पुराण
Hello, you have come here looking for the meaning of the word पुराण. In DICTIOUS you will not only get to know all the dictionary meanings for the word पुराण, but we will also tell you about its etymology, its characteristics and you will know how to say पुराण in singular and plural. Everything you need to know about the word पुराण you have here. The definition of the word पुराण will help you to be more precise and correct when speaking or writing your texts. Knowing the definition ofपुराण, as well as those of other words, enriches your vocabulary and provides you with more and better linguistic resources.
Hindi
Etymology
Borrowed from Sanskrit पुराण (purāṇa). Doublet of पुराना (purānā).
Pronunciation
Proper noun
पुराण • (purāṇ) m
Declension
Declension of पुराण (masc cons-stem)
Adjective
पुराण • (purāṇ) (indeclinable)
References
- McGregor, Ronald Stuart (1993) “पुराण”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
Pali
Alternative forms
Alternative forms
Adjective
पुराण (purāṇa)
- Devanagari script form of purāṇa (“old”)
Declension
Declension table of "पुराण" (masculine)
| Case \ Number | Singular | Plural |
|---|---|---|
| Nominative (first) | पुराणो (purāṇo) | पुराणा (purāṇā) |
| Accusative (second) | पुराणं (purāṇaṃ) | पुराणे (purāṇe) |
| Instrumental (third) | पुराणेन (purāṇena) | पुराणेहि (purāṇehi) or पुराणेभि (purāṇebhi) |
| Dative (fourth) | पुराणस्स (purāṇassa) or पुराणाय (purāṇāya) or पुराणत्थं (purāṇatthaṃ) | पुराणानं (purāṇānaṃ) |
| Ablative (fifth) | पुराणस्मा (purāṇasmā) or पुराणम्हा (purāṇamhā) or पुराणा (purāṇā) | पुराणेहि (purāṇehi) or पुराणेभि (purāṇebhi) |
| Genitive (sixth) | पुराणस्स (purāṇassa) | पुराणानं (purāṇānaṃ) |
| Locative (seventh) | पुराणस्मिं (purāṇasmiṃ) or पुराणम्हि (purāṇamhi) or पुराणे (purāṇe) | पुराणेसु (purāṇesu) |
| Vocative (calling) | पुराण (purāṇa) | पुराणा (purāṇā) |
Declension table of "पुराणी" (feminine)
| Case \ Number | Singular | Plural |
|---|---|---|
| Nominative (first) | पुराणी (purāṇī) | पुराणियो (purāṇiyo) or पुराणी (purāṇī) |
| Accusative (second) | पुराणिं (purāṇiṃ) or पुराणियं (purāṇiyaṃ) | पुराणियो (purāṇiyo) or पुराणी (purāṇī) |
| Instrumental (third) | पुराणिया (purāṇiyā) | पुराणीहि (purāṇīhi) or पुराणीभि (purāṇībhi) |
| Dative (fourth) | पुराणिया (purāṇiyā) | पुराणीनं (purāṇīnaṃ) |
| Ablative (fifth) | पुराणिया (purāṇiyā) | पुराणीहि (purāṇīhi) or पुराणीभि (purāṇībhi) |
| Genitive (sixth) | पुराणिया (purāṇiyā) | पुराणीनं (purāṇīnaṃ) |
| Locative (seventh) | पुराणिया (purāṇiyā) or पुराणियं (purāṇiyaṃ) | पुराणीसु (purāṇīsu) |
| Vocative (calling) | पुराणि (purāṇi) | पुराणियो (purāṇiyo) or पुराणी (purāṇī) |
Declension table of "पुराण" (neuter)
| Case \ Number | Singular | Plural |
|---|---|---|
| Nominative (first) | पुराणं (purāṇaṃ) | पुराणानि (purāṇāni) |
| Accusative (second) | पुराणं (purāṇaṃ) | पुराणानि (purāṇāni) |
| Instrumental (third) | पुराणेन (purāṇena) | पुराणेहि (purāṇehi) or पुराणेभि (purāṇebhi) |
| Dative (fourth) | पुराणस्स (purāṇassa) or पुराणाय (purāṇāya) or पुराणत्थं (purāṇatthaṃ) | पुराणानं (purāṇānaṃ) |
| Ablative (fifth) | पुराणस्मा (purāṇasmā) or पुराणम्हा (purāṇamhā) or पुराणा (purāṇā) | पुराणेहि (purāṇehi) or पुराणेभि (purāṇebhi) |
| Genitive (sixth) | पुराणस्स (purāṇassa) | पुराणानं (purāṇānaṃ) |
| Locative (seventh) | पुराणस्मिं (purāṇasmiṃ) or पुराणम्हि (purāṇamhi) or पुराणे (purāṇe) | पुराणेसु (purāṇesu) |
| Vocative (calling) | पुराण (purāṇa) | पुराणानि (purāṇāni) |
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- পুৰাণ (Assamese script)
- ᬧᬸᬭᬵᬡ (Balinese script)
- পুরাণ (Bengali script)
- 𑰢𑰲𑰨𑰯𑰜 (Bhaiksuki script)
- 𑀧𑀼𑀭𑀸𑀡 (Brahmi script)
- ပုရာဏ (Burmese script)
- પુરાણ (Gujarati script)
- ਪੁਰਾਣ (Gurmukhi script)
- 𑌪𑍁𑌰𑌾𑌣 (Grantha script)
- ꦥꦸꦫꦴꦟ (Javanese script)
- 𑂣𑂳𑂩𑂰𑂝 (Kaithi script)
- ಪುರಾಣ (Kannada script)
- បុរាណ (Khmer script)
- ປຸຣາຓ (Lao script)
- പുരാണ (Malayalam script)
- ᢒᡠᡵᠠ᠊ᠠᢏᠠ (Manchu script)
- 𑘢𑘳𑘨𑘰𑘜 (Modi script)
- ᢒᠤᠷᠠᢗᢏᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧂𑧔𑧈𑧑𑦼 (Nandinagari script)
- 𑐥𑐸𑐬𑐵𑐞 (Newa script)
- ପୁରାଣ (Odia script)
- ꢦꢸꢬꢵꢠ (Saurashtra script)
- 𑆥𑆶𑆫𑆳𑆟 (Sharada script)
- 𑖢𑖲𑖨𑖯𑖜 (Siddham script)
- පුරාණ (Sinhalese script)
- 𑩰𑩒𑩼𑩛𑩪 (Soyombo script)
- 𑚞𑚰𑚤𑚭𑚘 (Takri script)
- புராண (Tamil script)
- పురాణ (Telugu script)
- ปุราณ (Thai script)
- པུ་རཱ་ཎ (Tibetan script)
- 𑒣𑒳𑒩𑒰𑒝 (Tirhuta script)
- 𑨞𑨃𑨫𑨊𑨘 (Zanabazar Square script)
Etymology
From Proto-Indo-Iranian *pr̥Hānás, from Proto-Indo-European *pr̥h₂-o-nó-s, from *preh₂- (“before”). Cognate with Old Norse forn (“ancient”). See also पुरस् (puras, “before”), पुरा (purā, “formerly”).
Pronunciation
Adjective
पुराण • (purāṇá) stem
Declension
| Masculine a-stem declension of पुराण (purāṇá) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | पुराणः purāṇáḥ |
पुराणौ / पुराणा¹ purāṇaú / purāṇā́¹ |
पुराणाः / पुराणासः¹ purāṇā́ḥ / purāṇā́saḥ¹ |
| Vocative | पुराण púrāṇa |
पुराणौ / पुराणा¹ púrāṇau / púrāṇā¹ |
पुराणाः / पुराणासः¹ púrāṇāḥ / púrāṇāsaḥ¹ |
| Accusative | पुराणम् purāṇám |
पुराणौ / पुराणा¹ purāṇaú / purāṇā́¹ |
पुराणान् purāṇā́n |
| Instrumental | पुराणेन purāṇéna |
पुराणाभ्याम् purāṇā́bhyām |
पुराणैः / पुराणेभिः¹ purāṇaíḥ / purāṇébhiḥ¹ |
| Dative | पुराणाय purāṇā́ya |
पुराणाभ्याम् purāṇā́bhyām |
पुराणेभ्यः purāṇébhyaḥ |
| Ablative | पुराणात् purāṇā́t |
पुराणाभ्याम् purāṇā́bhyām |
पुराणेभ्यः purāṇébhyaḥ |
| Genitive | पुराणस्य purāṇásya |
पुराणयोः purāṇáyoḥ |
पुराणानाम् purāṇā́nām |
| Locative | पुराणे purāṇé |
पुराणयोः purāṇáyoḥ |
पुराणेषु purāṇéṣu |
| Notes |
| ||
| Feminine ā-stem declension of पुराणा (purāṇā́) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | पुराणा purāṇā́ |
पुराणे purāṇé |
पुराणाः purāṇā́ḥ |
| Vocative | पुराणे púrāṇe |
पुराणे púrāṇe |
पुराणाः púrāṇāḥ |
| Accusative | पुराणाम् purāṇā́m |
पुराणे purāṇé |
पुराणाः purāṇā́ḥ |
| Instrumental | पुराणया / पुराणा¹ purāṇáyā / purāṇā́¹ |
पुराणाभ्याम् purāṇā́bhyām |
पुराणाभिः purāṇā́bhiḥ |
| Dative | पुराणायै purāṇā́yai |
पुराणाभ्याम् purāṇā́bhyām |
पुराणाभ्यः purāṇā́bhyaḥ |
| Ablative | पुराणायाः / पुराणायै² purāṇā́yāḥ / purāṇā́yai² |
पुराणाभ्याम् purāṇā́bhyām |
पुराणाभ्यः purāṇā́bhyaḥ |
| Genitive | पुराणायाः / पुराणायै² purāṇā́yāḥ / purāṇā́yai² |
पुराणयोः purāṇáyoḥ |
पुराणानाम् purāṇā́nām |
| Locative | पुराणायाम् purāṇā́yām |
पुराणयोः purāṇáyoḥ |
पुराणासु purāṇā́su |
| Notes |
| ||
| Neuter a-stem declension of पुराण (purāṇá) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | पुराणम् purāṇám |
पुराणे purāṇé |
पुराणानि / पुराणा¹ purāṇā́ni / purāṇā́¹ |
| Vocative | पुराण púrāṇa |
पुराणे púrāṇe |
पुराणानि / पुराणा¹ púrāṇāni / púrāṇā¹ |
| Accusative | पुराणम् purāṇám |
पुराणे purāṇé |
पुराणानि / पुराणा¹ purāṇā́ni / purāṇā́¹ |
| Instrumental | पुराणेन purāṇéna |
पुराणाभ्याम् purāṇā́bhyām |
पुराणैः / पुराणेभिः¹ purāṇaíḥ / purāṇébhiḥ¹ |
| Dative | पुराणाय purāṇā́ya |
पुराणाभ्याम् purāṇā́bhyām |
पुराणेभ्यः purāṇébhyaḥ |
| Ablative | पुराणात् purāṇā́t |
पुराणाभ्याम् purāṇā́bhyām |
पुराणेभ्यः purāṇébhyaḥ |
| Genitive | पुराणस्य purāṇásya |
पुराणयोः purāṇáyoḥ |
पुराणानाम् purāṇā́nām |
| Locative | पुराणे purāṇé |
पुराणयोः purāṇáyoḥ |
पुराणेषु purāṇéṣu |
| Notes |
| ||
Antonyms
Descendants
- Dardic:
- Magadhi Prakrit:
- Maharastri Prakrit: 𑀧𑀼𑀭𑀸𑀡 (purāṇa)
- Paisaci Prakrit:
- Pali: purāṇa
- Sauraseni Prakrit: 𑀧𑀼𑀭𑀸𑀡 (purāṇa)
- → Khmer: បុរាណ (boraan)
Proper noun
पुराण • (purāṇá) stem, n
- Purana (one of several texts of an ancient genre of Hindu or Jain literature)
- name of work (containing an index of the contents of a number of पद्म (padma) and some other works)
- name of a Rishi
Declension
| Neuter a-stem declension of पुराण (purāṇa) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | पुराणम् purāṇam |
पुराणे purāṇe |
पुराणानि / पुराणा¹ purāṇāni / purāṇā¹ |
| Vocative | पुराण purāṇa |
पुराणे purāṇe |
पुराणानि / पुराणा¹ purāṇāni / purāṇā¹ |
| Accusative | पुराणम् purāṇam |
पुराणे purāṇe |
पुराणानि / पुराणा¹ purāṇāni / purāṇā¹ |
| Instrumental | पुराणेन purāṇena |
पुराणाभ्याम् purāṇābhyām |
पुराणैः / पुराणेभिः¹ purāṇaiḥ / purāṇebhiḥ¹ |
| Dative | पुराणाय purāṇāya |
पुराणाभ्याम् purāṇābhyām |
पुराणेभ्यः purāṇebhyaḥ |
| Ablative | पुराणात् purāṇāt |
पुराणाभ्याम् purāṇābhyām |
पुराणेभ्यः purāṇebhyaḥ |
| Genitive | पुराणस्य purāṇasya |
पुराणयोः purāṇayoḥ |
पुराणानाम् purāṇānām |
| Locative | पुराणे purāṇe |
पुराणयोः purāṇayoḥ |
पुराणेषु purāṇeṣu |
| Notes |
| ||
Descendants
- → Bengali: পুরাণ (puran)
- → Hindi: पुराण (purāṇ)
- → Kannada: ಪುರಾಣ (purāṇa)
- → Tamil: புராணம் (purāṇam)
- → Telugu: పురాణము (purāṇamu)
- → Sindhi: पुराणु / پُراڻُ (purāṇu)
Noun
पुराण • (purāṇá) stem, m
- a कर्ष (karṣa) or measure of silver
- a thing or event of the past, an ancient tale or legend, old traditional history
- (in the plural) the ancients
Declension
| Masculine a-stem declension of पुराण | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | पुराणः (purāṇaḥ) | ||
| Gen. sg. | पुराणस्य (purāṇasya) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | पुराणः (purāṇaḥ) | पुराणौ (purāṇau) | पुराणाः (purāṇāḥ) |
| Vocative | पुराण (purāṇa) | पुराणौ (purāṇau) | पुराणाः (purāṇāḥ) |
| Accusative | पुराणम् (purāṇam) | पुराणौ (purāṇau) | पुराणान् (purāṇān) |
| Instrumental | पुराणेन (purāṇena) | पुराणाभ्याम् (purāṇābhyām) | पुराणैः (purāṇaiḥ) |
| Dative | पुराणाय (purāṇāya) | पुराणाभ्याम् (purāṇābhyām) | पुराणेभ्यः (purāṇebhyaḥ) |
| Ablative | पुराणात् (purāṇāt) | पुराणाभ्याम् (purāṇābhyām) | पुराणेभ्यः (purāṇebhyaḥ) |
| Genitive | पुराणस्य (purāṇasya) | पुराणयोः (purāṇayoḥ) | पुराणानाम् (purāṇānām) |
| Locative | पुराणे (purāṇe) | पुराणयोः (purāṇayoḥ) | पुराणेषु (purāṇeṣu) |
References
- Monier Williams (1899) “पुराण”, in A Sanskrit–English Dictionary, , new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 635/1.
- Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 146-147