przynieść

Old Polish

Etymology

From przy- +‎ nieść. First attested in the second half of the 14th century. Compare Old Czech přinésti, Old Slovak priniesť and Old Church Slavonic принести (prinesti).

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /pr̝iɲɛːɕt͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /pr̝iɲeɕt͡ɕ/

Verb

przynieść pf (imperfective przynosić)

1. to bring (to deliver by carrying) or , , , , , or ,
   • Beginning of the 15th century, Kazania gnieźnieńskie‎, page 3a:

     A tako vøcz gescy on to bil prikasal, abycz fszeliky clouek... szobø (leg. z sobą) thø to dan przynosl bil

     [A tako więc jesci on to był przykazał, abyć wszeliki człowiek... z sobą tę to dań przyniosł był]

   • 1930 [Fifteenth century], “Lev”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, 9, 5:

     Przynyosøø (tulerunt) przeto wszytko... ku dzwyrzom stanowym

     [Przyniosą (tulerunt) przeto wszytko... ku dźwirzom stanowym]

   • 1959 [1432], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 1395:

     Jacom... bilem nyemoczen... tedy, kedym mal listh crolewsky przinescz na poroczky

     [Jakom... byłem niemocen... tedy, kiedym miał list krolewski przynieść na poroczki]

   • 1967 [1403], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 201:

     Jaco Krczon ne vroczil gynich rzeczy liczem yedno krap, *sczo mu lawniczy w yego dom przinesly

     [Jako Krczon nie wrocił jinych rzeczy licem jedno krap, cso mu ławnicy w jego dom przynieśli]

   • Beginning of the 15th century, Kazania gnieźnieńskie‎, page 182b:

     Do suøtego Gana gestcy bil geden mlodzenecz pryneszon vmarly

     [Do świętego Jana jestci był jeden młodzieniec przyniesion umarły]

   • 1930 [Fifteenth century], “Neh”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, 8, 2:

     Przeto Ezdras kaplan przinyozw (attulit) przed sebranye møzow zakon

     [Przeto Ezdrasz kapłan przyniosw (attulit) zakon przed sebranie mężow]

   • 1959 [1420], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 996:

     Mal (sc. Mikołaj) mu przynescz *myscrzow list na to poczwirdzene

     [Miał (sc. Mikołaj) mu przynieść mistrzow list na to poćwirdzenie]

   • 1896, Lucjan Malinowski, editor, Żywot świętego Błażeja. Zabytek języka polskiego z początku wieku XV,‎, page 319:

     Gedna nyewyasta syna swego k nyemu przynyosla (attulit)

     [Jedna niewiasta syna swego k niemu przyniosła (attulit)]

2. to bring (to lead someone somewhere)
   • 1896, Lucjan Malinowski, editor, Żywot świętego Błażeja. Zabytek języka polskiego z początku wieku XV,‎, page 320:

     Gdysz w m[ia]sto przinyesyon (ingrediens) swyøti Blaszey, teda sødza... przikazaal gy w cyemnyczø... wsa[dz]ycz

     [Gdyż w m[ia]sto przyniesion (ingrediens) święty Błażej, teda sędzia... przykazał ji w ciemnicę... wsa[dz]ić]

3. to bring property as a dowry
   • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 66, 1:

     Czokoly zona wolnych pyenyadzy przynyeszye (attulerit) k szwemv mazowyCokoli żona wolnych pieniędzy przyniesie (attulerit) k swemu mężowi

     [-]

     (please add an English translation of this quotation)

4. to reschedule; to postpone
   • 1930 [Fifteenth century], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, 18, 22:

     Czsokoly bi bilo wyøczszego, przed czyø przynyoszøø (referant ad te), a ony gedno mnyeysze abi sødzyly

     [Csokoli by było więcszego, przed cię przyniosą (referant ad te), a oni jedno mniejsze aby sądzili]

5. to bring (of plants, crops, to bear results)
   • 1887 [Fifteenth century], Lucjan Malinowski, editor, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski‎, page 70a:

     Owocz nam zyemya nasza przynyeszye

     [Owoc nam ziemia nasza przyniesie]

6. to give

   Synonym: dać

   • 1908 [c. 1500], Sprawozdania z Posiedzeń Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, volume V, page 11:

     Thysz szvyathu pokoy przynosla, kyedysz szyna porodzyla

     [Tyś światu pokoj przyniosła, kiedyś syna porodziła]

7. to bear, to take, to suffer, to withstand
   • 1916 [second half of the 15th century], Stanisław Słoński, editor, Psałterz puławski‎, pages 39, 21:

     Przynyeszczye (ferant) rychlo gaynbę swoyę

     [Przynieście (ferant) rychło gańbę swoję]

Derived terms

Related terms

Descendants

• Masurian: prżiniészcz
• Polish: przynieść
• Silesian: prziniyś

References

• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “przynieść”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish przynieść. By surface analysis, przy- +‎ nieść. Compare Czech přinést, Kashubian przëniesc, and Russian принести́ (prinestí).

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈpʂɨ.ɲɛɕt͡ɕ/
• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈpʂɨ.ɲeɕt͡ɕ/, /ˈpr̝ɨ.ɲeɕt͡ɕ/

• Audio 1

  (file)

• Audio 2

  (file)

• Rhymes: -ɨɲɛɕt͡ɕ
• Syllabification: przy‧nieść

Verb

przynieść pf (imperfective przynosić)

1. (transitive) to bring (to delivery by carrying)
2. (transitive) to bring (to arrive and say something unknown previously to the listener)
3. (transitive) to bring (i.e. of a newspaper, to pass along information of some sort)
4. (transitive) to bring (to cause the existence of something)
5. (transitive) to bring (to cause something to happen by arriving)
6. (transitive) to bring (of emotions, phenomena, etc. to force someone to go somewhere)
7. (transitive) to bring (to give benefits, materials goods, loss, etc.)
8. (transitive) to bring (to cause something to arrive somewhere)
9. (transitive, obsolete) to bring (to lead someone somewhere)

   Synonym: przyprowadzić

10. (intransitive, Middle Polish) to arrive in a country having acquired characteristics, views, etc. elsewhere, or by introducing something previously unknown to it
11. (transitive, Middle Polish) to lift a part of the body

    Synonym: unieść

12. (transitive, Middle Polish, of God) to bring (to decide of someone's fate)
13. (transitive, Middle Polish, of a measuring device) to show, to indicate
14. (transitive, Middle Polish, mathematics) to give (to result in as a result of a mathematical operation)
15. (reflexive with się, Middle Polish) to move (to come somewhere in order to settle down)

    Synonyms: przenieść się, przeprowadzić się

16. (reflexive with się, Middle Polish) to be brought (to be said)

Conjugation

Verb

przynieść pf

1. (impersonal) to drag in (to cause someone to appear somewhere for no particular reason)

Conjugation

Derived terms

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), przynieść is one of the most used words in Polish, appearing 13 times in scientific texts, 21 times in news, 12 times in essays, 21 times in fiction, and 29 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 96 times, making it the 657th most common word in a corpus of 500,000 words.

References

Further reading

• przynieść in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• przynieść in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przynieść”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przynieść się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “PRZYNIEŚĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 03.12.2020
• Paweł Kupiszewski (03.12.2020) “PRZYNIEŚĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przynieść”, in Słownik języka polskiego‎
• Aleksander Zdanowicz (1861) “przynieść”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przynieść”, in Słownik języka polskiego‎ (in Polish), volume 5, Warsaw, page 331