Borrowed from Sanskrit अक्ष (akṣa), from Proto-Indo-European *h₂eḱs-. Compare English axis.
अक्ष • (akṣ) m (Urdu spelling اکش)
Inherited from Proto-Indo-Aryan *Háṭṣas, from Proto-Indo-Iranian *Háćšas, from Proto-Indo-European *h₂eḱs-. Cognate with Latin axis.
singular | dual | plural | |
---|---|---|---|
nominative | अक्षः (ákṣaḥ) | अक्षौ (ákṣau) अक्षा¹ (ákṣā¹) |
अक्षाः (ákṣāḥ) अक्षासः¹ (ákṣāsaḥ¹) |
vocative | अक्ष (ákṣa) | अक्षौ (ákṣau) अक्षा¹ (ákṣā¹) |
अक्षाः (ákṣāḥ) अक्षासः¹ (ákṣāsaḥ¹) |
accusative | अक्षम् (ákṣam) | अक्षौ (ákṣau) अक्षा¹ (ákṣā¹) |
अक्षान् (ákṣān) |
instrumental | अक्षेण (ákṣeṇa) | अक्षाभ्याम् (ákṣābhyām) | अक्षैः (ákṣaiḥ) अक्षेभिः¹ (ákṣebhiḥ¹) |
dative | अक्षाय (ákṣāya) | अक्षाभ्याम् (ákṣābhyām) | अक्षेभ्यः (ákṣebhyaḥ) |
ablative | अक्षात् (ákṣāt) | अक्षाभ्याम् (ákṣābhyām) | अक्षेभ्यः (ákṣebhyaḥ) |
genitive | अक्षस्य (ákṣasya) | अक्षयोः (ákṣayoḥ) | अक्षाणाम् (ákṣāṇām) |
locative | अक्षे (ákṣe) | अक्षयोः (ákṣayoḥ) | अक्षेषु (ákṣeṣu) |
Uncertain; per Mayrhofer, probably of non-Indo-European origin.[2] The comparison with अक्ष (akṣa, “eye”) is probably not tenable since Indian dice were not dotted the same way as Western dice. Compare अक्षोट (akṣoṭa, “walnut”), which may have a shared origin. Compare also Latin ālea (“die; dice-game”) which derives from axis (“axle”).
singular | dual | plural | |
---|---|---|---|
nominative | अक्षः (akṣáḥ) | अक्षौ (akṣaú) अक्षा¹ (akṣā́¹) |
अक्षाः (akṣā́ḥ) अक्षासः¹ (akṣā́saḥ¹) |
vocative | अक्ष (ákṣa) | अक्षौ (ákṣau) अक्षा¹ (ákṣā¹) |
अक्षाः (ákṣāḥ) अक्षासः¹ (ákṣāsaḥ¹) |
accusative | अक्षम् (akṣám) | अक्षौ (akṣaú) अक्षा¹ (akṣā́¹) |
अक्षान् (akṣā́n) |
instrumental | अक्षेण (akṣéṇa) | अक्षाभ्याम् (akṣā́bhyām) | अक्षैः (akṣaíḥ) अक्षेभिः¹ (akṣébhiḥ¹) |
dative | अक्षाय (akṣā́ya) | अक्षाभ्याम् (akṣā́bhyām) | अक्षेभ्यः (akṣébhyaḥ) |
ablative | अक्षात् (akṣā́t) | अक्षाभ्याम् (akṣā́bhyām) | अक्षेभ्यः (akṣébhyaḥ) |
genitive | अक्षस्य (akṣásya) | अक्षयोः (akṣáyoḥ) | अक्षाणाम् (akṣā́ṇām) |
locative | अक्षे (akṣé) | अक्षयोः (akṣáyoḥ) | अक्षेषु (akṣéṣu) |