतुर्थ

Contents

Hindi

Etymology

Pronunciation

Adjective

Sanskrit

Alternative scripts

Etymology

Pronunciation

Adjective

Declension

Descendants

Further reading

Wikious

Boobota

Sagapedia