sjezen

• Geluid:  sjezen    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈʃezə(n) / (2 lettergrepen)
  • (Noord-Nederland):/sʲezə(n)/
  • (Vlaanderen, Brabant):/ˈʃezə(n)/

• sje·zen

• met het achtervoegsel -en afgeleid van  sjees zn  “rijtuigje” (dat zelf weer teruggaat op Frans chaise) ^{[1] [2]}
  • : in de betekenis van ‘zakken voor examen’ (lett. “(voortijdig) vertrekken in een sjees”) voor het eerst aangetroffen in het jaar 1850 ^[3]
  • : in de betekenis van ‘hard rijden’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1917 ^[3]

sjezen

1. ergatief er niet in slagen om een studie of overhoring succesvol te voltooien

   • Er sjeesden dat jaar wel erg veel studenten. 

   ▸ Het rijkeluiszoontje met een dubbele naam dat op het examen verschijnt met lakschoenen van duizend euro en een luxe horloge aan, kunnen ze ook laten sjezen op basis van uiterlijke schijn.^[4]

2. inergatief roekeloos of te hard rijden

   ▸ Inderdaad wordt landelijk Nederland hier en daar geteisterd door groepen wielrenners die met gevaar voor eigen leven fietsroutes afraffelen, zegt ook directeur Saskia Kluit van de Fietsersbond. (…) „De straat is geen wegparcours. Je kunt niet met 35 kilometer per uur langs woonboten sjezen.”^[5]

• buizen (meer gangbaar in Vlaanderen)
• zakken
• racen

• Het woord sjezen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "sjezen" herkend door: