düşmek

Ayrıca bakınız: deşmek

IPA^(anahtar): dyʃˈmec

Heceleme: düş‧mek

Eski Türkçe düş + -mek, düşme + -k

düşmek (üçüncü tekil şahıs geniş zaman çekimi düşer)

1. yer çekiminin etkisiyle boşlukta, yukarıdan aşağıya inmek

   Havada uçan kuş, vurulmuş gibi birdenbire sokağa düşüyor. - R. N. Güntekin

2. durduğu, bulunduğu, tutunduğu yerden ayrılarak veya dayanağını, dengesini kaybederek yukarıdan aşağıya inmek

   Çocukken ağaçtan düşüp ayağım kırılmıştı da ağlayamamıştım. - S. F. Abasıyanık

3. yere devrilmek, yere serilmek

   Çocuk koşarken yere düştü.

4. (havacılık) hava taşıtları kaza sonucu hızla yere inerek çarpmak

   Brighton'da 2015'teki uçak gösterisinde uçaklardan bir yol üstüne düştü, yedi kişi öldü.

5. vücuda bol gelen elbisenin aşağı kayması
6. yağmak

   Dağlara kar düştü.

7. değmek, rastlamak, vurmak

   İnce uzun dallı badem ağaçlarının alaca gölgeleri sahile inen keçi yoluna düşüyordu. - Ö. Seyfettin

8. vakti gelmeden ölü doğmak

   O kargaşada başlayan sancılardan sonra Ayşe'nin çocuğu düştü, kendisi de üzüntüden mahvoldu.

9. atlanmak, aradan çıkmak, eksik kalmak

   Kitabın yeni baskısında buradan bir kelime düşmüş.

10. eksilmek

    Gündelikleri yarı yarıya düşmüştü. - N. Cumalı

11. aşırı ilgi veya sevgi göstermek

    Sen bu işin üstüne çok düştün.

12. uğramak, kapılmak

    Kadınlar yeni baştan telaşa, heyecana, korkuya düştüler. - A. Gündüz

13. yakışmak, uygun gelmek

    Bu resim buraya iyi düştü.

14. yakışık almak

    Bize düşen, medeniyetin zorlamaları karşısında bir ayıklamayı başarabilmek olmalıdır. - İ. Özel

15. ödevi veya yetkisi içinde bulunmak

    Bana arada bir bakkaldan tuz, limon almak düşüyor, o kadar. - H. Taner

16. bulunmak

    Birlikte evden çıkmışlar, limanda iskelenin karşısına düşen kahveye doğru yürümüşlerdi. - N. Cumalı

17. biriyle yaşama, çalışma, birlikte olma durumunda kalmak

    O asker, gittiğimiz yerde bir aralık benim bölüğüme düşmüştü. - R. N. Güntekin

18. bir bölüşme sonunda payına ayrılmak

    Mirastan ona bu ev düştü.

19. kötü sebeple istenmeden bir yerde bulunmak

    Bu yaşta mahkemelere düşmek… - S. F. Abasıyanık

20. işbaşından uzaklaşmak

    Kabine düştü.

21. hızı, gücü, değeri azalmak

    Arabanın hızı düştü.

    Paranın değeri düştü.

22. ateş, basınç, ısı v.s. eksilmek, azalmak

    İki gün içinde ateş düştü; ağrılar, sızılar hafifledi. - R. N. Güntekin

23. düşkünleşmek

    Babam balıkçı amma vaktiyle zenginmiş efendim. Sonradan düşmüş. - R. N. Güntekin

24. bir yere ansızın gelmek, damlamak, tesadüfen gelmek

    Bir rastlantı sonucu aralarına düşmüştüm. - H. Taner

25. belirli zamana rastlamak

    Babasının Sütlüce'de yeni bir ev alması bu tarihlere düşer. - M. Ş. Esendal

26. fırsat çıkmak

    Bir kelepir düştü.

27. olmak, olumsuz bir duruma girmek

    Esir düşen askerleri o saldırıyla kurtarabildilir.

    Şehit düşen 13 askerimizi bugün toprağa verdik.

    Yorgun düşünce yürürken ayağını burktu, şimdi topallıyor.

    Hastalıktan sonra zayıf düşmüştü.

28. savaşta savunulmaz duruma gelerek teslim olmak

    Medine'nin düştüğünü söylemek istedim. - F. R. Atay

29. bazı deyimlerde "yürümek, birlikte gelmek" anlamlarında kullanılan bir fiil

    Bana elinde silâh: "Önüme düş"" diye emredince uymak zorunda kaldım.

30. bayağılaşmak
31. kötü a girmek

    Düşmüş kadınları bu dönemin yazarlarının yücelterek duygudaşlıkla çizdiklerini görüyoruz. - M. And

32. alışmak, müptela olmak
33. (mühendislik) telefon, sanal ağ v.s. alanlarda bağlantı kurmak

• kalkmak

adamına düşmek, ağza düşmek, aşka düşmek, cansız düşmek, dalgaya düşmek, dibi düşmek, dört ayak üstüne düşmek, hesaptan düşmek, uygun düşmek, yoksulluğa düşmek

• Türk Dil Kurumuna göre "düşmek" maddesi